رعايت «اخلاق خانوادگي»

چه بسيار زنان و مرداني كه بيرون از محيط خانه بشاش، اهل انصاف و مدارا، خوش گفتار و خوش‌رفتار، اما در محيط خانه نسبت به اعضاي خانواده عبوس، طلبكار، بدرفتار و بد گفتارند. در باب اخلاق خانوادگي و جايگاه مكارم اخلاقي در خانواده روايات زيادي از معصومين (ع) نقل شده كه از آن جمله بيان حضرت رسول اكرم (ص) در توصيف رفتار با خانواده است كه فرمودند: همانا بهترين شما كسي است كه با خانواده‌اش رفتار بهتري داشته باشد و من بهترين شما نسبت به خانواده‌ام هستم. اميرمؤمنان علي (ع) نيز در اهميت اين امر مي‌فرمايند: اهل و عيالت را به كسب مكارم و فضايل اخلاقي امر نما!

تعريف «اخلاق خانوادگي»

«اخلاق خانوادگي» به معناي شناخت حقوق اعضاي خانواده و رعايت كردن اين حقوق است. «اخلاق خانوادگي» به معناي همكاري و همياري براي ايجاد كانوني سرشار از ادب و اخلاق اسلامي‌ است. در محضر پيامبر از عبادت‌هاي زني بسيار تعريف كردند كه روزها را روزه مي‌گيرد و شب‌ها را به قيام و شب زنده‌داري مي‌گذراند. در انتها گفتند: «البته او بداخلاق است و اطرافيان و همسايگانش را با زبانش مي‌آزارد»، پيامبر(ص) بي‌درنگ فرمودند: هيچ خوبي و خيري در او نيست، او اهل آتش است. محبوب‌ترين كانون در نزد خداوند، كانون خانواده است و استواري بنيان‌هاي اين كانون وابسته به رعايت «اخلاق خانوادگي» است.

معيار خير و خوبي

ميزان خوبي يا بدي هر فرد در عرصه «اخلاق خانوادگي» و در چگونگي گفتار و رفتار او با خانواده‌اش محك مي‌خورد؛ چنانچه پيامبر(ص) معيار سنجش خوبي هر فرد را خوش‌ اخلاقي و خوش‌رفتاري او با خانواده‌اش معرفي فرموده‌اند: آگاه باشيد بهترين شما كسي است كه نسبت به خانواده‌اش اخلاق بهتري داشته باشد. اگر مي‌خواهيد بدانيد هر انساني تا چه حد خوب و شايسته است به منش او با خانواده‌اش بنگريد و اخلاق خانوادگي او را محك بزنيد. بداخلاقي در خانه و خانواده نه ‌تنها نشانه شايستگي و اقتدار نيست، بلكه نشانه‌اي از حقارت و خباثت و خودخواهي آدمي ‌است كه او را از دايره خير و خوبي به ‌طور مطلق خارج مي‌گرداند. بداخلاقي در محيط خانه، زندگاني را در كام ديگر اعضاي خانواده تلخ و ناگوار مي گرداند، باعث دوري و فرار اهل خانه از محيط گرم خانواده مي‌گردد و راه موفقيت‌هاي مادي و معنوي خانواده را مسدود مي‌كند.