ثبات ایران و سرگردانی آمریکا

صحنه دیپلماسی و تصمیم گیری آمریکا در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران و منطقه خاورمیانه به گونه ای شده است که مثال چند کودک سرگردان که برای یافتن زمین بازی، آنقدر از این کوچه به آن کوچه می روند تا از رمق بیفتند، مصداق نابجایی نیست. البته، کاخ سفید تلاش زیادی می کند که بلاتکلیفی اش به بیرون درز پیدا نکند. لیکن هیچ کس نمی تواند جلوی انتشار اخبار مربوط به سرگردانی و تشتت آراء تصمیم گیران آمریکایی را بگیرد. این امر خود بی ارتباط با ساختار حکومت و شاکله قدرت در آمریکا نیست.
به هرحال، ملاحظه برخی دیدگاه ها و نظرات رسمی و غیررسمی آمریکایی ها در ارتباط با ایران، بیشتر به روشن شدن موضوع کمک می کند. برخی از استراتژیست های آمریکایی این دیدگاه را دارند که دولت آمریکا برای دستیابی به یک سیاست خارجی هدفمند، باید برخی واقعیات مانند ظهور ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای را بپذیرد و سپس به فکر تطبیق با آن باشد؛ چرا که سایر گزینه ها و سناریوهایی که طی 27سال گذشته علیه ایران به کار برده است، همگی با ناکامی روبرو شده اند.
«هنری کیسینجر» چهره سرشناس سیاسی می گوید: در جهانی که شدیدا تغییر کرده است، آمریکا باید نسبت به استفاده از قدرت خود با تکبر کمتری رفتار نماید و تمایل بیشتری برای مذاکره با دیگر کشورها داشته باشد. عده ای در واشنگتن مدعی اند باید برای ایران درخصوص توقف غنی سازی اورانیوم و یا تعیین زمان اقدام نظامی، مهلت تعیین کرد.
در مورد تحریم ها نیز وضع بهتر از این نیست و اختلافات اساسی زیادی وجود دارد. وزارت خارجه آمریکا بر این نظر است که حمایت وسیع از اعمال تحریم بانک های خارجی و شرکت های بین المللی، ممکن است هدف کاخ سفید در جلب نظر کشورها برای در انزوا قرار دادن ایران را در عمل با مشکل مواجه سازد. روزنامه نیویورک تایمز در تاریخ 26 خرداد می نویسد: درحالی که جناح «دیک چنی» (معاون جرج بوش) بر این باور است که این فشارها نتوانسته هدف مورد نظر آمریکا برای جلوگیری از غنی سازی اورانیوم، یعنی خط قرمز دولت بوش را تامین نماید، تعیین راهبرد تندتر مبتنی بر ارائه هشدار جدی تر و در صورت لزوم، آمادگی برای انجام اقدام نظامی علیه ایران بیش از پیش احساس می شود. یا درحالی که «لیبرمن» و برخی نمایندگان جمهوریخواه در کنگره و یا نامزدهای ریاست جمهوری از اقدام نظامی علیه ایران دفاع می کنند، سناتورها و نمایندگان دموکرات ها با هرگونه اقدام نظامی علیه ایران مخالفت نموده و آن را موجب بروز بی ثباتی در خاورمیانه می دانند. در همین راستا، سناتور «جوزف بایدن» رئیس کمیته روابط خارجی سنا، معتقد است چنانچه اقدام دیپلماتیک یا نظامی در آینده مدنظر قرار گیرد، آمریکا تنها خواهد بود و به همین دلیل است که با اروپایی ها همکاری می کنیم و در این مرحله، از نیروی نظامی استفاده نمی کنیم. سناتور «کرنین» از حزب جمهوریخواه نیز می گوید: سؤال این است که آیا ما می خواهیم در برابر ایران ضعف نشان دهیم یا قدرت؟ و یا اینکه می خواهیم به تاخت و تازهای ایران در عراق و کمک تسلیحاتی آن، مثل مواد منفجره که موجب کشته شدن آمریکایی ها می شود (البته به ادعای این سناتور)، پاسخ دهیم یا اینکه می خواهیم آن را نادیده بگیریم؟ تعدادی از جنگ طلبان آمریکایی بر این باورند که سیاست بوش در قبال ایران تکثرگرا بوده و در این میان، سیاست نرم کنونی با ایران بی نتیجه خواهد بود. لذا، با توجه به تحرکات ایران علیه نظام بین الملل و رفتن آن به سمت سلاح هسته ای، این کشور به سرعت غیرقابل مهار خواهد شد. اگر چنین وضعیتی رخ دهد، دیگر الگوی تعادل وحشت آمریکا و شوروی (زمان جنگ سرد) درباره برنامه هسته ای ایران پاسخگو نیست و ما نمی توانیم حریف ایرانی بشویم که مبارزان آن، هراس از مرگ ندارند. جالب است که «زبیگنیو برژینسکی» معتقد است آمریکا باید بخشی از تحریم های 15ساله را لغو کند و می گوید: اگر ما اقدام نظامی انجام دهیم، از سوی ایران واکنش در پی خواهد داشت. «گری سیک» نیز می گوید: دولت آمریکا در سیاست های خود در قبال ایران، همواره خط قرمزی را لحاظ کرده و عنوان می کند که ایران نباید از این خط قرمز عبور کند، اما در عمل، با دستیابی ایران به اطلاعات و تکنولوژی هسته ای از این مرز عبور کرده و در خط قرمز دوم، یعنی عدم غنی سازی اورانیوم نیز آمریکا اعلام کرد ایران نباید غنی سازی را انجام دهد. ولی این مرز نیز شکسته شد و اکنون تلاش ها روی خط قرمز بالاتری تمرکز دارد و آن اینست که آمریکا باید مانع دستیابی ایران به بمب اتمی بشود و تحقق این امر، مستلزم گفت وگوی جدی و دیپلماتیک آمریکا با ایران برای بررسی مسئله است.
البته، موضوع تنوع دیدگاه ها و همینطور استراتژی ها در برخورد با جمهوری اسلامی ایران، دارای فهرستی طولانی است که مجال پرداختن به آن در این مقال نیست. ممکن است عده ای این امر را ناشی از غنای تصمیم سازی ها فرض کنند، درحالی که واقعیت آن است که کاخ سفید، پنتاگون، وزارت خارجه، کنگره، سنا، حزب حاکم، نخبگان و نظرپردازان، یکی پس از دیگری آنچنان دچار تغییر و تحول در نظرات، دیدگاه ها و استراتژی هایشان می شوند که چیزی جز نام بحران و سرگردانی بر آنها نمی توان نهاد.
با این وضعیت، آمریکا که از یک طرف در افغانستان و به خصوص عراق، با مشکلات غیرقابل پیش بینی دست و پنجه نرم می کند و از طرف دیگر، طی ماه های آینده متاثر از کشمکش های دو حزب جمهوریخواه و دموکرات بر سر انتخابات ریاست جمهوری خواهد شد، قادر نیست حتی حزب حاکم را از شکنندگی در انتخابات نجات دهد، تا چه رسد طرح هایی مانند خاورمیانه بزرگ، انرژی هسته ای ایران، چالش های لبنان، فلسطین و... موفقیت به دست آورد.
بر این اساس، به نظر می رسد طی هفته ها و ماه های آینده ما شاهد حضور پررنگ تر سایر قدرت ها در عرصه خاورمیانه و افول تدریجی آمریکا در منطقه باشیم.
دیپلمات های ایرانی طرف مذاکره با آمریکا در مورد عراق، بر این موضوع اشراف کامل دارند که امنیتی شدن تعاملات دو کشور، که از ناحیه واشنگتن بدان دامن زده می شود، چیزی فراتر از بازی سیاسی و جنگ روانی نیست. موردی که در گذشته نیز سابقه داشته است.

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند. 30 خرداد 1403, 15:48