27 فروردین 1396, 22:10
«یا ایها الّذین آمنوا أوفوا بالعقود أحلّت لکم بهیمه الانعام الّا مایتلی علیکم غیرمحلّی الصّیدوانتم حرم إنّ الله یحکم ما یرید»؛ ای کسانیکه ایمان آورده اید،به پیمانها و قراردادها وفا کنید.چهارپایان دامی برای شما حلال شده است، مگر برآنچه بر شما خوانده میشود. این در حالی است که شکار را آنگاه که محرمید،حلال نمیشمارید، بیتردید، خداوند هر حکمی بخواهد مقرر میدارد.(سوره مائده،ایه 1) طبق نظرمفسران، سوره «مائده» یا سوره عقود یکی ازآخرین سورههایی است که بر پیامبر(ص) نازل شد؛یعنی نزدیک به دو یا سه ماه پیش از رحلت رسول گرامی اسلام(ص).بنابراین در آن به خاطر موقعیت ویژهاش روی یک سلسله مفاهیم اسلامی تأکید شده است. خداوند در آیه1این سوره افراد را به وفای عهد و پیمان ملزم می کند؛و می فرماید: «یا ایها الذین آمنوا أوفوا بالعقود»؛ ای کسانیکه ایمان آورده اید،به قراردادهای خود پایبند باشید. به خاطر اهمیت این مسأله و سایر اموری که در این سوره مطرح شده است،ترجیع بند آیات این سوره«اتقوا الله» است و پیوسته این عبارت تکرار میشود تا با سرکوب هوای نفس،خرد انسانها را به پایبندی بر قرادادها سوق دهد. علت تأکید سوره مائده بر وفای به عهد،اهمیت آن به عنوان یک نیاز اساسی در زندگی اجتماعی است.بیتوجهی به عهد و پیمانها موجب میشود که بذر بی اعتمادی در میان مردم کاشته،در نتیجه جامعه به هرج و مرج دچار شود. نکتهها: با توجه به اینکه «العقود» جمعی است که دارای«ال» است،پس افاده عموم میکند و همه عهد و پیمانهای مردم را شامل میشود.بنابراین،طبق این آیه شریف،وفای به هر عهد و پیمانی واجب است و همه مسلمانان وظیفه دارند که به قراردادها و پیمان های خود جامه عمل بپوشانند. با نگاهی کوتاه به وضعیت کنونی جامعه می توان به این نتیجه رسید که برخی به عهد وپیمانهای خود پایبند و در واقع،برایشان ارزشی قائل نیستند.از جمله این عهدو پیمانها مهریه زن است که برخی مردها خود را به پرداخت آن مکلّف نمیدانند و در میان مردم این سخن رایج شده است که:«مهریه را چه کسی داده و چه کسی گرفته است؟» با وجود آنکه هنگام جاری شدن صیغه ازدواج، مرد عهد می بندد که مهریه همسر خود را که مقدار آن معلوم و مشخص شده است،بپردازد،با این طرز تفکر مخالفت خود را با مفاد این آیه اعلام میکند. از دیگر نمونههای عهد و پیمان،قول و قراری است که پدرها و مادرها به فرزندانشان میدهند که مثلاً اگر نمره خوبی گرفتی فلان چیز را برایت می خریم،ولی به دلیل اینکه طرف قرارشان بچه است ،آن را نادیده می گیرند. در مورد اهمیت وفای به عهد و پیمان،احادیث بسیاری از امامان نقل شده است، از جمله:حضرت علی(ع) در فرمان خود به مالک اشتر می فرماید: «در میان واجبات الهی هیچ موضوعی همانند وفای به عهد در میان مردم جهان با وجود تمام اختلافاتی که دارند،مورد اتفاق نیست.به همین جهت، بتپرستان زمان جاهلیت نیز پیمانها را در میان خود محترم میشمردند؛زیرا عواقب دردناک پیمان شکنی را دریافته بودند» (نهج البلاغه، نامه ها/ نامه 53) نمونه دیگر، برخی خرید و فروشهای میان مردم است که یکی دو ماه پس از قرارداد،به علت ترقی یا سقوط قیمت و شدت متضرر شدن یکی از طرفین،شخص تلاش میکند به هر وسیله،آن را به هم بزند.
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان