دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تالیفات حسن بن علی ابن شعبه حرّانی

No image
تالیفات حسن بن علی ابن شعبه حرّانی

تألیفات حرانى

از ابن شعبه دو اثر حدیثى بر جاى مانده است: «تحف العقول» و «التحمیص».

تحف العقول

این کتاب به قول آقاى على اکبر غفارى مصحح و مترجم آن:

«شامل رشتههایى از مرواریدهاى گزیده حکمت و جُنگى از مواعظ و وعده و وعید و پندآموزىها و بهترین اندرزها و خطبهها و زبده سخنان و جوهر ادب است که کام فرزانه را شیرین و نوشنده را سیراب مىسازد.»([23]) تحف همواره مورد توجه دانشوران بوده است و از چنان جایگاهى برخوردار بوده که شیخ مفید درباره آن مىگوید:

«تحف العقول کتاب لم یسمع الدهر مثله.»

حرانى در مقدمه تحف درباره انگیزهاش از تألیف این کتاب مى نویسد:

«دیدم دانشمندان و پیشین شیعه از گفتار ایشان (پیامبر و امامان معصوم(علیهم السلام)) کتابهایى پیرامون حلال و حرام و فریضهها و سنت پرداخته... ولى به من خبر نرسیده که یکى از دانشمندان شیعه، در این خصوص (حکمتهاى رسا و اندرزهاى شفابخش حضرات معصومین) تألیفى ساخته یا کتابى پرداخته باشد که من از آن آگاه شده و بدان پشتگرم شوم... پس به خوشهچینى پرداختم و از این دست مطالبى گردآوردم و آنچه از خبرهاى کمیاب و معانى نیکوى ناب همجنس و مانند و شبیه و نزدیک بدان بود بر آن افزودم.»([24])

براى شناخت این کتاب و استفاده مطلوب از آن، ویژگى هایش در ذیل بیان مى شود به امید این که براى طالبان مفید باشد:

1. همان طور که مؤلفِ کتاب گفته، سلسله سند روایات به دلیل اختصار، حذف شده است. با این وصف، چون بیشتر این روایات آداب و حِکَم است، خود گواه بر درستى آنهاست.

2. تحف مشتمل بر روایات مربوط به آداب، حِکَم، پند و اندرزهاى منقول از پیامبر و امامان ـ غیر از امام دوازدهم ـ است.

3. روایات آن از منابع معتبر شیعه و سنى است و لذا کتاب مورد قبول و تأیید فریقین قرار گرفته است و هیچ کس در آن اختلافى ندارد.

4. روایات بر اساس ترتیب مقامات حجتهاى الاهى تنظیم شده است، یعنى از پیامبر شروع شده و در امام حسن عسگرى(علیه السلام) پایان یافته است.

5. در پایان، آن مناجات قدسى از حضرت موسى و حضرت عیسى و مواعظى از حضرت مسیح در «انجیل» ذکر شده است که مىتواند باعث توجه مسیحیان و یهودیان به این کتاب شود.

6. حسن ختام کتاب، سفارشنامه مفضل بن عمر (از اصحاب امام صادق(علیه السلام)) به شیعیان است.

التمحیص([25])

این کتاب شامل روایاتى است که مورد ابتلاى مؤمن است و مورد اعتماد بزرگانى چون علامه مجلسى در «بحار» و فیض کاشانى در «الوافى» و دیگران بوده است.

با توجه به ناشناخته بودن حرانى، طبعاً در انتساب آثارش به وى نیز شک و تردیدهایى پدیدار شده است.

در این راستا، دانشوران دو گروه شدهاند، گروهى آن را تألیف ابن شعبه حرانى و گروه دیگر آن را، تألیف استاد حرانىابوعلى محمد بن همام دانسته اند.

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

عالمان مرتبط

جدیدترین ها در این موضوع

نگاهی به رفتارشناسی اهل نفاق از دیدگاه قرآن

نگاهی به رفتارشناسی اهل نفاق از دیدگاه قرآن

نقش منافقان در جامعه اسلامی، نقشی بسیار مخرب و زیانبار است. حساسیت قرآن به این دسته از شهروندان به خوبی نشان می‌دهد که نمی‌توان به صرف شهروندی با همه افراد جامعه یکسان برخورد کرد و حقوق یکسانی را برای همگان به طور مطلق قائل شد؛ بلکه می‌بایست ملاحظاتی در نحوه تعامل با دسته‌هایی از افراد جامعه اعمال کرد.
مجالست با بدان در فضای مجازی

مجالست با بدان در فضای مجازی

فضاي مجازي هرچند که به نظر مي رسد که مجاز باشد و حقيقت نيست، ولي اگر دقت شود معلوم مي شود که حقيقت است نه مجاز؛ زيرا فضايي که امروز از آن به مجازي ياد مي شود، جلوه اي از دنياي حقيقي و واقعي است.
نقل 80 حدیث مُسلّم از ائمه اطهار(ع)

نقل 80 حدیث مُسلّم از ائمه اطهار(ع)

حجت‌الاسلام ناصر رفیعی نکات و مصادیق برجسته‌ای از بُعد ولایتمداری و جایگاه علمی حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع)بیان کرده است که در ذیل می‌آید.
نسبت عدالت و آزادی در انديشه شهيد مطهری

نسبت عدالت و آزادی در انديشه شهيد مطهری

نسبت ميان دو واژه «آزادي» و «عدالت» و شيوه اعمال توازن بين اين دو مفهوم همواره از بحث‌هاي مناقشه برانگيز در ميان انديشمندان سياسي طول تاريخ بوده است.
قرآن و جریان نفوذ

قرآن و جریان نفوذ

نفوذ به معنای رخنه است.

پر بازدیدترین ها

No image

خطبه 228 نهج البلاغه : ويژگى‏ هاى سلمان فارسى

خطبه 228 نهج البلاغه موضوع "ويژگى‏ هاى سلمان فارسى" را مطرح می کند.
No image

ذكر مصیبت امام حسین علیه السلام : امام حسین(ع) تنها در صحرای کربلا

ذکر مصیبت امام حسین علیه السلام با موضوع امام حسین(ع) تنها در صحرای کربلا
No image

نحوه های مختلف شـروع کلاس توسط مربی

در این بخش "شـروع ها" در جهت آموزش کلاسداری مطرح می شود.
No image

سخنرانی استاد فرحزاد با عنوان آماده شدن برای سفر آخرت

سخنرانی استاد فرحزاد با عنوان آماده شدن برای سفر آخرت در رابطه با موضوع اخلاق در این قسمت قرار دارد.
No image

ذكر مصیبت امیرالمومنین علی علیه السلام : وصیت امیرالمؤمنین(ع) بر غسل و دفن شبانه وی

ذکر مصیبت امیرالمومنین علی علیه السلام با موضوع وصیت امیرالمؤمنین(ع) بر غسل و دفن شبانه وی
Powered by TayaCMS