دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

اخلاق توصیفی

No image
اخلاق توصیفی

كلمات كليدي : اخلاق توصيفي، پژوهش توصيفي، روش توصيفي

نویسنده : احمد دبيري

پژوهش های متنوعی درباره اخلاق از سوی دانشمندان و محققان علوم مختلف صورت گرفته است. دراین خصوص عمدتا سه حوزه مطالعاتی معروف در باب اخلاق عبارتند از: پژوهش توصیفی، هنجاری و تحلیلی یا فرا اخلاقی. اخلاق توصیفی به پژوهش اخلاقی ای گفته می‌شود که با کمک روش نقلی و تجربی به توصیف و گزارش اخلاقیات افراد، گروه‌ها و جوامع مختلف می‌پردازد.[1] مانند آن که تحقیقی به بررسی اخلاقیات سرخپوستان آمریکا بپردازد و یا این که اخلاقیات دین اسلام یا بودایی را توصیف کند و یا این که خصوصیات اخلاقی پیامبر گرامی اسلام یا ائمه معصومین را گزارش کند.

آن چه توجه به آن در تبیین این اصطلاح ضروری است این است که اخلاق توصیفی عاری از هرگونه ارزیابی اخلاقی و ارزش داوری است. در این صورت در اخلاق توصیفی از درستی و نادرستی احکام و معیارهای اخلاقی سخنی به میان نمی‌آید. از این رو هدف تحقیقات توصیفی در اخلاق صرفا آشنایی با چگونگی رفتارهای اخلاقی افراد و جوامع مختلف است نه ارائه تحلیل عقلی و فلسفی از اخلاقیات و یا توصیه و ترغیب افراد به عمل بر طبق آن ها یا اجتناب از آن ها.[2] به همین دلیل این حوزه از پژوهش اخلاقی عمدتا مرتبط با کار جامعه شناسان، مردم شناسان، روانشناسان، مورخان و انسان شناسان است. روش بحث و تحقیق در این شاخه از پژوهش نیز روشی توصیفی، تجربی و نقلی است و از روش استدلالی و عقلی بی‌بهره است. گزارهایی مانند: رفتار پیامبر اسلام با کودکان صمیمانه بود، مسلمانان شراب خواری را بد می دانند،‌ هندوها خوردن گوشت گاو را ناپسند می دانند نمونه هایی از گزاره‌های اخلاق توصیفی هستند. بسیاری از اندیشمندان اخلاقی بر این باورند که این دسته از پژوهش های اخلاقی را نمی توان از مباحث فلسفه اخلاق به حساب آورد؛‌ زیرا عموما معتقدند که فلسفه اخلاق دانشی است که به بررسی عقلی مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق می پردازد و از این جهت شامل مباحث توصیفی اخلاق نمی گردد. از این نظر این که X معتقد است جنگ نادرست است یا Y بر این باور است که سقط جنین بد است می تواند برای جامعه شناسان و انسان شناسان جالب باشد ولی برای فیلسوفان اخلاق اهمیتی ندارد.[3] به بیان دیگر فلسفه اخلاق کاری به نظر افراد و جوامع درباره مسائل اخلاقی ندارد و از این جهت مباحث توصیفی اخلاق از مباحث فلسفی اخلاق به حساب نمی آیند.

بنابراین مهم ترین کار اخلاق توصیفی این است که اولا احکام اخلاقی رایج در میان افراد، جوامع و گروه های مختلف را توصیف کند و ثانیا با بررسی‌های تطبیقی خود تفاوتهای اخلاقی جوامع گوناگون را به تصویر کشد. به بیان دیگر اخلاقی توصیفی به دنبال کشف این است که:

الف) درمیان مردم و جوامع و گروه های مختلف جه قواعد اخلاقی‌ای وجود دارد.

ب) آیا این قواعد عمومیت دارند و نسبت آنها به یکدیگر در میان گرو هها و جوامع مختلف چگونه است.

ج) کاربرد این قواعد و عمل بر مبنای آن ها چه تاثیر یا تاثیراتی برجای می‌گذارد. [4]

مقاله

نویسنده احمد دبيري

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

روضه وفات حضرت خدیجه (س)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع وفات حضرت خدیجه(س)
No image

منزلت خدیجه (علیها السلام) هنگام مرگ

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع منزلت خدیجه(علیها السلام) هنگام مرگ
No image

روضه با موضوع مقام حضرت خدیجه (سلام الله علیها)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع مقام حضرت خدیجه(سلام الله علیها)
No image

قصیده دعبل خزاعی در مظلومیت اهل بیت (ع)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع قصیده دعبل خزاعی در مظلومیت اهل بیت(ع)
No image

روضه خوانی امام زمان (ع)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع روضه خوانی امام زمان(ع)

پر بازدیدترین ها

No image

روضه العطش جبرئیل بر حضرت آدم (ع)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع روضه العطش جبرئیل بر حضرت آدم(ع)
No image

روضه با موضوع داغدار بودن حضرت مهدی (عج)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع داغدار بودن حضرت مهدی(عج)
No image

روضه توسل به صاحب الزمان (عج)

مریض که قدرت حرکت ندارد باز یکی بالای سرش باشد لیوان آب به او بدهد دوا را بدهد دستش و بگذارد دهانش می گوید برادر عیالم مردی بود که وضع مالی او خوب بود ماشین هم داشت قضیه در قم اتفاق افتاده بود.
No image

روضه وفات حضرت خدیجه (س)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع وفات حضرت خدیجه(س)
No image

منزلت خدیجه (علیها السلام) هنگام مرگ

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع منزلت خدیجه(علیها السلام) هنگام مرگ
Powered by TayaCMS