فرق ضلالت و غوايت

ضلالت به معناي گمراهي و بيراهه رفتن است. ضال کسي است که راه را گم کرده است. اما غوايت به معناي کسي است که هدف ندارد و هدفش را گم کرده است و نمي داند به کجا مي رود.

به سخن ديگر، يک وقت است انسان هدفدار است ولي راه را بلد نيست، مثل مسافري كه مي خواهد جايي برود، اما راه را گم كرده است. چنين شخصي را «ضال» مي گويند؛ اما يك وقت است که انسان بي هدف و پوچ گراست و اصلاً نمي داند كجا بايد برود. چنين شخصي را «غاوي» مي گويند.

شيطان مي گويد که هم شما را گمراه مي کنم و از هدف و مقصد دور مي سازم: لَاُضِلَّنَّهُمْ(نساء، آيه 119) و هم شما را پوچ گرا مي سازم که بي هدف در زندگي باشيد: لَاُغْوِيَنَّهُمْ(حجر، آيه 39)

پس گام اول شيطان اين است که مي گويد: من اول اين مردم را از راه به در مي برم كه اينها راه را گم كنند و بعد پوچ گرا شوند تا ندانند كجا مي خواهند بروند و عاقبتشان چيست؟

اين دو خطر همواره در کمين مردم است. اما خداوند پيامبري را مي فرستد که هم هدفمند است و هم راه شناس و راه بلد است. خداوند مي فرمايد که پيامبر(ص) از اين دو خطر و آسيب در امان است: ما ضَلَّ صاحِبُكُمْ وَ ما غَوي؛ يار شما نه گمراه است نه بي هدف.(نجم، آيه 2) پس چنين رهبري براي مسلمانان است که نه راه را گم کرده است نه هدف را؛ چرا که بر صراط مستقم و متن راه است (زخرف، آيه 42) و هم هدفدار است.

روزنامه كيهان، شماره 21200 به تاريخ 14/8/94، صفحه 6 (معارف)