جنگ نرم، اسلام، ديدگاه قرآن، تكليف، توانايي
علی احمدلو
تکلیف به اندازه توانایی
در قسمت‌های گذشته جنگ نرم و راهبردهای عملیاتی اسلام از دیدگاه قرآن، مباحث: راهکارهای عملیاتی دشمنان اسلام علیه امت اسلامی و رهبران مسلمان و مسلمانان و همچنین، راهکارهای عملیاتی اسلام، رهبران مسلمان و مسلمانان جهان علیه دشمنان امت اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. اینک آخرین بخش مطلب را از نظر می‌گذرانیم:
27- وفاداری به قراردادها متقین تا هنگامی که مشرکان به عهد و پیمان‌ها و قراردادهایشان پایبند هستند آن‌ها هم وفادارند. به استناد آیه1 سوره مائده مسلمانان باید به همه پیمان‌ها با هر کس و گروه پایبند باشند، چه قراردادهای لفظی و چه کتبی و چه عملی پیمان‌های سیاسی، اجتماعی و یا خانوادگی با قوی یا ضعیف، با دوست یا دشمن، با خدا یا مردم، با فرد یا جامعه، با کوچک یا بزرگ، با کشورهای منطقه یا قراردادهای بین المللی، شامل همه قراردادها می‌شود اما وقتی که مشرکان پیمان شکنی کردند بدون احساس ترس و تردید با شدت عمل پاسخ آنان را خواهند داد تا اینکه دست از توطئه و خیانت بردارند. لذا رهبران الهی به پیمان شکنان قبل از شکستن پیمان‌ها توسط خود اعلام می‌کنند که همانند خود آنان عمل خواهند کرد. «آیات7و 12و 13 سوره توبه»
28- رهبران الهی به مشرکانی که خواستار پناهندگانی هستند پناهندگی می‌دهند تا شاید آنان در حکومت اسلامی با شنیدن آیات الهی و دستورات رهایی بخش اسلام هدایت یابند. لذا رهبران الهی حتی کفار را نیز با آغوش باز می‌پذیرند. «آیه 6 سوره توبه»
29- رهبران الهی و پیروان واقعی آنان نسبت به مومنان فروتن و در برابر کافران سر سخت و قاطعند.
خداوند در آیه140 سوره نساء می‌فرمایند: و چون بشنوند که به آیات خدا کفر می‌ورزند و آنان (پیامبران) را مسخره می‌گیرند نباید با آنان بنشینند تا به گفتاری دیگر بپردازند. و در آیه 53 سوره انعام می‌فرمایند: هرگاه کسانی که به آیات ما ایمان دارند نزد تو (پیامبر اسلام) آیند به آن‌ها بگو سلام بر شما و همچنین آیه54 سوره مائده- آیه29 سوره فتح- آیه 73 سوره توبه.
30- پیروی از امام ولی و سرپرست مسلمانان، تنها خداوند و پیامبرش و مومنانی هستند که نماز را برپا می‌دارند و درحال رکوع زکات می‌دهند. هرکس اینان را ولی خود بگیرد از حزب خداست همانا حزب خدا پیروز است و آن گروه رستگارانند، خداوند دوست و سرپرست مومنان است، آن‌ها را از تاریکی‌ها بیرون و به سوی نور می‌برد.
«آیات55 و 56 سوره مائده- آیه 22 سوره مجادله- آیه 257 سوره بقره»
31- رهبران الهی پابرهنگان را از خود طرد نمی‌کنند زیرا معیارشان قدرت و ثروت نیست بلکه همواره رضای الهی را می‌طلبند. باید یادآوری نمود که در سختی‌ها و مشکلات و جنگ‌ها این پابرهنگان هستند که بیشترین کمک را می‌نمایند چرا که آنان عزیزترین چیزشان که جانشان است تقدیم راه خدا می‌نمایند.
لذا می‌بینیم که حضرت نوح(ع) در جواب تقاضای طرد مومنان تهیدست و گمنام خطاب به آنان فرمود: ای مردم اگر من آنان را از خود برانم چه کسی مرا در برابر خدا یاری خواهدکرد؟ چرا اندیشه نمی‌کنید؟
32- رهبران الهی مومنان واقعی تنها آنچه از سوی خداوند به آنان وحی و دستور داده پیروی می‌کنند و تابع هوا و هوس خود و دیگران اعم از افراد، قدرت ها، احزاب و گروه‌ها و... نیستند و از شیوه نادانان پیروی نمی‌کنند و بر مواضع اصولی پایدارند. «آیات 48و 49 سوره مائده- آیات56 و 105 سوره انعام- آیات 89و 109 یونس- آیه 48 سوره احزاب- آیه3 سوره اعراف- آیه15 سوره شوری»
33- صبوری رهبران الهی و پیروان واقعی آنان، در برابر تکذیب حقایق توسط مشرکان و آزار و اذیت آنان صبر پیشه می‌کنند و تسلیم آنان نمی شوند و درصورتی که مشرکان لجوج به اقدامات خود ادامه دهند با قاطعیت پاسخ آنان را خواهند داد. «آیه 44 سوره انعام»
34- مردان و زنان مومن یار و یاور و اولیای یکدیگرند به طوری که همدیگر را به معروف تشویق و از منکرات باز می‌دارند، نماز را برپای می‌دارند و زکات می‌پردازند و از خداوند و پیامبرش پیروی می‌کنند. آنان مشمول رحمت خدا هستند، اینان هرچند در بهشت جاودانه هستند اما رضایت خداوند که بالاترین پاداش است را می‌جویند. «آیات71 و 72 سوره توبه»
35- رهبران الهی در هیچ حال و موقعیتی دشمنان اسلام را تایید نمی کنند و به رسمیت نمی شناسند. لذا قرآن کریم در آیه84 سوره توبه خطاب به رسول گرامی اسلام(ص) می‌فرمایند: بر مرده هیچ یک از منافقان نماز مگذار و برای دعا و استغفار بر سر قبرشان نایست چرا که آنان فاسق بودند و در آیه 108 سوره توبه می‌فرمایند: در مسجد ضرار هرگز برای نماز نایست.
36- انتظار در حد توان در اسلام تاکید شده است که هر فرد و گروهی مطابق توانمندی‌های خود مشغول به کار شود گروهی که علاقه و استعداد نظامی‌گری دارند، نظامی شوند و گروهی که علاقه و استعداد علمی و فرهنگی دارند اسلام را در آن زمینه یاری کنند. لذا در آیه122 سوره توبه می‌فرمایند: سزاوار نیست همه مومنان به جهاد رهسپار شوند پس چرا از هر گروهی از ایشان دسته‌ای کوچ نمی‌کنند تا در دین فقیه شوند و هنگامی که به سوی قوم خویش بازگشتند آنان را بیم دهند تا شاید آنان را از گناه و طغیان حذر کنند. می‌بینیم که تقسیم کار و وظیفه از راهکارهای قرآنی برای پیشرفت بهتر وظایف و نگاه تخصصی و کارشناسانه به آن است.
37- رهبران الهی، قدرت خود را از کثرت نیرو نمی گیرند و اتکایشان تنها به قدرت خداوند یکتاست و همواره بر خدا توکل می‌کنند لذا می‌بینیم که قرآن کریم در آیه88 سوره هود می‌فرمایند: من (حضرت شعیب) به جز اصلاح به مقدار توانم، خواسته دیگری ندارم و جز به لطف خدا، توفیقی برای من نیست (از این روی) بر او توکل کرده ام و به سوی او بازگشته ام. «همچنین آیات84 و 85 سوره یونس- آیه129 سوره توبه- آیات39 و 48 سوره احزاب- آیه79- سوره نمل- آیه123 سوره هود- آیه89 سوره اعراف- آیه61 سوره انفال»
38- رهبران الهی و مومنین دارای فکر و اندیشه محکم و استوار هستند و در سخنانشان سستی، لغو، دروغ و نفاق جایگاهی ندارد. «آیه70 سوره احزاب- آیات8 و 9 و 83 سوره نساء»
39- رهبران الهی و پیروان آنان اهل دلیل و منطق و برهان هستند. لذا قرآن کریم در آیه111 سوره بقره خطاب به کافران می‌فرمایند: اگر در ادعای خود صادقید برهان و دلیل ارائه کنید.
40- راهکارهای ویژه رهبران الهی و مومنان به مقتضای موقعیت، استراتژی و راهکار عملیاتی ویژه‌ای را به کار می‌گیرند.
در قرآن کریم آیه23 سوره دخان و آیه52 سوره شعراء خداوند به حضرت موسی(ع) وحی می‌کند که پیروان خود را شبانه از مصر خارج نماید تا توسط دشمن غافلگیر نشوند.
مطابق آیه74 سوره انفال مومن واقعی همواره احساس مسئولیت می‌کند. گاهی بنا به نیاز و اقتضای زمان جهاد، گاهی هجرت، گاهی پناه دادن به مهاجران و گاهی پشتیبانی از مجاهدان فی سبیل الله. البته می‌تواند همه این‌ها همزمان اتفاق افتد یعنی گروهی به وظیفه جهاد مشغول باشند، گروهی هجرت کنند، گروهی پناه دهند، گروهی در پشت جبهه پشتیبانی و تدارکات رزمندگان و حتی خانواده آنان را به عهده گیرند.
41- رهبران الهی و پیروان واقعی آنان پاسخ بدی‌های دشمنان را به بهترین صورت و منطقی ترین وجه می‌دهند. قرآن کریم در آیه34 سوره فصلت می‌فرمایند: نیکی با بدی یکسان نیست (بدی دیگران را) به شیوه بهتر (که نیکی است) دفع کن که این هنگام آن کس که میان تو و او دشمنی است همچون دوست گرم می‌شود. (و دشمنی است همچون دوست گرم می‌شود و دشمنی اش نسبت به تو تمام می‌شود) و در آیه94 سوره مومنون می‌فرمایند: (ای پیامبر!) بدی را به بهترین روش دفع کن (در مقام انتقام و مقابله به مثل مباش) ما به آنچه مخالفان می‌کنند آگاه‌تریم.
42- بهترین دین مطابق آیه3 سوره مائده دین برگزیده از سوی خداوند برای بشر دین اسلام و رهبری الهی بالاترین نعمت است و اسلام با وجود رهبری الهی تکمیل می‌شود و در آیه85 سوره آل عمران می‌فرمایند: هر کس غیر از اسلام به سراغ دینی دیگر برود، پس هرگز از او قبول نمی‌شود و او در قیامت از زیانکاران خواهد بود.
43- استقامت و پایداری از عوامل پیروزی مسلمانان بر دشمنان است. لذا قرآن کریم در آیه 112 سوره هود می‌فرمایند: پس (ای پیامبر!) همان گونه که مامور شده‌ای، استوار باش و (نیز) هر کس که با تو به سوی خدا آمده است... و در آیه 49 سوره هود خطاب به رسول گرامی اسلام(ص) می‌فرمایند: پس (تو نیز مانند نوح) صبر کن که همانا عاقبت پیروزی برای متقین است و در آیه 156 سوره بقره می‌فرمایند: صابران کسانی هستند که هرگاه مصیبتی به آن‌ها رسد، می‌گویند: ما از آن خدا هستیم و به سوی او باز می‌گردیم.
«همچنین آیه 128 سوره اعراف و آیات 153 و 250 سوره بقره- آیه 75 سوره فرقان- آیه 89 سوره یونس»
44- جایگزینی امت‌های صالح به جای امت‌های ناصالح و نالایق از سنت‌های قرآنی است. قرآن کریم در آیات مختلف این موضوع را یادآور نموده است. آیه 57 سوره هود می‌فرمایند: (حضرت هود خطاب به امتش) اگر شما از دعوتم روی برگردانید، پس بر امتی که من آنچه را که به خاطر آن به سوی شما (مامور) فرستاده شده ام به شما رسانده ام و پروردگارم گروه دیگری را جانشین شما خواهد کرد و شما هیچ ضرری به او نمی‌رسانید. همانا پروردگارم بر هر چیز نگهبان است.
و در آیه 133 سوره نساء می‌فرمایند: (ای مردم!) اگر خدا بخواهد شما را از میان می‌برد و دیگران را می‌آورد و خداوند بر این کار تواناست و در آیه 34سوره اعراف می‌فرمایند: و برای هر امتی اجل و سرآمدی است پس هرگاه اجلشان فرا رسید نه می‌توانند لحظه ای تاخیر اندازند و نه پیش گیرند. براساس این آیات پیوسته گروه هایی به قدرت می‌رسند و آزمایش و محو می‌شوند.
45- رهبران الهی و پیروان واقعی آنان فرمان خدا را بر تمامی فرمان‌ها مقدم می‌دارند قرآن کریم در آیه 92 سوره هود می‌فرمایند: (حضرت شعیب(ع) گفت: ای قوم من آیا قبیله من نزد شما از خداوند عزیزتر است که شما فرمان او را پشت سر انداخته‌اید. (اما برای کسان و خویشان من حساب باز کرده‌اید؟) همانا پروردگار من به آنچه عمل می‌کنید احاطه دارد و در آیه 62 سوره توبه می‌فرمایند منافقان برای شما به خدا سوگند می‌خورند تا شما را راضی کنند در حالی که اگر ایمان آورده‌اند شایسته‌تر آن است که خدا و رسولش را راضی کنند و همچنین آیه 72 سوره طه.
46- یکی از شیوه‌های تربیت معرفی الگو بوده و بهترین شیوه تبلیغ دعوت عملی است. قرآن کریم در آیه 21 سوره احزاب می‌فرمایند: همانا برای شما (در سیره) رسول خدا الگو و سرمشقی نیکوست (البته) برای کسانی که به خداوند و روز قیامت امید دارند و خدا را بسیار یاد می‌کنند.
47- رهبران الهی بر مسائل اقتصادی جامعه نظارت دقیق دارند و درصدد سلامت و بهبود زندگی مردم هستند و به مبارزه با انحرافات اقتصادی تاکید می‌ورزند. قرآن کریم در آیه 85 سوره اعراف می‌فرمایند: پیمانه و ترازو را در داد و ستدها تمام ادا کنید و کالاهای مردم را کم نگذارید (کم فروشی نکنید) و در زمین پس از آنکه اصلاح گشته فساد نکنید.
48- رهبران الهی و مومنان در نیکی‌ها و اعمال خیر بر یکدیگر سبقت و پیشی می‌گیرند بنابراین سیمای جامع اسلامی، سبقت در خیرات است. آیه 148 سوره بقره- آیه 61 سوره مومنون.
49- مومنان در انجام نیکی‌ها و دوری از ناپاکی‌ها یکدیگر را یاری می‌دهند و هرگز در گناه و ستم به هم یاری نمی رسانند. مطابق این آیه مدیران اسلامی در صحنه‌های داخلی و بین المللی از مظلومین و اعمال نیک و پسندیده دیگران حمایت و ظالمین و بدی‌ها را محکوم می‌نمایند. آیه 2 سوره مائده.
50- آمادگی کامل دفاعی در مقابل کفار و استکبار جهانی از دستورات و رهنمودهای قرآنی است. قرآن کریم در آیه 60 سوره انفال می‌فرمایند: برای آمادگی مقابله با دشمنان هرچه می‌توانید از نیرو و از اسب‌های سواری فراهم کنید تا دشمن خدا و دشمن خودتان و نیز دشمنانی غیر از اینان را که شما آنان را نمی‌شناسید و خدا آن‌ها را می‌شناسد به وسیله آن بترسانید.
51- نجات کلیه انسان‌ها از ظلم و ستم قدرت‌های استکباری هدف نهایی اسلام است. قرآن کریم در آیه 39 سوره انفال می‌فرمایند: و با آنان (دشمنان) بجنگید تا فتنه ای بر جای نماند و دین یکسره برای خدا باشد و همچنین آیه 193 سوره بقره.
52- دعوت به آوردن سوره قرآن در رد سخنان کسانی که قرآن را بافته و ساخته پیامبر(ص) می‌دانند در آیه 13 سوره هود می‌فرمایند: بگو اگر راست می‌گوئید شما هم ده سوره مثل این از پیش خود ساخته ها، بیاورید و (برای این کار) هرکس از غیر خدا را می‌خواهید (نیز به کمک) دعوت کنید و در آیه 38 سوره یونس از منکران می‌خواهد که سوره ای همانند قرآن بیاورید و از غیر خدا از هر که می‌خواهند کمک بگیرند.
53- دوری از گفتار ناشایست قرآن کریم در آیه 108 سوره انعام می‌فرمایند: و به (معبود) کسانی که غیر خدا را می‌خوانند ناسزا نگویید که آنان نیز از روی جهل و دشمنی به خداوند ناسزا گویند.
54- در نظام‌های الهی، تکلیف افراد به مقدار استعداد و توانایی‌های آن هاست قرآن کریم در آیه 42 سوره اعراف می‌فرمایند: هیچ کس را جز به اندازه توانایی اش تکلیف نمی‌کند.
55- خداوند در رد نظرات و اعتقادات کفار که خدایانی دروغین برگزیدند تا برای آنان عزتی باشد در آیه 65 سوره یونس می‌فرمایند: گفتار مخالفان، تو را غمگین نسازد زیرا که عزت به تمامی از آن خداست و او شنوا و داناست. و در آیه 139 سوره نساء می‌فرمایند: آنان که کافران را به جای مومنان، سرپرست و دوست خود می‌گیرند آیا عزت را نزد آنان می‌جویند؟ همانا عزت به تمامی از آن خداست.
56- رد نظرات و اعتقادات کسانی که مغرضانه و آگاهانه به انکار حقایق می‌پردازند در آیه 42 سوره یونس می‌فرمایند: (و چون قرآنی بخوانی) گروهی از آنان (در ظاهر) به سخن تو گوش می‌دهند اما گویی کرند و هیچ نمی‌شنوند پس آیا تو می‌توانی سخن خود را به گوش شنوایان برسانی، هر چند اهل تعقل نباشند. و آیه 43 سوره یونس در ادامه می‌فرمایند: گروهی از مردم کسانی‌اند که به تو نگاه می‌کنند، (اما گویی هیچ نمی‌بینند) پس آیا تو می‌توانی نابینایان را هدایت کنی، هر چند (با چشم دل) نمی‌بینند؟
57- رد شیوه غلط گذشتگان قرآن کریم در رد نظرات و اعتقادات کسانی که شیوه غلط پدرانشان را الگو قرار داده بودند در آیه 170 سوره بقره می‌فرمایند: آیا (از آنان پیروی می‌کنند) هر چند پدرانشان چیزی نمی‌فهمیدند و هدایت نیافته بودند.
و در آیه 74 سوره شعراء می‌فرمایند: ابراهیم گفت: آیا در آنچه می‌پرستید اندیشه و نگاه (عمیق) کرده‌اید؟ شما و پدران پیشین خود دقت کرده‌اید؟
58- قرآن کریم در رد نظرات و اعتقادات کسانی که به رسول گرامی اسلام(ص) می‌گفتند: ما به تو ایمان نمی‌آوریم زیرا ما بر پیامبران خود ایمان آورده و از آنان اطاعت می‌کنیم در آیه 91 سوره بقره می‌فرمایند: بگو اگر آیاتی که بر خودتان نازل شده مومن بودید پس چرا پیامبران خدا را پیش از این به قتل می‌رساندید.
59- در باطل بودن ولایت غیر الهی مشرکان و منافقان قرآن کریم در آیه 41 سوره عنکبوت می‌فرمایند: مشرکان منافقان که غیر خدا را سرپرست برای خود برگزیدند و شرکت ورزیدند پایه و بنیاد کارشان مانند خانه عنکبوت سست و بی اساس است.
60- خداوند در پاسخ کسانی که آرزو داشتند زودتر عذاب الهی بر آنان نازل شود در آیه 33 سوره هود می‌فرمایند: (نوح گفت) همانا اگر خدا اراده کند آن را بر شما خواهد آورد و شما قدرت خنثی کردن و مقاومت در برابر آن را نخواهید داشت.
61- منافقین بعد از شکست در جنگ احد و شهادت جمعی از یاران اسلام دست به تبلیغات مسموم زدند که اگر از ما پیروی می‌کردند و مثل ما در خانه می‌ماندند کشته نمی شدند لذا قرآن کریم در آیه 168 سوره آل عمران درپاسخ آنان می‌فرمایند: به آنان بگو (ای پیامبر) اگر راست می‌گویید، مرگ را از خودتان باز دارید.
62- سران و اشراف کفار با اعلام دستور انفاق به درفقیران برای خدا می‌گفتند: خدا فقیر است و ما توانگریم خداوند درپاسخ آنان در آیه 181 سوره آل عمران می‌فرمایند: به زودی این سخن آنان و به ناحق کشته شدن پیامبران توسط آنان را خواهیم نوشت و به آنان خواهیم گفت: بچشید عذاب آتش سوزان را.
63- خداوند درآیه 184 سوره آل عمران خطاب به پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: پس اگر تو را تکذیب کردند(چیز تازه ای نیست زیرا انبیای تو قبل از تو نیز که همراه با معجزات و نوشته‌ها و کتاب روشنگر آمده بودند تکذیب شدند).
64- درآیه 53 سوره نسا خداوند به انحصار طلبی قوم یهود اشاره کرد می‌فرمایند: آیا برای آنان (یهودیان) بهره از حکومت است؟ که در آن هنگام ذره‌ای به مردم ( دیگر ملت ها) نمی‌دادند.
65- با اینکه (یهودیان) نسبت به مردم (مسلمان) به خاطر آنچه که خداوند از فضل خویش به آنان داده است حسد می‌ورزند خداوند در آیه 54 سوره نسا ضمن اشاره به این مطلب می‌فرمایند: همانا ما قبلابه آل ابراهیم که شما یهودیان نیز از نسل او هستید نیز کتاب آسمانی، حکمت و سلطنت بزرگی دادیم ( چرا اکنون به آل محمد (ص) ندهیم؟)
66- قرآن کریم درپاسخ بعضی از یهودیان که سخنان پیامبر(ص) را از جایگاهش تحریف می‌کنند در آیه 46 سوره نسا می‌فرمایند: خداوند آنان را به خاطر کفر و سرسختی اشان لعن کرد، پس جز اندکی توفیق ایمان نیافتند. و در آیه 41سوره مائده می‌فرمایند:(ای پیامبر!) هر که خداوند بخواهد آزمایش و رسوایش کند تو هرگز در برابر قهر الهی هیچ کاری نمی‌توانی برایش بکنی. برای آنان در دنیا ذلت و خواری و بر ایشان در آخرت، عذابی بزرگ است.
67- منافقین درعلت ترک جهاد گفتند اگر فنون جنگی را می‌دانستیم، حتماً از شما پیروی می‌کردیم لذا خداوند در آیه 167 سوره آل عمران می‌فرمایند: آن‌ها در آن روز به کفر نزدیک تر بودند تا به ایمان. با دهانشان چیزی می‌گویند که در دلشان نیست و خداوند به آنچه کتمان می‌کنند آگاه تر است.
68- مشرکان می‌گفتند یا قرآنی غیر از این بیاور یا این قرآن را تغییر بده خداوند درپاسخ آنان در آیه 15سوره یونس می‌فرمایند: به آنان بگو: من حق ندارم که آن را از پیش خود تغییر دهم من پیروی نمی‌کنم مگر آنچه را که به من وحی شود. من از عذاب روزی بزرگ (قیامت) بیمناکم، اگر پرودگارم را نافرمانی کنم. برای اینکه مشرکان حساب کار خود را کنند خداوند در آیات 46-44سوره حاقه می‌فرمایند: اگر (پیامبر) سخن ناروایی را به ما نسبت دهد، رگ‌های گردن او را قطع می‌کنیم.
69- منافقین همواره سوگند می‌خورند که جز خیر قصدی ندارند ولی خداوند در آیه 107 سوره توبه درپاسخ آنان می‌فرمایند: (ولی) خداوند گواهی می‌دهد که آنان دروغ گویانند و درآیه 56 سوره توبه می‌فرمایند: منافقان به خدا قسم می‌خورند که همانا از شمایند درحالی که (دروغ می‌گویند) از شما نیستند بلکه آنان گروهی هستند که (از شما) می‌ترسند.
70- قرآن کریم درپاسخ به اقدامات فرعون و قومش که با برتری مادی و موجب گمراهی مردم می‌شدند در آیه 88 سوره یونس می‌فرمایند: (موسی (ع) گفت:) پروردگارا اموالشان را نابود کن و دلهایشان را سخت.
71- قرآن کریم در پاسخ کسانی که به پیامبرانشان می‌گفتند: ما قطعاً شما را از سرزمین خود بیرون می‌کنیم مگر آنکه به کیش ما درآیید درآیه 13 سوره ابراهیم می‌فرمایند: سپس پروردگارشان به آنان (پیامبران) وحی کرد که ما حتماً ستمگان را نابود می‌کنیم.
72- قرآن کریم پیرامون مسخره کردن پیامبر توسط مشرکان ضمن دلداری رسول گرامی اسلام(ص) در آیات 10 و 11 سوره حجر می‌فرمایند: همانا ما پیش از تو، درمیان اقوام و گروه‌های پیشین (نیز پیامبرانی) فرستادیم و هیچ پیامبری برایشان نمی‌آمد مگر آنکه به استهزای او می‌پرداختند و در آیه 95 سوره حجر در ادامه می‌فرمایند: همانا تو را از شر استهزاکنندگان کفایت کردیم.
73- قرآن کریم در پاسخ کافران که می‌گویند پیامبر اکرم(ص) فرستاده خدا نیست در آیه 43 سوره رعد می‌فرمایند: به کافران بگو: گواهی خدا و کسی که علم کتاب نزد اوست میان من و شما کافی است.
74- قرآن کریم در پاسخ به مشرکانی که می‌خواهند نور خدا را با دهان هایشان (تبلیغات و جنگ روانی) خاموش سازند در آیه 32 سوره توبه می‌فرمایند: ولی خداوند جز این نمی‌خواهد که نور خود را به کمال برساند هرچند کفار ناراحت باشند.
75- قرآن کریم در پاسخ منافقان که برای شرکت نکردن در جهاد اجازه می‌خواستند در آیه 46 سوره توبه می‌فرمایند: خداوند، انگیزه و بسیج آنان را (به خاطر کوردلی و نالایقی) خوش نداشت و آنان را از رفتن به جبهه بازداشت و به آنان گفته شد: همنشین خانه نشینان (کودکان، سالمندان و بیماران) باشید.
76- قرآن کریم در پاسخ به منافقانی که به جای حضور در جبهه، قصد کمک مالی دارند در آیه 53 سوره توبه می‌فرمایند: بگو چه از روی علاقه انفاق کنید و چه از روی کراهت، هرگز از شما پذیرفته نخواهد شد زیرا شما قومی فاسق بوده‌اید.
77- قرآن کریم در آیه 140 سوره آل عمران درباره فلسفه شکست و پیروزی می‌فرمایند: ما روزها (شکست و پیروزی) را در میان مردم می‌گردانیم تا خداوند (با امتحان) کسانی را که ایمان آورده‌اند معلوم دارد و از شما گواهانی (بر دیگران) بگیرد و خداوند ستمگران را دوست نمی دارد اگرچه گاهی به ظاهر پیروز شوند.
78- قرآن درباره نتایج اعمال نیک و بد در آیه 7 سوره اسراء می‌فرمایند: اگر کسی هدایت یافت پس همانا به سود خویش هدایت یافته است و هرکس گمراه شد تنها به زیان خویش گمراه شده است و هیچ کس بار گناه دیگری را به دوش نمی‌کشد».
79- قرآن کریم انسان‌ها را در انجام اعمال نیک و بد صاحب اختیار دانسته و در آیه 99 سوره یونس خطاب به رسول گرامی اسلام(ص) می‌فرمایند: «و اگر پروردگارت می‌خواست (به اجبار همه مردم روی زمین یکجا ایمان می‌آوردند، اکنون که سنت خدا بر ایمان اختیاری مردم است) پس آیا تو مردم را مجبور می‌کنی تا ایمان آورند.»
80- قرآن در پاسخ به منافقان که خود را اصلاح گر می‌دانند در آیه 12 سوره بقره می‌فرمایند: «آگاه باشید! همانا آنان خود اهل فسادند ولی نمی‌فهمند.»
81- قرآن کریم در پاسخ به کسانی که اهل ایمان را ساده اندیش و سبک مغز می‌دانند در آیه 13 سوره بقره می‌فرمایند: «آگاه باشید! آنان خود بی‌خردند ولی نمی‌دانند.»
82- خداوند در قرآن کریم در پاسخ به دشمنان که در مشکلات مسلمانان شادی می‌کنند و در شادی مسلمانان غمگین هستند در آیه 120 سوره آل عمران می‌فرمایند: «اما اگر شما صبر پیشه کنید و پرهیزگار باشید نیرنگ آن‌ها به شما ضرر نمی رساند همانا خداوند بر آنچه می‌کنند محیط است.»
83- قرآن کریم در ریشه یابی علل نپذیرفتن حقایق توسط کفار و مسخره کردن حق و اهل حق می‌فرمایند: «زندگی دنیا در چشم کافران جلوه یافته است به همین دلیل افراد با ایمان را مسخره می‌کنند. آیه 162 سوره بقره».
«هنگامی که به منافقین گفته شود از خدا بترسید، عزت و غروری که در سایه گناه به دست آورده‌اند آن‌ها را بگیرد. آیه 206 سوره بقره».
«دل‌های کفار در غلاف و پرده پوشش است لذا قادر به درک حقایق نیستند. آیه 88 سوره بقره- آیه 91 سوره هود- آیه 5 سوره فصلت»
«کفر دشمنان اسلام نسبت به اسلام به خاطر حسادت آنان است. آیه 90 سوره بقره»
«کفار به جای خدای یگانه خدایانی (دروغین) برگزیدند تا برای آنان سبب عزت باشد. آیه 81 سوره مریم.»
«قوم نوح(ع) گفتند: آیا به تو ایمان آوریم در حالی که فرومایگان از تو پیروی کرده اند؟ آیه 105 سوره شعراء»
«یهودیان لجوج حریص‌ترین افراد بر زندگی دنیایی و همواره به دنبال اندوختن ثروت بوده تا جایی که آرزو دارند هرکدام هزارسال عمر کنند و هرچه از دنیاست را تصاحب نمایند.آیه 96 سوره بقره»
«کفار لجوج با علم به حقانیت رهبران الهی روحیه کینه جویی و حسادت دارند برای همین حق را انکار می‌کنند. آیه 14 سوره شوری»
«مشرکان در برابر دعوت‌های انبیاء و رهبران الهی با توجه به آیات و معجزات فراوان به دعوت انبیاء می‌خندند و مسخره می‌کنند. آیه 47 سوره زخرف- آیه 58 سوره مائده»
«مشرکان لجوج پیامبران الهی را همچون فرزندان خود می‌شناختند با این حال حقایق را کتمان می‌کردند. آیه 146 سوره بقره.»
«سران کفار با آگاهی کامل و از روی ستم و برتری جویی رهبران الهی را انکار می‌کنند. آیه 14 سوره نمل»
«کفار لجوج با وجود نشانه و معجزه‌های پیامبران و دلایل و مستندات پیامبران حق را نمی‌پذیرند و جبهه حق و طرفداران آن را باطل می‌دانند. آیه 58 سوره روم»
«عدم ایمان به معاد و پیروی از هوای نفس از علل انکار حقایق توسط معاندین می‌باشد. آیه 16 سوره طه»
«برتری قدرت و ثروت مادی نسبت به پیروان حق که از راه نامشروع به دست آورده اند آنان را در برابر حق گستاخ کرده است. آیه 58 سوره طه»
«مشرکانی که انبیاء و آیات الهی را تکذیب می‌کنند گروهی کوردلند. آیه 64 سوره اعراف»
84- خداوند درباره کسانی که برنامه داشتند حتی پیامبران را گمراه کنند در آیه 113 سوره نساء می‌فرمایند: «و اگر فضل و رحمت خداوند بر تو نبود، گروهی از آنان تصمیم داشتند که تو را از مسیر حق گمراه کنند اما جز خودشان را گمراه نمی‌کنند و به تو هیچ زیانی نمی‌زنند و خداوند کتاب و حکمت را بر تو نازل کرد و آنچه را نمی‌دانستی به تو آموخت و فضل خداوند بر تو، بسی بزرگ بوده است»
و در آیه 62 سوره انفال می‌فرمایند: «و اگر (دشمنان) بخواهند با تو نیرنگ کنند، قطعا خداوند تو را بس است، اوست که با امدادهای خویش و حمایت مومنان تو را یاری کرده است.»