دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

برگزاری همایش «باز اندیشی در معنای کنشگری در سده بیست و یکم» در دانشگاه ناتینگهام انگلیس

No image
برگزاری همایش «باز اندیشی در معنای کنشگری در سده بیست و یکم» در دانشگاه ناتینگهام انگلیس
همایش یک روزه «سوبژکتیویته های رادیکال جدید» باز اندیشی کنشگر در سده بیست و یکم روز 19 سپتامبر سال جاری در دانشگاه ناتینگهام انگلیس برگزار خواهد شد.
 
به گزارش خبرنگار فارس؛ در این همایش یک روزه متخصصان و فارغ التحصیلان رشته‌های مرتبط علوم انسانی از جمله فلسفه؛ جامعه‌شناسی؛ روانشناسی؛ انسان شناسی؛ علوم سیاسی و ... در مورد مفهوم مهم و کلیدی سوبژکتیویته و تاثیر آن بر کنشگری انسان در سده بیست و یکم به بحث و بررسی خواهند پرداخت.                                               
مفهوم سوبژکتیویته(subjectivity) یکی از دشوارترین و اساسی‌ترین مفاهیم فلسفی در عصر جدید است که برگردان آن به سایر زبان‌ها تقریبا غیر ممکن است و به عقیده محققان برابرهایی چون ذهنیت و فاعلیت شناسایی نمی‌توانند معنای دقیق آن را نشان دهند.                                         
این مفهوم از دو بخش لاتین sub به معنای زیر و درون و jactere به معنای انداختن و افکندن تشکیل شده است و یکی از مترجمان به این معنا برابر "درون آخته" را برای آن پیشنهاد کرده است. اما مفهوم سوبژکتیویته همچنین ریشه در دریافت خاص الهیات مسیحی مبنی بر دسترس ناپذیر بودن وجدان بشری(هیومانیته) و یکه بودن فرد انسانی دارد. از این رو یکی دیگر از مترجمان برای آن واژه "نهادگانی" را پیشنهاد کرده است.         
در هر صورت مفهوم سوبژکتویته در عصر جدید به ویژه با فلسفه دوران ساز ایمانوئل کانت(1724-1804) فیلسوف شهیر آلمانی معنایی مهم یافته است که در آن فاعل شناسایی(سوژه) گذشته از آن که بنیانگذار علم و شناخت بشری است بلکه معنای فاعلیت و کنشگری او را نیز در خود نهفته دارد.
از این رو ترجمه سوبژکتیویته به هر یک از برابرهای گفته شده نارسا و نشان دهنده وجهی از ابعاد گسترده و با معنای آن است.                  
از میان سده بیستم و با رخدادهایی که در سطوح مختلف هنری؛ تکنولوژیک؛ علمی و سرانجام فلسفی در اندیشه بشری رخ داد؛ سوژه دچار تردیدهای جدی اندیشمندان قرار گرفت. به گونه ای که امروز و در آغاز سده بیست و یکم لزوم بازاندیشی در معنای آن در ساحت‌های گوناگون علوم انسانی برای تبیین مفهوم کنشگری فرد بشری ضروری و حیاتی می‌نماید.            
این همایش می‌کوشد تاثیر شگرفی را که اموری چون جهانی شدن در عصر پسا استعماری؛ پیدایش نظریه های پسامتجدد؛ نظریه های پساساختارگرایانه در سیاست زدایی از کنشگری سوژه داشته‌اند مورد نقد و تحلیل قرار دهد. این اندیشمندان معتقدند که نظریه‌های لیبرال در پایان سده بیستم کوشیده‌اند با ذات زدایی از سوژه و تاکید بر نسبی انگاری و نفی اصول و به طور کلی با سیاست زدایی از آن عنصر انتقادی تفکر بشری را مورد تردید قرار دهند که نتیجه آن تثبیت سرمایه داری و وضع موجود بوده است.                                          
در این جبهه اندیشمندانی چون آنتونیو نگری؛ مایکل هارت؛ شانتال موفه؛ ارنستو لاکلائو؛ اسلاوی ژیژک؛ جورجو آگامبن و آلن بدیو قرار دارند. این اندیشمندان علی‌رغم تفاوت های جدی با یکدیگر بر اهمیت سوژه سیاسی و توانایی او در انتقاد برای بهبود شرایط و تن نسپردن به سرمایه داری موجود تاکید می‌کنند.                                          
این همایش با سخنرانی پروفسور پیتر هالوارد از دانشگاه میدل اسکس آغاز خواهد شد. در این همایش اندیشه‌های فیلسوفان نام برده توسط محققانی از سراسر دنیا مورد نقد و بررسی قرار خواهد گرفت.
 
 

 

Powered by TayaCMS

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

آیت الله سبحانی؛ جوانان برای حفظ اعتقادات خود به علمای اسلام رجوع کنند

آیت الله سبحانی؛ جوانان برای حفظ اعتقادات خود به علمای اسلام رجوع کنند

آیت الله جعفر سبحانی، دیروز در مسجد مقدس جمکران گفت: با جداشدن فرهنگ مهدویت و انتظار از تفکر دینی ما، چیزی از عقیده شیعی باقی نمی ماند.
رفع دغدغه‌های معاصر با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی

رفع دغدغه‌های معاصر با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی

جدا از تمرکز بسیاری از رسانه بر دیدار میان پادشاه عربستان و پاپ، گروه‌ها، جوامع و نهادهای دینی طی هفته ای که گذشت به بررسی سهم خود در بحران ایدز، زمینه های تازه همکاری، عرفان و رابطه علم و دین تمرکز کردند تا فصل تازه ای از دغدغه های معاصر خود را با بهره گیری از آموزه های دینی برطرف کنند .

پر بازدیدترین ها

No image

اساس نواندیشی دینی ترکیب تغییر و ثبات است

استاد مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل در نشستی که عصر امروز در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، گفت: مبنای جامعه‌شناختی نواندیشان دینی دو اصل تغییر و مداومت هستند. در قرآن و سنت نیز اصل تغییر بر مبنای مداومت و حفظ سنت مورد تأیید قرار گرفته‌اند. به گزارش خبرنگار مهر، عصر امروز در نشست "نگاهی به افکار فقهی و درون فقهی نواندیشان دینی معاصر" که در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، دکتر احمد کاظمی موسوی، استاد مطالعات اسلامی دانشگاه مک گیل، به اندیشه‌های پنج نواندیش دینی در عصر حاضر، محمد اقبال لاهوری، محمود طه، ابوسلیمان، طه جابر و نصر حامد ابوزید پرداخت. دکتر کاظمی سخن خود را با اشاره به مبنای جامعه‌شناختی نواندیشان دینی آغاز کرد و آن را دو اصل تغییر و مداومت خواند و گفت: در قرآن و سنت نیز اصل تغییر بر مبنای مداومت و حفظ سنت مورد تأیید قرار گرفته‌اند و این اندیشمندان برای جلوگیری از تغییرات ناگهانی و انقلاب در اندیشه‌ها به تفسیر و نواندیشی می‌پردازند. وی که سالها به عنوان استاد دانشگاه مالزی به تدریس مطالعات اسلامی می‌پرداخته، در ادامه مهمترین شاخص اندیشه‌های محمد اقبال لاهوری را تأکید او بر خودباوری خواند و گفت: اقبال معتقد است که اگر انسان به خودش باور نداشته باشد، نمی‌تواند به سوژه مدرن بدل شود و همواره به صورت ابژه باقی می‌ماند. درحالی‌که در اصول دینی ما نیز بر بازگشت به خود تأکید شده است. او در کتاب "اسرار خودی"، به این موضوع با توجه به دو بحث انسان به عنوان خلیفه خدا در زمین و تخلق انسان به خلق خدا تأکید می‌کند. دکتر کاظمی سپس با تأکید بر اینکه از نگاه اقبال، با ختم نبوت عقل جانشین وحی می شود، به معرفی اندیشه‌های محمود طه، نواندیش سودانی پرداخت و گفت: محمود طه با رساله "رساله الثانویه"، که غوغایی در جهان عرب به پا کرد، کوشید نشان دهد که در اسلام عقیده به مساوات و عدالت طبی اصل است و انسانها، زن و مرد در پیشگاه خدا یکسانند. وی با اشاره به روش تفسیر طه از آیات مکی و مدنی قرآن، به تأثیر او بر دیگر نواندیش مسلمان، عبدالحمید ابوسلیمان اشاره کرد و گفت: ابوسلیمان که مدتها رئیس دانشگاه بین المللی مالزی بوده، همچون نقیب العطاس بحث اسلامی کردن علوم را دنبال می‌کرده و با تأکید بر اصول ضرورت و تلفیق، بر اهمیت نواندیشی در اصول فقهی اسلامی صحه می‌گذارد. دکتر کاظمی به تأثیر اندیشه‌های ابواسحاق شاطبی بر تفکر ابوسلیمان تأکید کرد و گفت: شاطبی انسان بسیار متدینی بوده که در دو کتاب "مقاصد الشریفه" و "الموافقات" کوشیده با تفاسیر قشری از کتاب و سنت مخالفت کند. ابوسلیمان با تأکید بر اصل تلفیق معتقد است که بحران فکری مسلمانان در عصر جدید تحجر و ناتوانی از تلفیق با شرایط جدید است. او به‌خصوص در روابط بین‌الملل به فقه شافعی نقد دارد و از تفاسیر جنگ‌طلبانه پرهیز دارد. دکتر کاظمی در ادامه به اندیشه‌های طه جابر الفیاض العوانی، متفکر عراقی پرداخت و گفت: عوانی که دانش آموخته الازهر است، معتقد است که اصول فقه مهمترین منبع برای فهم منابع اسلامی هستند، اما برای فهم درست از آن باید سه کار صورت بگیرد: نخست درک درست سنت، دوم تشکیل شورای علما که متاسفانه صورت نگرفته است و سوم فهم مقاصد شریعت در بستر آنها. دکتر کاظمی بخش پایانی سخن خود را به معرفی اجمالی اندیشه‌های نصر حامد ابوزید، متفکر مصری مقیم هلند اختصاص داد و عنصر محوری در اندیشه او را وارد کردن هرمنوتیک به تفسیر متون و نصوص دینی خواند و گفت: ابوزید معتقد است که تمدن اسلامی، تمدن متن است، بر خلاف تمدن یونانی که تمدن عقل است و این را از سیره امام علی(ع) نیز می‌توان استنباط کرد. وی گفت: ابوزید همچون پیتر نورث راس، معتقد است که فهم یک متن با خواندنش شروع نمی‌شود بلکه پیشتر با گفتگویی آغاز می‌شود که آن متن با فرهنگی که ادراک خواننده را تشکیل می‌دهد، شروع می‌شود. وی بر این اساس معتقد است که سه عامل باعث بدفهمی ما از دیالوگ نص با خودمان می‌شوند: نخست اشتباه گرفتن دلالت لغوی با دلالت شرعی، دوم تفسیر نادرست آیات مدنی و مکی که به نظریه اشاعره در مورد لوح محفوظ منجر شده است و سوم آشفته شدن بستر محتوایی آیات. دکتر کاظمی در پایان گفت: از نظر ابوزید، منطوق آیات قرآن بسته به ثابت است، اما مفهوم آنها قابل فهم در هر عصری است و با این حساب مسلمانان همیشه در تاریخ بسته به ضرورت، مناسبت، مقاصد و اولویت ها به اجتهاد در نص و تعویق بعضی از نصوص می‌پرداخته‌اند.
Powered by TayaCMS