دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

تالیفات حسن بن علی ابن شعبه حرّانی

No image
تالیفات حسن بن علی ابن شعبه حرّانی

تألیفات حرانى

از ابن شعبه دو اثر حدیثى بر جاى مانده است: «تحف العقول» و «التحمیص».

تحف العقول

این کتاب به قول آقاى على اکبر غفارى مصحح و مترجم آن:

«شامل رشتههایى از مرواریدهاى گزیده حکمت و جُنگى از مواعظ و وعده و وعید و پندآموزىها و بهترین اندرزها و خطبهها و زبده سخنان و جوهر ادب است که کام فرزانه را شیرین و نوشنده را سیراب مىسازد.»([23]) تحف همواره مورد توجه دانشوران بوده است و از چنان جایگاهى برخوردار بوده که شیخ مفید درباره آن مىگوید:

«تحف العقول کتاب لم یسمع الدهر مثله.»

حرانى در مقدمه تحف درباره انگیزهاش از تألیف این کتاب مى نویسد:

«دیدم دانشمندان و پیشین شیعه از گفتار ایشان (پیامبر و امامان معصوم(علیهم السلام)) کتابهایى پیرامون حلال و حرام و فریضهها و سنت پرداخته... ولى به من خبر نرسیده که یکى از دانشمندان شیعه، در این خصوص (حکمتهاى رسا و اندرزهاى شفابخش حضرات معصومین) تألیفى ساخته یا کتابى پرداخته باشد که من از آن آگاه شده و بدان پشتگرم شوم... پس به خوشهچینى پرداختم و از این دست مطالبى گردآوردم و آنچه از خبرهاى کمیاب و معانى نیکوى ناب همجنس و مانند و شبیه و نزدیک بدان بود بر آن افزودم.»([24])

براى شناخت این کتاب و استفاده مطلوب از آن، ویژگى هایش در ذیل بیان مى شود به امید این که براى طالبان مفید باشد:

1. همان طور که مؤلفِ کتاب گفته، سلسله سند روایات به دلیل اختصار، حذف شده است. با این وصف، چون بیشتر این روایات آداب و حِکَم است، خود گواه بر درستى آنهاست.

2. تحف مشتمل بر روایات مربوط به آداب، حِکَم، پند و اندرزهاى منقول از پیامبر و امامان ـ غیر از امام دوازدهم ـ است.

3. روایات آن از منابع معتبر شیعه و سنى است و لذا کتاب مورد قبول و تأیید فریقین قرار گرفته است و هیچ کس در آن اختلافى ندارد.

4. روایات بر اساس ترتیب مقامات حجتهاى الاهى تنظیم شده است، یعنى از پیامبر شروع شده و در امام حسن عسگرى(علیه السلام) پایان یافته است.

5. در پایان، آن مناجات قدسى از حضرت موسى و حضرت عیسى و مواعظى از حضرت مسیح در «انجیل» ذکر شده است که مىتواند باعث توجه مسیحیان و یهودیان به این کتاب شود.

6. حسن ختام کتاب، سفارشنامه مفضل بن عمر (از اصحاب امام صادق(علیه السلام)) به شیعیان است.

التمحیص([25])

این کتاب شامل روایاتى است که مورد ابتلاى مؤمن است و مورد اعتماد بزرگانى چون علامه مجلسى در «بحار» و فیض کاشانى در «الوافى» و دیگران بوده است.

با توجه به ناشناخته بودن حرانى، طبعاً در انتساب آثارش به وى نیز شک و تردیدهایى پدیدار شده است.

در این راستا، دانشوران دو گروه شدهاند، گروهى آن را تألیف ابن شعبه حرانى و گروه دیگر آن را، تألیف استاد حرانىابوعلى محمد بن همام دانسته اند.

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

عالمان مرتبط

جدیدترین ها در این موضوع

No image

روضه وفات حضرت خدیجه (س)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع وفات حضرت خدیجه(س)
No image

منزلت خدیجه (علیها السلام) هنگام مرگ

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع منزلت خدیجه(علیها السلام) هنگام مرگ
No image

روضه با موضوع مقام حضرت خدیجه (سلام الله علیها)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع مقام حضرت خدیجه(سلام الله علیها)
No image

قصیده دعبل خزاعی در مظلومیت اهل بیت (ع)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع قصیده دعبل خزاعی در مظلومیت اهل بیت(ع)
No image

روضه خوانی امام زمان (ع)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع روضه خوانی امام زمان(ع)

پر بازدیدترین ها

No image

روضه العطش جبرئیل بر حضرت آدم (ع)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع روضه العطش جبرئیل بر حضرت آدم(ع)
No image

روضه توسل به صاحب الزمان (عج)

مریض که قدرت حرکت ندارد باز یکی بالای سرش باشد لیوان آب به او بدهد دوا را بدهد دستش و بگذارد دهانش می گوید برادر عیالم مردی بود که وضع مالی او خوب بود ماشین هم داشت قضیه در قم اتفاق افتاده بود.
No image

روضه وفات حضرت خدیجه (س)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع وفات حضرت خدیجه(س)
No image

منزلت خدیجه (علیها السلام) هنگام مرگ

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع منزلت خدیجه(علیها السلام) هنگام مرگ
No image

روضه با موضوع داغدار بودن حضرت مهدی (عج)

ذکر مصیبت متفرقه با موضوع داغدار بودن حضرت مهدی(عج)
Powered by TayaCMS