سرفصل‌هاى مفهوم اسلام ناب در اندیشه امام خمینی(ره)

سرفصل‌هاى مفهوم اسلام ناب در اندیشه امام خمینی(ره) اشاره: آنچه در این نوشتار کوتاه مدنظر مى‌باشد ایجاد آشنایى اجمالى خوانندگان محترم با معنا و حدود و ثغور مفهوم اسلام ناب در اندیشه بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران است. در این جهت سعى شده اجمالا برخى سرفصل‌هایى که در بیانات امام راحل (ره) در تبیین اندیشه اسلام ناب بیان شده است به صورت فهرست‌وار ارائه گردد تا ان‌شاءالله در یادداشت‌هاى بعد به تفصیل به هر یک از آنها پرداخته شود. دین خدا به طور خاص از دو جهت همواره در معرض تهدید بوده است. یکى از جانب کج‌اندیشان تنگ نظرى که مى‌کوشند درک ناقص و نسبى خود را از دین به جاى حقیقت زلال دیانت بنشانند و دین الهى را بدین ترتیب دچار تحجر نمایند و دیگر اینکه دین همواره در معرض انواع تعرض‌‌هاى بد اندیشان دنیاطلبى که آن را مانع هوس‌‌پرستى و زورگویى خود دیده‌اند و درصدد براندازى کامل آن بوده‌اند و گاهى نیز دراین راستا دست به تحریف زده‌اند. در بررسى نظرات امام خمینی(ره) در تبیین مفهوم اسلام ناب و بیان مصادیق آن و هشدارهاى ایشان در این زمینه مى‌توان چندین بخش را مورد توجه قرار داد. در واقع ایشان با بذل توجه به ابعاد گوناگون اسلام جنبه‌هاى مختلفى را با جزئیات و بیان مصادیق و راهکارها و ... در تبیین نظر خود از اسلام ناب ارائه کرده‌اند. مهمترین ویژگى که حضرت امام در مورد اسلام ناب مدنظر قرار داده‌اند جامعیت اسلام است. «اسلام‌ براى این انسانى که همه چیز است یعنى از طبیعت تا ماوراء طبیعت تا عالم الوهیت مراتب دارد. اسلام تز دارد. برنامه دارد اسلام. اسلام مى‌خواهد انسان را یک انسانى بسازد جامع یعنى رشد به آن طور که هست بدهد...» «اسلام براى شما و براى همه بشر و همه توده‌هاى عالم تحفه آورده است، تحفه همگانى و براى همه و در راس برنامه‌هاى اسلامى هدایت است....» لذا همین اعتقاد به جامعیت اسلام است که باعث مى‌شود ایشان به بیان علل عقب‌ماندگى مسلمین بپردازند و اسلام را ضامن سعادت دنیوى و اخروى همه انسان‌ها بدانند. ویژگى دیگر اسلام ناب از منظر امام (ره) آن است که «اسلام دین سیاست است» ایشان جنبه سیاسى رادر بسیارى احکام و دستورات الهى به خوبى مشاهده و بیان داشته‌اند. سیاست در قرآن و حدیث حج و سیاست - نفش سیاسى مساجد- عزادارى و سیاست ویژگى دیگر: حکومت اسلامى است. ایشان یکى از بارزترین وجه تمایز اسلام را از سایر ادیان و نحله‌هاى معنوى بیان لزوم برقرارى حکومت اسلامى مى‌دانند که در جهت عدالت اجتماعی، حاکمیت قانون الهی- خدمتگزارى به مردم و ... به وجود مى‌آید. ویژگى دیگر: اسلام مکتب قیام و مبارزه است که این قیام در جهت مبارزه با ستمگران و جهانخواران و حمایت از مستضعفین صورت مى‌گیرد. در بیانات و نامه‌هاى ایشان نمونه‌هاى زیادى در این زمینه یافت مى‌شود. مثل:‌ دعوت مسلمین به قیام علیه استکبار جهانی- دعوت ملت عراق و مصر به قیام. دعوت به قیام علیه اسرائیل- روز قدس- دعوت علماى اسلام به قیام دعوت علماى مسیحیت به قیام- دعوت به ظلم‌ستیزى وعدم سازش با ستمگران و ... ویژگى دیگر:‌اسلام مستضعفان و محرومان در عصرى که صفت بارز آن تعدى و تجاوز به دیگران است و چپاول و استعمار مادى و فرهنگى سایرین از افتخارات و مظاهر قدرت هر کشورى به شمار مى‌رفت امام خمینى (ره) اسلامى را به عنوان اسلام ناب معرفى مى‌کنند که داعیه‌دار حمایت از مستتضعفان و محرومان عالم باشد. در سخنان ایشان بارها به معنا و مفهوم مستضعف و مستکبر اشاره شده و همچنین نقش محرومین در پیروزى انقلاب اسلامى و تکیه روحانیت بر محرومین بیان شده است. ویژگى دیگر: اسلام و ساده‌زیستی از نکات بسیار جالب و بدیع آن است که امام خمینی(ره) در حالى که در اوج شهرت بوده و اسلام را داعیه‌دار حاکمیت و اداره جهان و طى مسیر سعادت دنیوى و اخروى‌اش مى‌دانند در عین حال ویژگى اسلام راستین و ناب را ساده‌زیستى آن مى‌دانند. به طورى که آن را ویژگى همه مکاتب الهى معرفى مى‌‌کنند. 1- اسلام آمریکایى در بخش دیگرى از نظرات ایشان مى‌توان بیانات و اظهار نظرهایى در مورد ویژگى‌هاى اسلام آمریکایى را برشمرد که آن را در مقابل اسلام ناب معرفى مى‌کنند و با این مقایسه به بهترین وجهى خود را در مورد شناسایى بهتر اسلام ناب بیان مى‌کنند. ایشان دو ویژگى عمده اسلام آمریکایى را این گونه بیان مى‌دارند: ویژگى‌ اول: جدایى دین از سیاست: جدایى دین از سیاست به راستى از مبانى اندیشه غربى است که از قرن‌ها پیش و از زمان رنسانس بیان شده و به تدریج بر تمام ساحات معرفتى و نظرى سیاستمداران و اندیشمندان روحانى و غیر روحانى غربى حاکم شده است. در واقع امام (ره) با تذکر به این نکته در صدد رد و طرد این مفهوم از دامن اسلام هستند و در مقابل اسلام را دینى مى‌دانند که با سیاست عجین شده و سیاست و دیانت‌ آن عین هم هستند. ویژگى دوم: اسلام سازش و فرومایگی: ایشان این مطالب را گاهى با تعبیر «اسلام راحت‌طلبان و سازشکاران نیز بیان مى‌دارند. بویژه سران سازشکار اسلامى را در مورد اسرائیل و سایر جهانخواران حامى او مورد خطاب خود قرار داده‌اند. ایشان ویژگى اسلام ناب را که در این دنیاى هجمه و وحشى‌گرى ضامن حیات و سربلندى اوست سازش ناپذیرى و سرافرازى اسلام در تمام عرصه‌ها مى‌دانند. 2- حامیان اسلام ناب و اسلام آمریکایى در این زمینه همچنین مى‌توان به برخى بیانات ایشان در معرض حامیان اسلام ناب و اسلام آمریکایى اشاره کرد که به خوبى مصادیق را معین مى‌کنندو در روشن‌تر شدن مفهوم کمک شایانى است. الف: مدافعان اسلام ناب: ایشان مدافعان اسلام ناب را عمدتا مستضعفین و محرومین از یک سو و از سوى دیگر روحانیت اصیل و متعهد مى‌دانند که در واقع به باور ایشان یاوران حقیقى همه پیامبران الهى نیز در طول تاریخ همین مستضعفین و انسان‌هاى آگاه بوده‌اند. ب: حامیان اسلام آمریکایی: از کسانى که در بیان ایشان حامیان اسلام آمریکایى معرفى مى‌شوند به اختصار مى‌توان از این افراد نام برد: - مدعیان دروغین اسلام - حاکمان طرفدار اسلام آمریکایى - منافقین - ملى‌گرایان و لیبرال‌ها - انجمن حجتیه - روحانى‌نماها و مقدس مابها 3- حاکمیت بخشیدن به اسلام آمریکایى در بخش دیگرى از اندیشه‌هاى امام راحل در مورد اسلام ناب و اسلام آمریکایى مى‌توان به نظر ایشان در مورد شیوه حاکمیت بخشیدن به اسلام آمریکایى اشاره کرد. ایشان برخى راهکارهاى این امر را چنین برمى‌شمرند: ضربه به اسلام از طریق دشمنان همیشگى اسلام ناب ضربه به اسلام به نام اسلام تحمیل عمال خویش بر جوامع مسلمان معرفى ناقص اسلام و انواع کاستى ها و تحریف‌ها در اسلام زور و نابودى طرفداران اسلام ناب تفرقه‌افکنى در میان ملت‌ها و مسلمین و ... 4- وظایف مردم آخرین بخشى که مى‌توان در مورد اسلام ناب از نظر امام بیان داشت وظایف مردم براى تحقق اسلام ناب است. ایشان همواره تاکیدى فراوان بر نقش فعال مردم در حفظ و حراست از اسلام و انقلاب اسلامى و مبارزه با انحرافات و دشمنى‌ها داشته‌اند.

روزنامه رسالت