عدالت‌ورزی بین فرزندان

محبت و خوش رفتاری، نقش بسیار مهمی در تربیت صحیح فرزند دارد. محبت، احساسات پاک کودک را شکوفا می‌سازد و کمبود عاطفه و عقده های روانی، دامن‌گیر فرزندان نمی‌شود. همچنین، زمینه رحمت خداوند رافراهم می‌سازد. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «اِنَّ اللّهَ عزّ و جَلَّ لَیَرْحَمُ الرَّجُلَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ. خداوند بزرگ به آدمی به خاطر شدت علاقه و دوستی به فرزندش، رحم می‌کند. ایشان در سخن دیگری فرموده است: اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَارْحَمُوهُمْ وَ اِذا وَعَدْتُمُوهُمْ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ لا یَرَوْنَ اِلاّ اَنَّکُمْ تَرْزَقُونَهُمْ. به کودکان محبت کنید و به آنها رحم نمایید و هرگاه به آنان وعده ای دادید، وفا کنید؛ زیرا آنها شما را روزی دهنده خود می‌دانند.

 رسول گرامی اسلام در منزل همه روزه که از خواب برمی خاست، دست محبت بر سر فرزندان خود می‌کشید. امام صادق علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل می‌کند: مَنْ قَبَّلَ وَلَدَهُ کَتَبَ اللّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ حَسَنَةً وَ مَنْ فَرَحَهُ فَرَّحَهُ اللّهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ. آن کس که فرزند خود را ببوسد، خداوند حسنه ای در نامه عمل او می‌نویسد و هرکس که فرزندش را شاد کند، خدا او را در روز قیامت شاد خواهد کرد.

 فرزندان امروز، پدران و مادران و مسئولان فردا هستند. اگر به قدر کافی و به شایستگی محبت نبینند، به کمبود عاطفه دچار می‌شوند و در آینده، جامعه با نشاطی نخواهیم داشت. بر همین اساس، امام صادق علیه السلام توصیه می‌کند: أَکْثِروا مِن قُبلَةِ اَوْلادِکُمْ فاِنَّ لَکُمْ بِکُلِّ قُبْلَةٍ دَرَجةً. فرزندانتان را زیاد ببوسید، زیرا برای شما در هر بوسه ای درجه ای است. رفتار عادلانه با فرزندان بسیار پر اهمیت است.

 در صورت رعایت نکردن این امر میان فرزندان، انواع کینه ها و عقده‌ها در آنان نسبت به یکدیگر پدید می‌آید. با زیاد بودن تعداد فرزندان، وظیفه پدر و مادر درباره این مسئله حساس تر و سنگین تر است. پدر و مادر باید رفتار عادلانه ای با کودکان داشته باشند و در نقش یک قاضی عادل و عاقل با آنها برخورد کنند. هیچ کدام را بر دیگری ترجیح ندهند و در رفتار و گفتار، در محبت و خشم، تنبیه و تشویق، یکسان عمل کنند. رسول خدا صلی الله علیه و آله به مردی که یکی از بچه های خود را بوسید و دیگری را از خود دور کرد، فرمود: «چرا با فرزندان خود به طور مساوی رفتار نکردی».در روایت دیگری امام صادق علیه السلام فرمود: اِعْدِلُوا بَیْنَ اَوْلادِکُمْ کَما تُحِبُّونَ اَنْ یَعْدِلُوا بَیْنَکُمْ. بین فرزندان خود به عدالت رفتار کنید، همان گونه که خودتان مایلید فرزندان شما و مردم، بین شما به عدل و تساوی رفتار کنند. اگر رفتار بزرگ ترها با فرزندان از روی عدالت و برابری نباشد، عقده حقارت، بدبینی، کینه‌توزی، دشمنی های خطرناک، درگیری‌های بی مورد و بهانه گیری‌های بی‌جا دامن‌گیر آنان خواهد شد. پس بکوشیم تا توصیه های روایی و آموزه های دینی را فرارویمان بگشاییم و با عمل به آنها، سعادت و سلامت را تحفه فرزندانمان بسازیم.