گذار از امکان عقلی و محدودیت های منطقی زبان

گذار از امکان عقلی و محدودیت های منطقی زبان شاخصه زبان عرفانی، گذر از امکان عقلی و محدودیت های منطقی زبان است. در زبان صوفیانه، متعلق شناخت عارفان از طریق زبان با علم و عقل تمایز می یابد. مولوی سخن خود را طوری ورای عقل و ذهن می داند. دکتر حمیدرضا سلیمانیان، روز 29 آبان ماه امسال در سخنرانی خود با عنوان زبان عرفانی در تاملات فلسفی و زبان شناسی با نگاه به مولانا در کنگره تحقیقات و نقد ادبی در آثار مولانا، ضمن بیان مطلب بالا گفت: در قرن بیستم بررسی و تحلیل فلسفی زبان رونق یافته و رویکردهای معرفت شناسانه و هستی شناسانه زیادی به آن شده است. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت حیدریه افزود: جهان های ذهنی ما و عوامل فکری منطوی در هر یک از آنان متنوع اند و مناسبات و روابط و عبارات هر جهان ذهنی با جهان دیگر متفاوت است. وی اذعان کرد: ویتگنشتاین با نظریه «بازی های زبانی» به دنبال بیان تاکید بر ارتباط زبان با محیط حامل خود است. با این قاعده ویتگنشتاین در تحلیل زبان، زبان عرفانی در بستر خود دارای عالمی مخصوص با اجزای مربوط به خود است. تجربه جهان از طریق حواس باطنی، جهان درونی عارف را شکل می دهد، ادراک جهان ابتدا از طریق حواس پنج گانه و سپس جمع بندی و تجزیه داده هاست. برای عارف حس، امری نازل است و در حوزه قلمرو و شهود تمایزهای ماهوی مطرح نیستند. حمیدرضا سلیمانیان اظهار کرد: شاخصه زبان عرفانی، گذر از امکان عقلی و محدودیت های منطقی زبان است. در زبان صوفیانه، متعلق شناخت عارفان از طریق زبان با علم و عقل تمایز می یابد. مولوی سخن خود را طوری ورای عقل و ذهن می داند. تجربه عرفانی غیرمنطقی و شخصی و عطاکردنی است. این محقق با اشاره به این که عارف براساس پیامبر درونی خود تصمیم می گیرد، گفت: عارف برخورد عاطفی با هستی می کند. در صورتی که علم با روش و نشانه های ارجاعی و دلالت های خود، محتوای عاطفی ندارد، ولی زبان عرفانی محتوای عاطفی و حبی دارد. عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت حیدریه افزود: تجربه عرفانی در اکنون زندگی می کند و به ساختارهای ذهنی منجمد تاریخی اعتنایی نمی کند. در لحظه حال زیستن و گذر از ماضی و مستقبل، گذر از هشیاری است و این همان فرزند تجربه عارف است. «سلیمانیان» زبان را مجموعه ای از نشانه ها خواند و گفت: پایداری رابطه دال ها و مدلول ها ثابت نیستند و در وضعیت های مختلف، تحول پیدا می کنند و مدلول ها نیز سیلان دارند. زبان طبیعی بیان تجربه های عرفی است ، ولی ساختار زبان طبیعی توان احصای محتوای تجربه عرفانی را ندارد و لفظ نارساست. زبان در عرفان بی قرار است. کنگره تحقیقات و نقد ادبی در آثار مولانا اواخر آبان ماه به همت دانشگاه علامه طباطبایی و انجمن حکمت و فلسفه ایران در تالار شهید عضدی دانشکده ادبیات و زبان های خارجه دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

روزنامه جام جم