انحراف خواص؛ بی تفاوتی عوام

انحراف خواص؛ بي تفاوتي عوام، انقلاب

علی مهدوی

پیرامون آسیب شناسی انقلاب

آسیب شناسی (‌Pathology‌)، از جمله مفاهیمی است که از علم پزشکی وارد حوزه علوم اجتماعی و جامعه شناسی شده است. این واژه در لغت به معنای «مطالعه علل بیماری و علائم مخصوص مرض و یا علائم غیرعادی هر چیزی» می‌باشد. بسیاری از جامعه شناسان، از جمله ابن خلدون، جامعه شناس و اندیشمند مسلمان، بر این باورند که جوامع و نظام های سیاسی نیز همچون یک موجود زنده، دارای دوران کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و کهنسالی هستند و عوامل مختلف و مولفه های گوناگونی در پایداری و تداوم و یا افول و زوال یک جامعه نقش دارد. این گروه از جامعه شناسان عموماً از نظریه ارگانیسم فلاسفه یونان باستان کمک گرفته اند. در این نظریه، جامعه به ارگانیسم انسان تشبیه شده است.

با این وصف، باید جامعه و نظام های سیاسی را به مثابه یک موجود زنده فرض کرد که دارای هدف بوده و به سوی آن در حرکت است. اگر انقلاب و نظام سیاسی، بتواند به بالندگی، رشد و پویایی خود برسد و دوران های گوناگون را بدون مشکل طی نماید، آن جامعه، سالم و مطلوب است، ولی اگر روند تکاملی خود را طی نکند و به سمت و سوی آرمانهای خود حرکت نکند، در آن صورت آن جامعه، بیمار می‌باشد و دچار آسیب و آفت شده است. به بیان دیگر، آسیب اجتماعی، نقصان حادث شده و عارضه پدید آمده در کل پیکر جامعه است، همچنان که بدن به عنوان یک سیستم برای بقا تلاش می‌کند و هر عضو در این راستا وظایفی بر عهده دارد، در جامعه نیز بروز آسیب به معنای وجود خلل در عضو یا اعضایی است که به هر دلیل نتوانسته اند وظیفه یا وظایف خود را به نحو مطلوب به انجام رسانند. با این وصف، انقلاب هم به عنوان یک پدیده اجتماعی مانند هر موجود زنده، دارای حیات است و مانند بدن انسان ممکن است دچار خطرات، آفات و امراضی شود که برای پویایی و شادابی آن تهدید محسوب می‌شود و مانع به ثمر رسیدن آرمانهای انقلاب اسلامی و تبدیل آنها به دستاورد می‌شود. بنابراین می‌توان، مقصود اصطلاحی از آسیب شناسی انقلاب اسلامی را چنین بیان داشت: «شناسایی آن دسته از عوامل مهم و موثری که شکل گیری و تداوم آنها می‌تواند فرایند تحقق اهداف و آرمانهای انقلاب را متوقف و یا به صورت محسوس کند نماید».از مهم ترین آسیب هایی که می‌تواند انقلاب اسلامی را تهدید کند عبارتند از:

الف) انحراف خواص و بی تفاوتی عوام : مراد از خواص مجموعه ای ازدولتمردان و رجال سیاسی و مذهبی است که در ساختار و بدنه نظام دارای وظایف مشخصی هستند. این گروه تاثیر مستقیمی بر کارایی و عمکرد نظام و در عین حال رابطه و اعتماد میان مردم و مجموعه نظام، خواهد داشت. هرگونه تجمل گرایی مدیران جامعه، اخذ امتیازات ویژه برای خود و خانواده، فساد اداری، گسترش و تورم ساختار اداری و نهایتاً نفوذ عوامل فرصت طلب و... می‌تواند از آسیب های احتمالی باشد. رهبر معظّم انقلاب در این باره می‌فرماید: تمام مشکلاتی که درطول تاریخ دردآور و غمبار اسلامی بروزکرد، ریشه در ترکیب دو عامل یعنی خیانت برخی از خواص و دنباله روی بسیاری از عوام دارد. ازطرفی ایشان می‌فرماید. توسری خوری، شنیدن زور، دیدن فسق در کسانی که از آنها جامعه توقع عدالت و انصاف و طهارت و پاکیزه‌دامنی دارد، عادت شده بود. یعنی اگر در دوران پیش از انقلاب می‌آمدند به مردم می‌گفتند فلان مسئول عالی کشور ـ حالاشخص اول که خود شاه بود یا وزرا یا مسئولین ـ فلان عیاشی را کردند، فلان فسق را کردند، فلان عمل زشت و ناهنجار را انجام دادند، مردم تعجب نمی کردند؛ می‌گفتند خوب، هست دیگر؛ معلوم است! یعنی عادت کرده بودند به اینکه مسئولانی را که باید پاک باشند و پاکدامن باشند، آلوده‌دامن و ناپاک ببینند.

ب) بازگشت استعمار به شیوه های آشکار و نهان و وابستگی نظامی و سیاسی به بیگانه: یکی از آسیب هایی که هرگز نباید فراموش کرد حضور قدرت های بزرگ در دست یافتن به سرزمین ایران است. این دست یازیدن به اقسام و اشکال مختلفی انجام می‌پذیرد. یک زمانی با حضور نظامی و اشغال خاک کشور، در یک زمان دیگر از طریق تهاجم فرهنگی و در زمان دیگر از طریق ایجاد وابستگی اقتصادی انجام می‌شود. بنابراین باید در همه زمانها هوشیار بود وگوش به زنگ خطر بست تا بتوان ازکیان سرزمین اسلامی دفاع به عمل آورد؛ زیرا دشمنان از طریق استحاله معنوی و فرهنگی در جامعه می‌توانند جوانان ما را از راه بدر کنند و این از طریق ذیل امکان پذیرخواهد بود:‌بهره برداری از نقاط ضعف اشخاص و گروه ها، انحراف در برنامه های اسلامی دانشگاه ها، به کارگیری نویسندگان منحرف، یافتن مهره های مناسب در ایجاد اختلافات داخلی، سوء استفاده از رقابت های سیاسی داخلی، انحراف افکار عمومی از طریق توجه دادن به آفات داخلی؛ برنامه ریزی برای نفوذ عوامل برانداز در جبهه داخلی؛ ترویج فساد و اعتیاد در جوانان و... همگی می‌تواند زمینه وابستگی به جهان امروز علی الخصوص به غرب را برای جامعه ما به ارمغان بیاورد.

ج) عدم توجه به قدرت لایزال الهی: ‌مقام معظم رهبری دراین باره فرمود: یک عنصر دیگری که باز با جوانها باید در میان گذاشت، مسئله تدین است. جوانهای عزیز! تدین، رعایت دین، در حد وسع و امکان، این مایه توجهات الهی است؛ مایه توفیقات انسانی است؛ مایه پیشرفت است؛ این را دستکم نگیرید. من می‌خواهم بگویم شما اگر فلان فرمول ریاضی، یا فلان عنصر شیمیایی، یا فلان اختراع را به وجود می‌آورید یا کشف می‌کنید و پیدا می‌کنید و حل می‌کنید، در همان حالِ توجه‌تان خدا، به شما کمک خواهد کرد. اولاً خدای متعال مدد می‌کند شما را؛ کارها دست خداست. بدون تردید عدم توجه به قدرت لایزال الهی و کفران نعمت ارزشمند انقلاب اسلامی از مهمترین آسیب ها و آفتهایی است که ممکن است متوجه انقلاب اسلامی شود.‌