موضوع کلی: علوم قرآنی

موضوع عام: شان نزول ها

نمایه ها: پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم - علی علیه السلام - فضائل علی علیه السلام - لیلة المبیت- شجاعت علی علیه السلام ..

لیلة المبیت و شان نزول آیه «و من الناس من یشری»

پيامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم امين قريش بود لذا همه امانت هاى آن ها نزد پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم بود. پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم وقتى مجبور به هجرت شد على علیه السلام را جانشين خود در مکه كرد تا امانات را به صاحبانشنان برگرداند و قرض هاى پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم را بدهد، سپس دختران و زنانش را به مدينه برساند. پس از اينكه كفار قريش نزديك سپيده دم به خانه رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم ريختند على علیه السلام را در رختخواب پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم ديدند و با حالت آشفته پرسيدند: محمد كجاست؟ على علیه السلام فرمود: مگر من مأمور و مسئول نگهدارى او بودم. آن ها على علیه السلام را با زد و خورد به مسجدالحرام بردند و اندكى بعد رها ساختند [1] .

على علیه السلام پس از انجام سفارشات پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم به همراهى فاطمه (مادر خود) و فاطمه (دختر پيامبر) و فاطمه (دختر زبير) و ديگران به سوى مدينه به راه افتاد. پيامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم پنج روز در محله قبا توقف كرد و فرمود: تا برادرم على علیه السلام به من ملحق نشود وارد مدينه نمى شوم ... در بين راه هشت تن از كفار مكه راه را بر على علیه السلام بستند آنگاه جناج، غلام حرب بن اميه راه را بر حضرت على علیه السلام بست. حضرت به ايمن (پسرام ايمن) و ابو واقد دستور داد شترهاى زنان را بخوابانند، آنگاه حضرت على علیه السلام با جناح جنگيد و او را دو نيم كرد، لذا مابقى كفار از ترس راه را بر حضرت باز كردند [2] .

حضرت على علیه السلام در آن شب براى حفظ جان پيامبر صلی الله علیه وآله وسلم با خطر مواجه بود چنانچه خود آن حضرت مى فرمايد:

وقيت بنفسى خير من وطى الحصى

و من طاف بالبيت العتيق و بالحجر [3]

يعنى: با جان خودم بهترين كسى را كه پا بر زمين نهاده و به كعبه و حجر اسماعيل طواف نموده نگهدارى نمودم. و خداى تعالى نيز (در منزلت و شاءن على علیه السلام ) با فرستادن آيه شريفه «و من الناس من يشرى نفسه ابتغاء مرضات الله » [4]. از جانفشانى مخلصانه على علیه السلام قدردانى كرد.