دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

اغلاق

No image
اغلاق

كلمات كليدي : اغلاق، بلاغت، مغلق، تعقيد معنوي، فصاحت

نویسنده : (تليخص)هیئت تحریریه سایت پژوه

این مقاله به صورت تلخیص ارائه شده است و نسخه کامل آن به زودی ارائه می گردد.

در لغت به معنی «بستن در» و «به ستم به کاری واداشتن» و در اصطلاح اهل بلاغت آن است که دریافتنِ مفهوم و مقصودِ سخن را با به کار بستن واژه‌ها، اصطلاحات و ترکیب‌های مهجور و نامأنوس و آوردن تشبیهات و استعاره‌های دور از ذهن و مانند آن‌ها بر خواننده یا شنونده دشوار کنند، به گونه‌ای که مخاطب جز با غور و تأمّل در آن‌ها به دریافت معنی و مقصود راه نیابد. سخنی را که دارای این صفت باشد «مُغْلَق» می‌گویند. مانند این بیت:

حیرتِ حُسن تو از هوش چمن را برده است

شــــبنم آیینه به پـــــیشِ نـــفَسِ گُل دارد

(اشرف مازندرانی)

فرقِ اغلاق و تعقید معنوی آن است که اغلاق ممکن است موافق مقامِ بلاغت باشد و به فصاحت کلام لطمه‌ای نزند، امّا تعقید معنوی همواره مخالف مقام بلاغت و مخلّ فصاحت کلام است؛ به عبارت دیگر، سخنور اغلاق را به عمد به مقتضای حال و مقام در سخن خویش به کار می‌برد، امّا تعقید معنوی معمولاً از سر غفلت یا ناچاری در سخن واقع می‌شود و با حال و مقام مناسبتی ندارد.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

محمد هادی تهرانی

محمد طه نجف

محمد طه نجف

محمد حسن میرجهانی

محمد حسن میرجهانی

No image

ابراهیم ابن هلال ثقفی

ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال ثقفى اصفهانى، تاریخ نگار، راوى حدیث، مفسّر قرآن و داناى به فقه و احکام، از علماى نام آور شیعى در قرن سوم هجرى و دوران غیبت صغرى است.
Powered by TayaCMS