دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

آزمون ماتریس های پیشرونده ی ریون Test des matriees progressives de Raven

No image
آزمون ماتریس های پیشرونده ی ریون Test des matriees progressives de Raven

كلمات كليدي : مستقل از فرهنگ، هوش متبلور، آزمون ريون كودكان، آزمون ريون بزرگسالان، آزمون استدلالي، روان سنجي

نویسنده : منيره دانايي

فرم اول آزمون ماتریس‌های پیشرونده‌ی ریون در سال ١٩٣٨ و فرم دوم آن در سال ١٩٤٧ توسط پن رز[1] و ریون[2] تهیه شده است. درباره‌ی این آزمون، پژوهش‌های زیادی به عمل آمده و بارها مورد تجدیدنظر قرار گرفته است. فرم‌های تجدیدنظرشده‌ی آزمون ریون، برای اندازه‌گیری هوش افراد در همه‌ی سطوح توانایی(از کودکان ٥ ساله تا بزرگسالان سرآمد) به‌کار می‌رود. این آزمون، هم به صورت فردی و هم به صورت گروهی قابل اجراست.[3]

سوال‌های مطرح‌شده در ماتریس‌ها، همه از یک نوع‌اند و همگی از "ماتریس‌ها" یا یکسری تصاویر انتزاعی که یک توالی منطقی به وجود می‌آورند، تشکیل شده‌اند. برای اجرای آزمون ریون، ابتدا نمونه‌هایی از سوال‌های آن که جنبه‌ی راهنمایی و یادگیری دارد، به آزمودنی‌ها ارائه می‌شود. سپس آنها را راهنمایی می‌کنند تا از میان پاسخ‌های پیشنهادی، پاسخی را برگزینند که بتوانند با کمک آن متنی را که به آنها داده شده است، تکمیل کنند. آزمودنی‌ها ابتدا باید منطقی را که براساس آن الگوی هر سوال ساخته شده است، کشف کنند. پس از اینکه آزمودنی‌ها با روش یافتن پاسخ درست آشنا شدند، از آنها خواسته می‌شود که در محدوده‌ی زمانی تعیین‌شده از میان ٦ یا ٨ تصویر جداگانه که به عنوان گزینه‌ی احتمالی در زیر هر الگو قرار گرفته است، تصویری را که الگوی سوال را کامل می‌کند، انتخاب نموده و در پاسخنامه مشخص کنند. سوال‌های آزمون، از آسان به مشکل تنظیم شده‌اند. بدین معنا که سوال‌های آسان در اول و سوال‌های دشوارتر در انتهای آزمون قرار گرفته‌اند. سوال‌های ابتدایی، آن‌قدر ساده انتخاب شده است که عملا برای افراد بسیار کم هوش نیز قابل درک هستند. سوال‌های انتهایی ماتریس‌های ریون، به اندازه‌ای دشوارند که کمتر کسی می‌تواند در محدوده زمانی تعیین‌شده، پاسخ‌های درست همه‌ی آنها را پیدا کند.[4]

محتوای سوال‌های آزمون ریون، مستلزم فرایند استدلال ذهنی برای کشف اصول و منطق حاکم بر روابط اجزای الگوهای ماتریس‌ها است؛ بنابراین عمدتا هوش سیال را اندازه‌گیری می‌کند. مزیت ماتریس‌های ریون، این است که به گونه‌ای طراحی شده که دستورالعمل بسیار ساده‌ای دارد و برای همه‌ی آزمودنی‌ها به یک اندازه تازگی دارد. بنابراین، برخورداری از شرایط بهتر اجتماعی و آموزشی در پاسخ دادن به سوال‌های آن تاثیر چندانی ندارد. به همین دلیل به نظر سازنده‌ی آن، یک آزمون "مستقل از فرهنگ" به شمار می‌رود. با وجود این، عامل کلامی نیز در یافتن پاسخ‌های درست سوال‌های آزمون موثر است. زیرا نام بردن اشکال و الگوها و استدلال کلامی در هنگام بررسی روابط بین اجزای الگوها موجب می‌شود که آزمودنی روابط بین آنها را آسان‌تر کشف کند. به همین دلیل هنوز به تحقیق ثابت نشده است که این آزمون به‌طور کامل مستقل از فرهنگ است؛ اما در هر حال تحقیقات نشان داده است که برای پاسخ دادن به سوال‌های آن، هوش سیال نقش اساسی‌تری دارد. بنابراین، اجرای این آزمون در فرهنگ‌های مختلف، مناسب‌تر از آزمون‌هایی است که عامل کلامی و فرهنگی در محتوای آنها نقش مهمی دارند. یکی از محدودیت‌های عمده‌ی آزمون ریون این است که سوال‌های آن تنوع زیادی نداشته و از قدرت تمییز کمی برخوردارند. در نتیجه کسانی که در عامل اختصاصی سوال‌ها(عامل S اسپیرمن) توانایی بیشتری دارند، معمولا از افرادی که این توانایی را کمتر دارند، نمره‌های بیشتری می‌گیرند. به همین دلیل است که خود ریون استفاده از آزمون‌های کلامی را نیز که بیشتر هوش متبلور را اندازه‌گیری می‌کنند، همراه با ماتریس‌های خود پیشنهاد می‌کند.[5]

آزمون ریون، دارای دو فرم متفاوت است. آزمون ریون کودکان که برای سنجش هوش کودکان ٥ تا ٩ ساله به‌کار می‌رود، دارای تصاویر رنگی است؛ در صورتی که آزمون کودکان بالاتر از ٩ سال و افراد بزرگسال، دارای تصویرهای سیاه و سفید می‌باشند. فرم ١٩٣٧، دارای ٦٠ عنصر است که به سری‌های ١٢ تایی، با درجه‌ی دشواری فزاینده، تقسیم شده‌اند. این آزمون با تصویرهای سیاه و سفید تدوین شده است و زمان اجرای آن ٤٥ دقیقه می‌باشد. فرم ١٩٤٧، ٣٦ عنصر دارد که به کودکان و عقب‌مانده‌های ذهنی اختصاص دارد و غالبا رنگی است. آزمون ریون رنگی، توسط محمدنقی براهنی در مورد کودکان تهران هنجاریابی شده است. آزمون سیاه و سفید نیز طی تحقیقی که توسط باقر ثنایی ذاکر و با همکاری حسن پاشاشریفی درباره‌ی بررسی علل افت تحصیلی در دانشگاه تربیت معلم انجام گرفته است، در مورد دانش‌آموزان گروه‌های سنی ٩ تا ١٨ ساله‌ی تهران هنجاریابی شده است. ماتریس‌های ریون در انگلستان بر روی یک گروه بزرگ درجه‌بندی شده، اساسا در انتخاب نظامیان به‌کار رفته است. تحلیل عاملی نشان داده است که درجه‌ی اشباعی[6] این آزمون در عامل G اسپیرمن یعنی عاملی که به عنوان هوش کلی از آن نام برده می‌شود، بسیار زیاد است. بنابر تحقیقات ورنون(روش دو عاملی) از لحاظ ترکیب عاملی[7]، مقدار عامل عمومی به نسبت ٧٩ درصد و عامل فضایی به نسبت ١٥ درصد دخالت دارد. تجزیه و تحلیل آزمون با روش سانتروئید تورستون[8] نشان می‌دهد که عامل فضایی به‌خصوص در اولین سوالات وجود دارد و از نظر پیروان مکتب چندعاملی، این آزمون به عنوان یک آزمون استدلالی تلقی می‌شود. به کمک این آزمون می‌توان افراد را در شش گروه طبقه‌بندی کرد و این طبقه‌بندی در بسیاری از موارد(مانند کاربردهای نظامی) کافی به نظر می‌رسد.[9]

مقاله

نویسنده منيره دانايي

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

چگونه در مهمانی‌ها رفتار کنیم؟

رعایت آداب مهمانی می‌تواند روابط برادرانه میان مۆمنان را مستحکم‌تر ساخته و در رشد تعالی اجتماع تأثیر بسزایی داشته باشد.
No image

نقش ابراز علاقه و معاشرت درست در اسلام

نسان علاقه دارد كه مورد علاقه و محبت دیگران باشد. اگر آن‏ دوستداران، محبت‏خود را آشكار كنند، محبوب هم به محبان‏ علاقه‏ مند مى‏ شود و این محبت دو جانبه، زندگیها را از صفا و صمیمیت‏ بیشترى برخوردار مى‏سازد. ما اگر بدانیم كه خدا دوستمان دارد، ما هم‏خدا را بیشتر دوست‏خواهیم داشت. اگر بدانیم و بفهمیم كه رسول‏ خدا(ص) و اهل بیت(ع) به ما شیعیان عنایت و محبت دارند و این ‏علاقه را بارها نشان داده و اظهار كرده‏اند، محبت عترت در دل ما بیشترخواهد شد.
No image

اخلاق معاشرت اجتماعی، نمونه ای از سبک زندگی اسلامی

نمونه های بسیاری از سیره ی ائمه ی معصوم علیهم السلام درباره ی تشویق و تحریض مؤمنان به دوستی و برادری با هم، ایجاد پیوند برادری و دوستی بین آنها، اصلاح اختلافات و رفع کدورت ها گزارش شده است.
No image

اخلاق معاشرت و ارتباط با خویشاوندان در اسلام

سنّتِ «صله رحم»، از نیکوترین برنامه های دینی در حیطه معاشرت است. گرچه شکل نوین زندگی و مشغله های زندگیهای امروزی، گاهی فرصت این برنامه را از انسانها گرفته است، ولی حفظ ارزشهای دینی و سنّتهای سودمند و ریشه دار دینی، از عوامل تحکیم رابطه ها در خانواده ها است. بویژه در مناسبتهای ملّی، در اعیاد و وفیات و آغاز سال جدید، فرصت طبیعی و مناسبی برای عمل به این «سنّت دینی» است.
No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.

پر بازدیدترین ها

No image

ویژگی های خانواده موفق از نظر اسلام

از دیدگاه اسلام انسانها از لحاظ ویژگیها ، توانایی و استعدادها متفاوت از یکدیگر هستند. بر این اساس در نظر گرفتن این تفاوتها را نیز در تربیت فرزندان در خانواده دارای اهمیت می‌داند. از نمونه احادیثی که ذکر شد و هزاران شواهد معتبر دیگر می‌توان به نقش اهمیت خانواده از دیدگاه اسلام پی برد. اسلام سعادت و شقاوت فرد را تحت تاثیر خانواده چه در دوران قبل از تولد و چه بعد از تولد می‌داند.
No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.
No image

ویژگی خانواده قرآنی (1 )

قرآن کریم با نگاه ویژه به این کانون مهم ومقدس؛توجه بشر را به تشکیل این کانون مقدس جلب می کند وبهترین الگوها را برای شناسایی خانواده برتر به جهانیان معرفی می کند.مقاله حاضر با عنوان ویژگیهای خانواده های قر آنی بعد ازبیان مقدمه ای کوتاه در مورد جایگاه واهمیتی که کانون مقدس خانواده در قرآن دارد؛نمونه ها والگوهایی که در قرآن بیان شده را معرفی کرده وبعد از آن به بیان آثار وویژگیهایی که قرآن در خانواده می گذاردپرداخته است.ودر پایان هم چند نکته را به عنوان نتیجه گیری بیان کرده است.
No image

سبک زندگی در خانواده اسلامی

مفهوم «سبک زندگي» از جمله مفاهيم علوم اجتماعي و علم جامعه شناسي و مردم شناسي است که اخيراً و در دهه اخير بسيار مورد توجه عالمان علوم اجتماعي و مديران فرهنگي قرار گرفته است؛ سبک زندگي معنايي است که از به هم تنيدگي و پيوند و نظام وارگي و شبکه اي بودن عوامل متعددي که در شيوه هاي زندگي يا اقليم هاي زيستن انسان تأثير مي گذارند، به وجود آمده است.
No image

هدف از تشکیل خانواده

Powered by TayaCMS