ایران گیت IRANGATE

كلمات كليدي : ایران گیت، واترگیت، ریگان، گروگان‌های آمریكائی، كنترا،لبنان، رابرت مك‌فارلین، پویندكستر، اولیور نورث

نویسنده : محمود طلوعی

نامی است که با تداعی نام رسوائی «واترگیت» بر رسوائی حکومت ریگان در رابطه با ایران داده شده و پس از گذشت سال‌ها از افشای آن هنوز مورد بحث مطبوعات و محافل سیاسی آمریکاست.

ماجرا به اختصار از این قرار است که دولت آمریکا در سال 1985 در دوران ریاست جمهوری ریگان برای جلب کمک و حمایت ایران در رهائی گروگان‌های آمریکائی در لبنان با ارسال اسلحه و لوازم یدکی مورد نیاز ارتش ایران در جنگ با عراق موافقت می‌کند و ریگان ضمن ارسال این سلاح‌ها به ایران هیئتی را نیز به ریاست «رابرت مک‌فارلین» رئیس پیشی شورای امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا به تهران اعزام می‌نماید و یک جلد انجیل نیز با پیامی به خط خود برای فتح باب دوستی با ایران همراه وی به تهران می‌فرستد. از هیئت اعزامی آمریکا در ایران استقبال نمی‌شود و مک‌فارلین دست خالی به آمریکا باز می‌گردد. البته چندتن از گروگان‌های آمریکائی در لبنان در این فاصله آزاد می‌شوند، ولی انتظارات واقعی آمریکا برآورده نمی‌شود و افشای این ماجرا در آمریکا، به خصوص نقش خود رئیس جمهور در آن جنجال بزرگی برپا می‌کند. اما ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود، زیرا در جریان تحقیقات دربارۀ این مسئله از «پویندکستر»(1) مشاور امنیت ملی ریگان و سرهنگ «اولیور نورث»(2) ‌که در این ماجرا نقش اصلی را به عهده داشته و همچین خود «مک‌فارلین» معلوم می‌شود که میلیون‌ها دلار سود حاصله از فروش اسلحه به ایران به طور غیرقانونی و برخلاف مصوبات کنگرۀ آمریکا برای شورشیان ضد دولتی نیکاراگوئه، که به «کنترا» معروف هستند ارسال شده است.

به همین جهت این رسوائی به ماجرای «ایران – کنترا» Iran – Contra هم معروف شده است.