دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

سوءظن به خدا

پرسش: سوءظن به خدا چیست؟ در چه ابعادی تحقق پیدا میکند و چه آثار و تبعاتی را به همراه دارد؟
سوءظن به خدا
سوءظن به خدا

پرسش: سوءظن به خدا چیست؟ در چه ابعادی تحقق پیدا میکند و چه آثار و تبعاتی را به همراه دارد؟

پاسخ: یکی از مفاهیمی که از منفی بودن رابطه انسان با خدا حکایت میکند «سوءظن به خدا» است که در حوزه‌ها و ابعاد مختلفی تحقق پیدا میکند و آثار و تبعات خطرناکی را برای انسان به همراه دارد. برای تبیین این محورها در ابتدا مناسب است درباره دو کلمه «سوء» و «ظن» توضیحی داده شود.

مفهوم «سوء» و «ظن»

هر چیزی که انسان را غمناک میکند، اعم از امور دنیویه و اخرویه سوء گفته میشود. السوء کل ما یغم الانسان... فرق نمی‌کند که از احوال روحی، بدنی و یا غیر این دو باشد. مانند از دست دادن مال، مقام و یا دوست. (مفردات راغب، ص252)

ظن و گمان نام مرتبه ای از آگاهی است که از علامت‌ها و نشانه‌ها حاصل میشود و اگر این درجه از آگاهی تقویت شد، منتهی به علم میگردد. یعنی به صورت صددرصد درمی آید و هرگاه مرتبه آگاهی به صورت جدی تضعیف شد به توهم میرسد. (همان، ص 317)

سوءظن از منظر قرآن

«ظن» در قرآن در اکثر موارد مذموم شمرده شده است. آیه شریفه «و ما یتبع اکثرهم الاظنا» (یونس-36) نیز از همین واقعیت حکایت میکند. ظن در قرآن به سه معنا به کار رفته است:   

1- ظن به معنای گمان بین شک و یقین«ان الظن لایغنی من الحق شیئاً» گمان، حق را به بار نمی آورد. (یونس- 36)

2- ظن به معنای یقین «ماظننتم ان یخرجوا و ظنوا انهم ما نعمتهم حصونهم من الله» و گمان میکردند که دژهایشان بازدارنده آنان در برابر امر و عقوبت الهی است. (حشر-2) مفسران در تفسیر این آیه مینویسند: هیچ احتمالی نمی‌دادید که دست از وطن خود کشیده بیرون روند، چون شما از این قبیله قوت و شدت و نیرومندی سابقه داشتید، خود آنان هم هرگز چنین احتمال نمی‌دادند. آنها پیش خود فکر می‌کردند قلعه‌های محکمشان نمی‌گذارد خدا به آنان آسیب برساند و مادام که در آن قلعه‌ها متحصن هستند مسلمانان به آنان غلبه نمی یابند. (المیزان، ج19، ص349)

3- ظن به معنی توهم «و ذاالنون اذذهب مغاضبا فظن ان لن نقدر علیه احد» و «ذوالنون (صاحب ماهی) را یاد کن که خشمگنانه به راه خود رفت و گمان کرد هرگز بر او تنگ نمی گیریم. مفردات راغب در توضیح این آیه، ص 327 مینویسد: فقد قیل: الاولی ان یکون من الظن الذی هوالتوهم، ای ظن ان لن نضیق علیه. به تحقیق گفته شده که سزاوار است مراد از ظن در آیه توهم باشد، یعنی توهم کرد که هرگز بر او تنگ نمی‌گیریم.
ادامه دارد

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

راههای رسیدن به آرامش روانی از نگاه قرآن

قرآن کریم که بزرگترین معجزه پیامبراکرم(ص) است و تمام آنچه را که بشر برای هدایت نیاز داشته ودر آن آمده است، کاملترین نسخه برای آرامش روح است.
رساله حقوق امام سجاد(ع)

رساله حقوق امام سجاد(ع)

اشاره: برخی محققان میراث علمی امام سجاد(ع) را به سه بخش تقسیم کرده‌اند: روایات، ادعیه (به‌ویژه در صحیفه سجادیه)و رساله حقوق.
فلسفه چیست؟

فلسفه چیست؟

فلسفه حوزه‌ای از دانش بشری است که به پرسش و پاسخ درباره مسائل بسیار کلی و جایگاه انسان در آن می‌پردازد؛ مثلاً این که آیا جهان و ترکیب و فرآیندهای آن به طور کامل مادی است؟
رابطه علم و عمل

رابطه علم و عمل

علم و دانش بشری زمانی برای جامعه و مردم سودمند و مفید است که با عمل و اجرا همراه گردد یعنی عالم به علم و دانسته‌های خود عمل کرده و آن را با اشتیاق به دیگران نیز بیاموزد.
الخیر فی ماوقع

الخیر فی ماوقع

برای خیلی‌ها این پرسش مطرح می‌شود که چرا ما هر گاه با مصیبت و گرفتاری مواجه می‌شویم، و نخستین تحلیل و توصیف ما از آن این است که در آن خیری بوده است؟
Powered by TayaCMS