دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تواضع

سه چیز است که محبت و دوستی را به وجود می آورد : دین داری ، فروتنی و بذل و بخشش
تواضع
تواضع

تواضع

قال الصادق (ع) : «ثَلاثهٌ تُورِثُ المَحَبَّهَ : الدِّینُ و التَّواضِعُ والبَذلُ» (تحف العقول ، ابن شعبه حرانی ، ص704)

خدای تعالی در مقام بیان ویژگی‌های بندگان خود، تواضع را بعنوان یکی از امتیازات و خصائص آنها بر می‌شمارد:

« و عبادُ الرَّحمانِ الذّینَ یَمشُونَ علی الأرضِ هَوناً و إذا خاطَبَهُم الجاهِلونَ قالُوا سَلاماً »[1]

و بندگان خدای مهربان کسانی هستند که بر روی زمین با توا ضع و فروتنی راه می‌روند و هرگاه مردم جاهل آنها را مخاطب قرار دهند با سلام جواب می‌دهند.

نخستین صفتی که خداوند بندگان خاص خود را به آن وصف می‌کند آرامی و وقار در راه رفتن و نداشتن ژِست غرور آمیز است ؛ زیرا شیوه راه رفتن حاکی از خصلت‌های درونی انسان است. برخی از افراد چنان مغرور ومتکبرند که از شیوه راه رفتن آنها به خوبی می‌توان به غرور و نخوتشان پی برد.[2] کسی که متواضع باشد نه تنها مورد توجه و عنایت خداوند قرار می‌گیرد بلکه مردم نیز به دیده احترام و بزرگی به او نگاه می‌کنند و او را دوست می‌دارند.

حضرت علی (ع) می‌فرمایند:

« إنّکَ إذا تَواضَعتَ رَفَعَکَ اللهُ »[3]

بدرستی که هرگاه تواضع کنی خداوند تو را بالا می‌برد و بزرگ می‌کند.

انسان نباید فکر کند که با تواضع و فروتنی نسبت به برادران مؤمن خود چیزی را از دست می‌دهد و خود را کوچک کرده است. بلکه انسان باید تواضع و فروتنی در مقابل برادران مؤمن خود را وظیفه‌ی خود بداند. در احوالات پیامبر اسلام وارد شده است که مردی وارد مسجد شد در حالی که پیامبر (ص) تنها در مسجد نشسته بودند ، برخاستند و جا باز کردند و فرمودند : بفرمایید! آن مرد گفت : ای رسول خدا ! مکان وسعت دارد. پیامبر فرمودند : حق مسلمان بر مسلمان این است که وقتی دید مسلمانی می‌خواهد بنشیند برخیزد و متواضعانه او را احترام کند.[4]

    پی نوشت:
  • [1] - فرقان /63
  • [2] - مهدوی کنی ، محمد رضا ، نقطه های آغاز در اخلاق عملی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1372هش، چاپ دوم ، ص673
  • [3] - آمدی ، عبد الواحد بن محمد ، تصنیف غررالحکم و دررالکلم ، مصطفی درایتی و حسین درایتی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، 1378هش ، حدیث 5162
  • [4] -محمدی اشتهاردی ، محمد ، سیمای پر فروغ محمد ، ترجمه کحل البصر اثر شیخ عباس قمی ، قم ، انتشارات ناصر، چاپ دوم ،1370، ص144

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

هویت زنانه در تندباد تاریخ

هویت زنانه در تندباد تاریخ

✍️ سعید احمدی
سگ کی؟

سگ کی؟

✍️ سعید احمدی 
کارهای کثیف

کارهای کثیف

✍️ سعید احمدی 
الهیات جنگ...

الهیات جنگ...

یادداشت

پر بازدیدترین ها

عن ام البنین (علیها السلام): «أخبِرنی عَن أبِی عَبدالله الحُسَین، …أولادی وَمَن تَحتَ الخَضراء کُلُّهُم فداءُ لأبی عَبدِاللهِ الحُسین»

عن ام البنین (علیها السلام): «أخبِرنی عَن أبِی عَبدالله الحُسَین، …أولادی وَمَن تَحتَ الخَضراء کُلُّهُم فداءُ لأبی عَبدِاللهِ الحُسین»

حضرت ام البنین (علیها السلام): «از ابا عبدالله الحسین (ع) به من خبر بده! …فرزندانم و تمام کسانی که زیر آسمان کبودند، همه به فدای ابا عبدالله الحسین (ع) باد!» (منتهی المقال، ج 2، ص 70؛ تذکره الشهداء، ص 443)
قال رسول الله (صلی‌الله علیه‌ وآله وسلم): «یا سلمان! مَنْ اَحَبَّ فاطمه ابنتی فهو فی الجنّة معی...»

قال رسول الله (صلی‌الله علیه‌ وآله وسلم): «یا سلمان! مَنْ اَحَبَّ فاطمه ابنتی فهو فی الجنّة معی...»

رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله وسلم) فرمود: «ای سلمان! کسی که فاطمه دخترم را دوست بدارد، در بهشت با من است...» (فرائد السمطین، ج2، ص 68)
No image

امام حسین (ع): «الناسُ عبیدُ الدنیا و الدین لعق علی السنتهم یحوطونه مادرَّت معایشُهم فاذا مُحَّصوا بالبلاء قَلَّ الدَیّانون»

«مردم بندۀ دنیایند و دین بر زبانشان می‌چرخد و تا وقتی زندگی‌هاشان بر محور دین بگردد، در پی آنند، امّا وقتی به وسیلۀ «بلا» آزموده شوند، دینداران اندک می‌شوند.»
No image

قالَ رَسُولُ اللّهِ (صلّى اللّه علیه و آله):«اِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ علیه السّلام حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤمنینَ لا تَبْرُدُ اَبَداً.»

پیامبر اکرم (صلّى اللّه علیه و آله) فرمود: «براى شهادت حسین علیه السلام ، حرارت و گرمایى در دلهاى مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی‌شود.» (جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 556)
«وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَاد» (بقره/207)

«وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَاد» (بقره/207)

«افرادی هستند (امیر مؤمنان علی (علیه‌السّلام)) که جان خویش را با خداوند معامله می‌کند به خاطر به دست آوردن رضایت او، و خداست که نسبت به بندگانش مهربان است».
Powered by TayaCMS