دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

روح الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت

نخستین نشست «اندیشه‌های راهبردی» که در حضور مقام معظم رهبری تشکیل شد نتایج متعددی داشت که شاید یکی از مهمترین آنها تبیین دقیق ماهیت الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی از سوی مقام معظم رهبری بود.
روح الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت
روح الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت
نویسنده: محمد رضا متانت

نخستین نشست «اندیشه‌های راهبردی» که در حضور مقام معظم رهبری تشکیل شد نتایج متعددی داشت که شاید یکی از مهمترین آنها تبیین دقیق ماهیت الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی از سوی مقام معظم رهبری بود.رهبر انقلاب در این جلسه در تبیین ساحت‌های الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی چهار عرصه فکر، علم، زندگی و معنویت را مهمترین بخش ها و عرصه های پیشرفت تبیین کردند. رهبر انقلاب در خصوص پیشرفت در عرصه تفکر مهمترین اقدام را افزایش دانش و تبدیل اندیشه ورزی به یک حقیقت واضح در جامعه بر مبنای تاکیدات قرآنی بر تعقل و تفکر دانستند و لازمه چنین مهمی را برنامه ریزی در این ساحت و استفاده مطلوب از آموزش و پرورش و رسانه‌ها تبیین کردند. در حقیقت باید گفت افزایش سطح علم و دانش در جامعه یکی از مهمترین مولفه های پیشرفت محسوب می‌گردد چرا که اساسا عقلانیت موجب توسعه و شکوفایی است. البته چنین عقلانیتی در تمامی ساحت ها باید مورد بررسی قرار گیرد که شاید مهمترین بخش آن افزایش جایگاه اندیشه ورزی در سبک زندگی افراد جامعه باشد . در حقیقت برای دستیابی به توسعه اسلامی در سطح جامعه می‌بایست مولفه اندیشه ورزی به درون زندگی شهروندان رسوخ کند و از این طریق راه برای دستیابی به یک پیشرفت حقیقی باز گردد. البته در خصوص نحوه ترویج عقلانیت مداری مبتنی بر دین اسلام در جامعه نیز رهبر انقلاب رسانه‌ها و همچنین دستگاه های متولی آموزش و پروش را موظفان اصلی دانسته اند. رهبر انقلاب دومین عرصه از الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی را پیشرفت در عرصه علم دانسته‌اند که در حقیقت این فاکتور خود بسته به ایجاد گفتمان عقلانیت مداری در سطح جامعه است. به عبارت بهتر افزایش سطح علم در جامعه منوط به افزایش سطح عقلایی جامعه و جایگاه اندیشه ورزی دارد . به نحوی که هر چه سطح اندیشه ورزی در جامعه افزایش یابد تولید علم نیز افزایش می‌یابد. به اذعان بسیاری از صاحب نظران میزان دستیابی یک جامعه به علم و دانش روز یکی از شاخص های اساسی توسعه و پیشرفت در جهان امروز است چرا که در اختیار داشتن دانش و علم و فناوری به خودی خود موجب افزایش رفاه و پیشرفت در زندگی مردم می‌شود. رهبر انقلاب نیز سومین ساحت الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت را پیشرفت در عرصه زندگی دانسته اند که این پیشرفت مصادیقی مانند گسترش و افزایش امنیت، عدالت، رفاه، استقلال، عزت، آزادی و تعاون را شامل می‌شود. در حقیقت یکی از اصلی‌ترین بخش‌های الگوی اسلامی- ایرانی دستیابی به جامعه ای با شاخص‌های مطلوب در عرصه مادی زندگی است که این مهم با دستیابی به دو فاکتور گسترش اندیشه ورزی در سطح جامعه و افزایش تولید علوم فناوری به دست می‌آید.با این حال رهبر معظم انقلاب آخرین بخش از الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی را دستیابی پیشرفت در عرصه معنویت دانسته اند و جایگاه این عرصه را از همه مهمتر دانسته و از آن با نام روح همه عرصه‌های پیشرفت یاد کرده‌اند. ایشان دستیابی به معنویت را با دستیابی به سایر پیشرفت‌ها در زمینه‌های دیگر در تناقض ندیدند که این امر خود بیانگر ماهیت الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است. لذا در نهایت باید گفت رهبر معظم انقلاب در این فرمایشات به خوبی حدود و ثغور مبانی الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی را مشخص کردند. ایشان چهار عرصه فکر، علم، زندگی و معنویت رابه عنوان سرفصل های اساسی در مراحل دستیابی به الگوی پیشرفت قلمداد کردند. در حقیقت باید گفت این چهار ساحت بن مایه های الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی را مشخص کرده است و اگر صاحب نظران این چهار ساحت را به عنوان ارکان الگوی پیشرفت اسلامی- ایرانی قلمداد کنند به خوبی می‌توان جزئیات این الگو را به تدریج پایه ریزی کرد. توجه به ساحت های فکر ، علم، زندگی و معنویت که هر کدام به بخش‌های متعددی تقسیم می‌شوند باید به عنوان راهکار‌های اساسی در تدوین این الگو به حساب آیند. با این حال یک نکته اساسی در این الگو وجود دارد و آن آغازی واحد و انتهایی واحد است . اساسا در ابتدا پیشرفت اسلامی- ایرانی با اندیشه ورزی آغاز می‌شود که این مهم ریشه در آموزه‌های قرآن و سنت پیامبر (ص) دارد و در نهایت نیز به آرمانشهری مهدوی دست می‌یابد که هدف آن افزایش شناخت و آگاهی نسبت به ذات احدیت است. با این حال رهبر انقلاب به خوبی در رهنمودهای اخیرشان مشخص کرده‌اند که توسعه مادی نیز اساسا منافاتی با دستیابی به کمال بشری ندارد بلکه رسیدن به کمال حقیقی از طریق دستیابی به یک زندگی آباد میسر است که این مهم در حقیقت در راستای همان حدیث نبوی الدنیا مزرعه الآخره است که می‌توان از آن با نام روح الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت نام برد.

مقاله

نویسنده محمد رضا متانت

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

فتوحات خلفای پیش از امیرمومنان علی علیه السلام سرزمینی وسیع و پهناور برای حکومت ایشان به ارث گذاشت (که شامل تمام کشورهای کنونی شبه جزیره، ایران، عراق، شامات کنونی، مصر و...) زمامداری موفقیت آمیز ایشان برآن سرزمین با ابزار و سایل و سطح فرهنگی آن زمان می تواند بهترین الگوی زمامداری برای ما شیعیان ایشان باشد.
No image

برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

آياتي كه در قرآن از استهزا به ميان آورده بيشتر مربوط به حوزۀ عقيده و دين بوده كه در آن دشمنان، انبياي الهي، مومنان، وحي، آيات قرآن، احكام عبادي، معاد، پيامبران و حتي خداوند را به تمسخر گرفته و از استهزا به عنوان حربه اي براي رويارويي با دين الهي بهره مي جستند
No image

تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

سیرۀ پیامبر و اهل بیت صلوات الله علیهم در تربیت اعتقادی در زمینۀاصل توحید دارای مراحل سه گانۀ تبیین، توصیف و تثبیت بوده است.اولا:در مواجهه با اکثریت مردم اصل وجود خدا را مفروض گرفته اما در برابر عقاید انحرافی از دلایل روشن و قوی استفاده می کردند. ثانیا: در مقام معرفی خدا تاکید بر بیان صفات خدا می کردند با رعایت سطح فکری مخاطب. ثالثا: برای ارتقا و رشد ایمان فرد را به ارتباط با خدا و حفظ و تقویت ارتباط با خدا دعوت می کردند.
No image

تربيت فرزند در سيره معصومان (عليهم السلام)

بانگاهی هر چند اجمالی به آیات و روایاتی كه در مورد فرزند وارد شده، می توان به نگرش عمیق اسلام درباره فرزند و جایگاهش در اندیشه اسلامی پی برد. فرزندان نعمت های الهی نزد والدین اند، هم می توان آنها را بر انجام اعمال ناشایست و خلاف فطرت الهی شان به خاك ذلّت و پستی نشاند.

پر بازدیدترین ها

No image

رذائل اخلاقي كارگزاران از منظر اميرالمونین علی علیه السلام

على عليه السلام خطر كارگزاران غافل و ناتوان را مدام گوشزد مى كردند و از اينكه حكومت مردم به دست افراد سست عنصر و ويرانگر بيفتد، نگران بودند؛ لذا بطور مداوم به كارگزاران هشدار مى دادند و ايشان را از كم كارى برحذر مى داشتند؛ ، لذا در نامه به كميل فرماندار هيت او را به خاطر ترك مقابله با لشكريان مهاجم شام نكوهش مى كند
No image

فلسفه امتحان از دیدگاه قرآن و روایات معصومین

امتحان در فرهنگ قرآن، قرار دادن انسان ها در بستر حوادث گوناگون تلخ و شیرین با هدف رسیدن آنان به كمال لایق خویش است و در آیات پرشماری با واژه های یاد شده و غیر آنها مطرح گردیده است.
No image

عدالت اجتماعی در حکومت امام علی (ع)

عدالت اجتماعي به عنوان يک مفهوم جامع و همه جانبه در سياست گذاري يک حکومت و يک نظام وسيع بين المللي، براي اولين بار در تاريخ، از طرف امام علي (ع) و پس از شکست امپراطوري هاي روم و ايران و فتوحات مسلمين در قاره هاي آسيا و افريقا پايه گذاري شد. از ديدگاه امام علي (ع)، عدالت اجتماعي يک اصل همگرا و مشروع حکومتي است و همه ي ابعاد سياسي، اقتصادي اداري و سازماني را در بر دارد.
No image

سیره ی نبی مکرم اسلام صلّی الله علیه و آله در تغییر نام افراد

هرکس تاریخ زندگانی نبی مکرّم اسلام حضرت محمّد مصطفی صلی الله علیه و آله را مطالعه نماید درمی یابد که ایشان در موارد متعدد، نام افراد شهرها را عوض می نموده اند. امام صادق علیه السلامنیز در این باره می فرمایند: پیامبر نام های زشت شهرها و اشخاص را تغییر می دادند
Powered by TayaCMS