دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

جنگ نهاوند

No image
جنگ نهاوند

كلمات كليدي : نهاوند، فتح، فتح الفتوح، اعراب مسلمان، سپاه ايران

جنگ نهاوند که مسلمین آن را «فتح‌الفتوح» نامیدند یکی از مهم‌ترین جنگ‌هایی است که بین اعراب مسلمان و ایرانیان اتفاق افتاده است. پیروزی در این جنگ می‌توانست راه ورود اعراب را به مناطق داخلی ایران هموار کرده و غنایم زیادی نصیب مسلمانان سازد. جنگ در نزدیکی نهاوند که در منطقۀ کوهستانی «جبل» واقع شده ، اتفاق افتاده است. یاقوت محمدی می‌نویسد:

«نهاوند شهر بزرگی است که در سمت قبله همدان واقع است و بین این شهر تا همدان 14 فرسخ راه است. امروزه این شهر میان چهار شهر خرم‌آباد، همدان، اراک و کرمانشاه قرار دارد».

همان‌گونه که بیان شد، نام دیگر این جنگ فتح‌الفتوح می‌باشد. ابن‌اثیر در خصوص علت این نام‌گذاری می‌نویسد:

«مسلمین فتح نهاوند را «فتح‌الفتوح» نامیدند زیرا بعد از آن ایرانیان نتوانستند جمع شده و در برابر اعراب بایستند؛ و پس از این جنگ بود که مسلمین سراسر کشور آن‌ها را تعریف کردند».

مقدسی نیز می‌نویسد:

«ایرانیان را پس از این جنگ تجمع و هم‌گروه شدنی نبود».

مورخان عموماً سال وقوع این جنگ را 21ه.ق (641م.) ذکر کرده‌اند.

بلادزی می‌نویسد: فتح نهاوند به سال 19 و به قوای 20 به روایتی نیز سال 21 هجری رخ داد.

در «اخبار الطوال» آمده است: «چون ایرانیان در جلولاء شکست خوردند، یزدگرد گریخت و به نواهی داخلی ایران رفت؛ سپس فرستادگان خود را به شهرهای مختلف فرستاد و از مردم یاری خواست؛ ایرانیان از شهرهای قومس (دامغان)، مازندران، گرگان، دماوند، ری، همدان، اصفهان و ماهان نزد او جمع شدند».

عمار بن یاسر اجتماع ایرانیان را به مرکز حکومت اسلامی خبر داد. ابن اعثم کوفی می‌نویسد:

«عمار بن یاسر، امیر کوفه باخبر شد که ایرانیان در نهاوند اجتماع کرده‌اند و 150 هزار سواره و پیاده از نواحی مختلف جمع شده‌اند و قصد سرکوبی اعراب را دارند. عمار و عده‌ای از اهل کوفه به عمر نامه‌ای نوشته و درخواست کمک کردند».

فرمانده ایرانیان «مردان شاه» و به قولی «ذوالحاجب» بود و فرمانده سپاه اعراب مسلمان نیز فردی به نام «نهان بن مقرن مزنی» بود. به نظر می‌رسد بیشتر نیروهای شرکت کنند. دراین جنگ از دو شهر بصره و کوفه بوده‌اند. بلادزی می‌نویسد:

«عمر عده‌ای از اهل بصره و کوفه را به فرماندهی نهان بن مقرن به جنگ ایرانیان فرستاد».

در برخی منابع آمده است: در این جنگ مردم مدینه، بصره و کوفه شرکت داشتند. در مقابل لشکر 150 هزار نفری ایرانیان که برخی از منابع تعداد آن‌ها را تا رقم مبالغه آمیز 400 هزار نفر نیز نوشته‌اند، نیروهای اعراب بیش از 30 هزار نفر نبودند. این جنگ پس از چند روز درگیری سرانجام به نفع اعراب مسلمان خاتمه یافت. ایرانیان مغلوب شده با تحمل کشته‌های فراوانی مجبور به فرار شدند.

در این جنگ فرمانده اعراب مسلمان (نهان بن مقرن) به شهادت رسید. ابوعلی مسکویه می‌نویسد:

«مسلمانان پس از شکست ایرانیان به نهاوند وارد شدند و آنچه در این شهر بود، به غنیمت بردند».

در برخی دیگر از منابع آمده است: «خدیفه که پس از نهان، فرماندهی مسلمانان را برعهده داشت پس از پیروزی مسلمانان، نهاوند را محاصره کرد؛ سپس با پیشنهاد فردی ایرانی به نام «دینار» با آن‌ها صلح نمود، مشروط به این که خراج یا جزیه دهند و در مقابل اموالشان ایمن باشد. آخرین پادشاه ساسانی پس از شکست نهاوند از ری به اصفهان و از آنجا به کرمان و بعد به بلخ و مرو رفت.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

چگونه در مهمانی‌ها رفتار کنیم؟

رعایت آداب مهمانی می‌تواند روابط برادرانه میان مۆمنان را مستحکم‌تر ساخته و در رشد تعالی اجتماع تأثیر بسزایی داشته باشد.
No image

نقش ابراز علاقه و معاشرت درست در اسلام

نسان علاقه دارد كه مورد علاقه و محبت دیگران باشد. اگر آن‏ دوستداران، محبت‏خود را آشكار كنند، محبوب هم به محبان‏ علاقه‏ مند مى‏ شود و این محبت دو جانبه، زندگیها را از صفا و صمیمیت‏ بیشترى برخوردار مى‏سازد. ما اگر بدانیم كه خدا دوستمان دارد، ما هم‏خدا را بیشتر دوست‏خواهیم داشت. اگر بدانیم و بفهمیم كه رسول‏ خدا(ص) و اهل بیت(ع) به ما شیعیان عنایت و محبت دارند و این ‏علاقه را بارها نشان داده و اظهار كرده‏اند، محبت عترت در دل ما بیشترخواهد شد.
No image

اخلاق معاشرت اجتماعی، نمونه ای از سبک زندگی اسلامی

نمونه های بسیاری از سیره ی ائمه ی معصوم علیهم السلام درباره ی تشویق و تحریض مؤمنان به دوستی و برادری با هم، ایجاد پیوند برادری و دوستی بین آنها، اصلاح اختلافات و رفع کدورت ها گزارش شده است.
No image

اخلاق معاشرت و ارتباط با خویشاوندان در اسلام

سنّتِ «صله رحم»، از نیکوترین برنامه های دینی در حیطه معاشرت است. گرچه شکل نوین زندگی و مشغله های زندگیهای امروزی، گاهی فرصت این برنامه را از انسانها گرفته است، ولی حفظ ارزشهای دینی و سنّتهای سودمند و ریشه دار دینی، از عوامل تحکیم رابطه ها در خانواده ها است. بویژه در مناسبتهای ملّی، در اعیاد و وفیات و آغاز سال جدید، فرصت طبیعی و مناسبی برای عمل به این «سنّت دینی» است.
No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.

پر بازدیدترین ها

No image

ویژگی های خانواده موفق از نظر اسلام

از دیدگاه اسلام انسانها از لحاظ ویژگیها ، توانایی و استعدادها متفاوت از یکدیگر هستند. بر این اساس در نظر گرفتن این تفاوتها را نیز در تربیت فرزندان در خانواده دارای اهمیت می‌داند. از نمونه احادیثی که ذکر شد و هزاران شواهد معتبر دیگر می‌توان به نقش اهمیت خانواده از دیدگاه اسلام پی برد. اسلام سعادت و شقاوت فرد را تحت تاثیر خانواده چه در دوران قبل از تولد و چه بعد از تولد می‌داند.
No image

تحلیل یافته‌های الگوی دینی رفتارها در خانواده و نقش رسانه ملی

آنچه از امور فطری در بحث تربیت مورد نظر است و مبنای تربیت مطرح می‌شود، امور فطری در زمینه خواست‌ها و گرایش‌هاست. البته باید توجه داشت آن دسته از خواست‌های فطری مبنای تربیت قرار می‌گیرد که ویژه انسان است و امتیاز او بر حیوان به شمار می‌آید، نه آن بخش از خواست‌ها و گرایش‌ها که میان هر دو مشترک است؛ زیرا در این بخش، انسان مانند حیوان برای شکوفاسازی نیازی به تربیت ندارد.
No image

ویژگی خانواده قرآنی (1 )

قرآن کریم با نگاه ویژه به این کانون مهم ومقدس؛توجه بشر را به تشکیل این کانون مقدس جلب می کند وبهترین الگوها را برای شناسایی خانواده برتر به جهانیان معرفی می کند.مقاله حاضر با عنوان ویژگیهای خانواده های قر آنی بعد ازبیان مقدمه ای کوتاه در مورد جایگاه واهمیتی که کانون مقدس خانواده در قرآن دارد؛نمونه ها والگوهایی که در قرآن بیان شده را معرفی کرده وبعد از آن به بیان آثار وویژگیهایی که قرآن در خانواده می گذاردپرداخته است.ودر پایان هم چند نکته را به عنوان نتیجه گیری بیان کرده است.
No image

سبک زندگی در خانواده اسلامی

مفهوم «سبک زندگي» از جمله مفاهيم علوم اجتماعي و علم جامعه شناسي و مردم شناسي است که اخيراً و در دهه اخير بسيار مورد توجه عالمان علوم اجتماعي و مديران فرهنگي قرار گرفته است؛ سبک زندگي معنايي است که از به هم تنيدگي و پيوند و نظام وارگي و شبکه اي بودن عوامل متعددي که در شيوه هاي زندگي يا اقليم هاي زيستن انسان تأثير مي گذارند، به وجود آمده است.
No image

هدف از تشکیل خانواده

Powered by TayaCMS