شامل اصول کافى (دو جلد)، فروع کافى (پنج جلد) و روضه کافى (یک جلد) است و در بردارنده شانزده هزار و یکصد و نود و نه (16199) حدیث از پیامبر اسلام‌و ائمه معصومین مى‌باشد
کتاب کافى شامل مجموعه روایات اصول و فروع دین است که از ائمه علیهم‌السلام روایت گردیده است. مجموعه کتاب الکافی که در مدت 20 سال تدوین شده، شامل اصول کافی (2جلد)، فروع کافی (5جلد)، روضه کافی (یک جلد) و دربردارنده 16199 حدیث می باشد. کاری که مرحوم کلینی در مدت 20 سال برای مذهب شیعه انجام داد، معادل کاری بود که 6 تن از بزرگترین علمای اهل سنت در مدت یک قرن برای مذهب خود انجام دادند چرا که مجموعه احادیث کافی بیش از دو برابر تمام احادیث صحاح سته است. ابن تیمیه (عالم سنی) می گوید: مجموعه احادیث صحیح بخاری و صحیح مسلم از 7 هزار حدیث کمتر است. کتاب کافی یکی از مدارک مهم نهج البلاغه نیز می باشد.
این کتاب از قدیمى ترین و معتبرترین کتاب‌هاى روایى شیعه مى‌باشد که در عصر غیبت صغرى نگاشته شده است و در طول بیش از هزار سال پیوسته مورد توجه و عنایت خاص علما و فقهاى شیعه قرار داشته و بزرگان شیعه در منابع مهم روایى و تألیفات ارزشمند خود به آن استناد نموده‌اند.
ویژگیهاى دیگر این کتاب
1- از ویژگیهاى مهم این کتاب، هم عصر بودن مؤلف آن با سفراى امام زمان (عجل الله تعالى فرجه الشریف) و دسترسى داشتن وى به آنهاست؛ خصوصا که سفراى آن حضرت در شهر بغداد بودند و کلینى نیز به آن شهر سفر کرده بود و سال وفات وى مصادف با سال وفات آخرین سفیر امام عصر (ارواحنا له الفداء) على بن محمد سمرى بوده است.
2- مؤلف در این کتاب مقید به ذکر کل سند تا امام معصوم علیه‌السلام است و این خود ارزش و اعتبار خاصى را به روایات کتاب مى‌دهد.
3- در این کتاب روایات به ترتیب اعتبار آورده شده‌اند و روایات اول هر باب از جهت سند و اعتبار از درجه بالاترى برخوردارند.
4- این کتاب شامل بسیاری از مباحث عقیدتى و فقهى است که اهل بیت (ع) روایت شده است
5- کتاب کافى شامل بیش از 16 هزار روایت است که این تعداد روایت از تمام روایات صحاح سته نیز بیشتر است
سخنان بزرگان درباره کتاب کافی
شیخ مفید مى‌فرماید: "الکافی هو من أجلّ کتب الشیعة و أکثرها فائدة"
کتاب کافى از بهترین کتاب‌هاى شیعه و پر فایده‌ترین آنهاست.
شهید اول، محمد بن مکى مى‌فرماید: "کتاب الکافی فی الحدیث الذی لم یعمل الأصحاب مثله".
کتاب کافى، کتاب روایتى است که تا کنون اصحاب و علماى شیعه مانند آن را ننگاشته‌اند.
شهید ثانى مى‌فرماید: "الکتاب الکافی و المنهل العذب الصافی، و لعمری لم ینسج على منواله، و منه یعلم قدر منزلته و جلالة حاله"
کتاب کافى آبى شیرین، زلال و گواراست و به جان خودم سوگند که همانند آن نگاشته نشده است و از ارزش کتاب مى‌توان به منزلت و جلال و بزرگى مؤلف آن نیز پى برد.
علامه مجلسى مى‌فرماید: "أضبط الأصول و أجمعها، و أحسن مؤلفات الفرقة الناجیة و أعظمها"
کتاب کافى با ضابطه‌ترین و کامل‌ترین کتاب روایى و بهترین و بزرگترین تألیف مذهب بر حق شیعه است.
علما و فقهای عظام شیعه شرح ها و حواشی بسیاری بر این کتاب مهم روایی نگاشته اند.
شرحها مانند:
1- الدر المنظوم من کلام المعصوم نوشته شیخ على بن محمد بن حسن بن زین الدین شهید ثانى (م 1104 هجری)
2- شرح ملا صدراى شیرازى ( م 1050 هجری)
3- مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول نوشته علامه مجلسى( م 1110 هجری)
4- الوافی نوشته فیض کاشانى( م 1091 هجری)
حواشى مانند:
1- حاشیه علامه مجلسى
2- حاشیه ابو الحسن شریف فتونى عاملى ( م 1138 هجری)
3- حاشیه سید میر ابو طالب بن میرزا بیک فندرسکى( قرن 12 هجری)
4- حاشیه شیخ زین الدین ابو الحسن على بن شیخ حسن( صاحب معالم)
بر این کتاب تحقیقات فراوانى نیز نگاشته شده است مانند:
1- رموز التفاسیر الواقعة فی الکافی و الروضة نوشته مولى خلیل بن غازى قزوینى
2- جامع الرواة نوشته حاج محمد اردبیلى (از شاگردان علامه مجلسى)
3- الفوائد الکاشفة نوشته علامه محمد حسین طباطبایى تبریزى
4- البیان البدیع نوشته سید حسن صدر
5- رجال الکافى حاج سید حسین طباطبائى بروجردى
منبع:فرهیختگان تمدن شیعه