نویسنده: آیت‌الله جوادی آملی
* رسانه تا انسان‌شناس نباشد توفیق ارائه خدمات انسانی نخواهد داشت
آیت‌الله جوادی آملی تاکید کرد: اصحاب رسانه بی‌وضو سخن نگویند، پشت پرده کار دیگر نکنند و با زبان آلوده نصیحت نکنند.
به گزارش ایسنا این مرجع تقلید در دیدار اعضای شرکت‌کننده در همایش "دین، رسانه و کودک" که از مدیران شبکه‌های اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های اسلامی بودند، اظهار کرد: اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های اسلامی گرچه برنامه‌ای به عنوان "دین، رسانه و کودک" در نظر دارد اما نیاز کودکان و نوجوانان با نیاز جوانان، میانسالان و سالمندان یکی است و تفاوت این دو در مقدار نیاز است وگرنه همگان تشنه معارف هستند و برخی افراد ظرفیت کمتر و برخی دیگر ظرفیت بیشتری دارند.
ایشان تاکید کرد: این اتحادیه باید بخش محلی، منطقه‌ای و بین‌المللی اسلام را تامین کند.
جوادی آملی با بیان اینکه قرآن کریم، انسان را از زبان خالق انسان معرفی می‌کند، خاطرنشان کرد: هیچ مکتبی همانند مکتب وحی، معرف انسان نیست و رسانه‌ها تا انسان‌شناس نباشند توفیق ارائه خدمات انسانی را نخواهند داشت.
این مرجع تقلید تصریح کرد: کودک که در قلمرو برنامه شماست، گرچه از علوم مدرسه دنیایی بهره‌ای ندارد ولی خدا او را بی‌سرمایه خلق نکرده و هیچ کس با لوح نانوشته به دنیا نیامده است.
وی با تقسیم‌بندی علوم به درونی و بیرونی گفت: بخشی از علوم در درون ما تثبیت شده که کتابخانه، حوزه، دانشگاه و استاد درونی هر انسان است. بخشی از علوم هم در حوزه‌ها و دانشگاه تدریس می‌شود و قرآن کریم این دو قسمت را کاملا جدا از هم مشخص کرده است.
آیت‌الله جوادی آملی در همین زمینه، سه اصل را مورد توجه قرار داد و افزود: اصل اول سرمایه‌هایی است که خدای انسان به هر بشری اعم از کودک و غیر کودک داده است. اصل دوم علومی است که انسان در حوزه‌ها و دانشگاه‌ها فرا می‌گیرد و اصل سوم این است که نهایت اهتمام را باید داشت که علوم حوزوی و دانشگاهی بر علوم فکری مهمان باشند.
این مفسر قرآن ادامه داد: در حوزه‌ها، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها و کتابخانه‌ها باید کوشید که علومی که مهمان هستند، مزاحم میزبان نباشند و میزبان را از صحنه خارج نکنند، بلکه باید با او هماهنگ باشند و شکوفا شوند.
آیت‌الله جوادی آملی به تشریح این اصول سه‌گانه پرداخت و اظهار کرد: خدای سبحان، اصل اول را در سوره مبارکه شمس مطرح کرد و فرمود "وَنَفْس وَمَا سَوَّاهَا، فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا"؛ یعنی خدای سبحان هیچ جانی را ناقص و مریض خلق نکرده است.
آیت‌الله جوادی آملی با یادآوری اینکه بین نقصان و عیب فرق عمیقی وجود دارد، خاطرنشان کرد: نفس نه ناقص است و نه معیوب، زیرا مستقل‌الخلقه خلق شد و خدای سبحان هر جانی را با دل‌مایه معرفت فجور و تقوا آفرید که اگر به او فجور و تقوا نمی‌داد، او مستقل‌الخلقه نبود، بلکه ناقص بود.
این مرجع تقلید تصریح کرد: اصل دوم در سوره نحل است که فرمود "وَاللّهُ أَخْرَجَکُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِکُمْ لاَ تَعْلَمُونَ شَیئًا"؛ خدای سبحان شما را از رحم مادر به دامن او آورد در حالی که چیزی از علوم حوزه و دانشگاه نمی‌دانستید.
این مفسر قرآن کریم افزود: این علوم حوزه و دانشگاه باید با علومی که دل‌مایه و سرمایه ماست هماهنگ باشد و در این صورت از آن به عنوان علم نافع یاد می‌شود و اگر با آن هماهنگ نشد، از آن به عنوان علم غیرنافع یاد می‌شود. ما در دعاها، از خدا علم نافع می‌خواهیم و در نیایش‌ها، به خدا از علم غیرنافع پناه می‌بریم.
ایشان تاکید کرد: ما باید کاری کنیم که بیان امیرمومنان علی ابن ابیطالب (ع) رعایت شود؛ حضرتش فرمود "رُبِّ عالِمٍ قَدْ قَتَلَهُ جَهْلُهُ، وَ عِلْمُهُ مَعَهُ لا ینْفَعُهُ"؛ چه بسا درس‌خوانده‌هایی هستند که کشته جهلند.
آیت‌الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: آنچه را که شما امروز در خاورمیانه می‌بینید محصول عالمانی است که کشته جهالتند و عده‌ای را هم به خاک و خون می‌کشند.
این استاد حوزه گفت: اکنون که روشن شد هر انسانی با دل‌مایه الهی خلق شد، مخاطبان ما یک سلسله افرادی هستند که آگاهانه به تبلیغات ما گوش می‌دهند و ما باید به گونه‌ای پیام الهی را به آنها ابلاغ کنیم که هم با سرمایه اصیل آنها هماهنگ باشد و هم گنجینه‌های آنها را شکوفا کند و هم به آنها امید و انتظار تزریق کنیم.
ایشان با اشاره به این روایت امیرالمومنین علی(ع) که فرمود همه انبیا آمدند تا "یثیروا لهم دفائن العقول"، اظهار کرد: انبیای الهی درون دل را شیار می‌کنند و آن گنجینه را می‌یابند و به صاحبدل نشان می‌دهند که سرمایه از آن توست و با آب‌های مناسب، این گنجینه را شکوفا می‌کنند و این گنجینه شکوفا شده، علم نافع می‌شود.
آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه چنانچه بذری بخواهد رشد کند نیاز به آب دارد، تاکید کرد: بذرهای مادی را متاسفانه با تکاثر آبیاری می‌کنند و بذرهای معنوی را خوشبختانه با کوثر آبیاری می‌کنند و این اشک یک کوثر است که می‌تواند دل‌مایه‌ها را شکوفا کند.
این مفسر قرآن تصریح کرد: در دعای کمیل امیرمومنان علی(ع) آمده است که "پروردگارا ما در نبرد با بیگانه‌ها و دشمن نفس و شیطان باید مسلح باشیم و سلاح ما فقط اشک ماست."
ایشان تشریح بیشتر این دعای امیرالمومنین علی(ع) افزود: ما در جنگ با دشمن بیرون با آهن سر و کار داریم و در نبرد با دشمن درون با آه سر و کار داریم و این اشک ماست که سرمایه ماست.
آیت‌الله جوادی آملی ادامه داد: مرحوم ابن بابویه قمی از اهل بیت عصمت و طهارت(ع) نقل کرد که اگر کودک گریه کرد، تا یک سال او را تنبیه نکنید زیرا اشک چهار ماهه اول این کودک، شهادت به وحدانیت حق است، گریه و ناله چهار ماه دوم او شهادت به نبوت و امامت خاندان عصمت و طهارت(ع) است و گریه چهار ماه سوم هم دعا به پدر و مادر است.
این مرجع تقلید تاکید کرد: این کودک با این سرمایه که آفریده شد، حرف‌های ما را می‌فهمد، به این شرط که اصحاب رسانه بازی نکنند، بی‌وضو سخن نگویند، پشت پرده کار دیگر نکنند، با زبان آلوده نصیحت نکنند، با دهن آلوده حرف نزنند و با چشم آلوده نگاه نکنند، زیرا از انسان آلوده جز تکاثر چیزی بر نمی‌آید و شما با کوثر باید کودک را آبیاری کنید، نه با تکاثر.
بر اساس گزارش بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء، در ابتدای این دیدار حجت‌الاسلام کریمیان ـ دبیرکل اتحادیه رادیو و تلویزیون‌های اسلامی ـ گزارشی از برگزاری همایش "دین، رسانه و کودک" ارائه کرد.