دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

ویژگی های مخبتین

No image
ویژگی های مخبتین

مخبتین چه کسانی هستند؟ آیا برترین بندگان مخبتین هستند؟ درجه آنان بالاتر از توکل کنندگان درگاه خداوند است؟ قرآن چه ویژگی‌هایی برای آنان بیان می‌کند؟ مخبتین همان متواضعان و خاشعان هستند یا مقامی‌بالاتر دارند؟

 معنی واژه اخبات

واژه مخبتین از «خبت» گرفته شده است و در لغت به معنی خضوع و خشوع است [1] اما بین خضوع و اخبات خیلی تفاوت وجود دارد، درست است که دو کلمه مترادف هستند ولی معنایی که در اخبات است در خضوع نمی‌باشد، مخبت کسی است که همواره ملازم به طاعت می‌باشد یعنی کسی که دائماً در حال عبادت است اما این استمرار و مداومت در کلمه خضوع وجود ندارد. پس مخبتین دائماً در حال عبادت خداوند هستند و لحظه‌ای از اطاعت او غافل نمی‌شوند.[2]

 ویژگی‌های مخبتین

خداوند در آیه 34 و 35 حج از مخبتین یاد می‌کند. در آیه 35بعد از بیان مناسک حج از جمله قربانی کردن بیان می‌کند در برابر خدا تسلیم شوید و در ادامه مخبتین را بشارت می‌دهد و به معرفی و توصیف آن‌ها می‌پردازد و چهار ویژگی از آنان ذکر می‌کند:1. هنگامی‌که نام خدا را می‌شنوند ، دل‌هایشان مملو از خوف می‌شود.2. نسبت به آن مصائبی که به آنان می‌رسد ، صبور و شکیبا هستند.3. برپادارندگان نمازند.4. از آنچه خداوند روزیشان می‌کند انفاق می‌کنند.ذکر واژه مخبتین بعد از حج، خود نشان دهنده اهمیت این واژه است. علامه طباطبایی می‌فرمایند: تمام صفات مذکور در این آیه همه اش در حج می‌باشد.[3] حج یکی از اعمال عبادی مسلمانان است که مظهر عبودیت محض است. امام علی علیه السلام در روایتی می‌فرمایند: حج مایه خروج انسان از تكبر و غرور و باعث آرامش روح است».[4]

 مقام تسلیم

اگر از مصادیق کسانی که تسلیم محض بودند بخواهیم یاد کنیم می‌توان از حضرت ابراهیم علیه السلام نام برد که وی مصداق بارز مسلم در برابر فرمان الهی بود، [5] حضرت ابراهیم و اسماعیل علیهاالسلام پس از بالا بردن پایه‌های خانه خدا از خداوند درخواست کردند که تسلیم فرمان او باشند و از دودمان آن‌ها نیز امت مسلمانى به‌پاخیزد.(سوره بقره)  هنگامى كه پروردگارش به او فرمود: «تسلیم شو»، گفت: «به پروردگار جهانیان تسلیم شدم.» ( سوره بقره) وی هم خود تسلیم امر خداوند گردید و هم به فرزندان خود توصیه می‌نمود. زمانی که حضرت ابراهیم علیه‌السلام در خواب چنین دید که باید پسر خود را قربانی کند، برای پسر خود تعریف نمود، اسماعیل گفت: «یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُومَرُ سَتَجِدُنِی إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِینَ»، وی در این امتحان هم سربلند بیرون آمد و آنچه خداوند فرموده بود به انجام رسانید و تسلیم امر او شد.مقام تسلیم مقامی‌است والا و از مقام توکل و رضا هم گذر می‌کند، حضرت ابراهیم در اینجا از خود خواسته‌ای نداشت و آنچه پروردگار عالمیان فرموده بود پذیرفت؛ زیرا در مقام تسلیم، عبد از خود خواسته‌اى ندارد و هر آنچه خدا امر کند می‌پذیرد، ولی در مقام توكل، شخص كارى را مى‌طلبد و چون خودش نمى‌تواند آن كار را به خوبى انجام دهد، وكیل مى‌گیرد و چون هیچ كسى بهتر از خدا كار را نمى‌داند و نمى‌تواند انجام دهد، بهتر از همه آن است كه خداوند را وكیل قرار دهد و بر او توكل كند. در مقام رضا ، خواسته خدا اصل و خواسته بنده فرع است ولی در مقام تسلیم، بنده از خود هیچ خواسته‌ای ندارد فقط گوش به فرمان خداست. لذا مقام تسلیم از این دو مقام والاتر می‌باشد.[6]روایتی از امام صادق علیه السلام هست که تا قلب کسی پاک و مطهر نشود، مقام تسلیم را به وی عطا نخواهند نمود.[7]

  نتیجه‌گیری

از مطالبی که گذشت چنین می‌توان بیان داشت که مخبتین جزو عابدان و تسلیم‌شدگانند و بالاتر از متوکلان و راضی‌شدگان درگاه اویند.

عواقب گناهان کبیره

ریشه اغلب مشکلات و گرفتاری‌های بشر به گناه خود انسان برمی‌گردد و به همین جهت قرآن مجید بر خودداری از گناهان به‌ویژه معاصی کبیره تاکید زیادی کرده و درباره برخی از آنها از جمله کم فروشی، رباخواری، ترک نماز و ریا مکررا هشدار داده است. اغلب بدبختی‌هایی که دامنگیر فرد یا جامعه می‌شود، همانا آلودگی بر گناه و معصیت است. گناه یعنی مخالفت با قوانین الهی و پیروی بدون قید و شرط از تمایلات و هوای نفس، پیروی از تمایلات نفسانی که برخلاف قوانین تکوین باشد. در اینجا چند نمونه از گناهان کبیره را که قرآن مجید بر آنها تاکید کرده مورد بررسی قرار می‌دهیم.

  ترک نماز: خداوند مهربان درباره این عبادت بزرگ، یعنی نماز بیش از  122 آیه نازل فرموده است. نماز در برابر نعمتهای بیشماری که خداوند به ما ارزانی داشته سپاسگزاری و شکر نعمت محسوب می‌شود. نماز بهترین راهنمایی است که انسان را از گناه باز می‌دارد و او را در صراط مستقیم استوار می‌سازد. خداوند متعال کسانی را رستگار معرفی می‌کند که در نماز خشوع و حضور قلب دارند. ترک نماز از گناهانی است که قرآن مجید درباره آن وعده عذاب داده است.  رسول خدا (ص) در مورد ترک نماز فرموده کسی که نماز خود را سبک بشمارد و در به‌جا آوردنش سستی نماید خداوند او را به پانزده بلا مبتلا می‌سازد، شش بلا در دنیا و سه تا در موقع مردنش و سه تا در قبر و سه تا در قیامت هنگامی که از قبر بیرون می‌آید.

  کم فروشی: قرآن درباره کم فروشی و تقلب در وزن و پیمانه شدیدا هشدار داده و می‌فرماید وای بر کم‌فروشان آنها که هنگام خرید، حق خود را به طور کامل می‌گیرند و هنگام فروش از کیل و وزن کم می‌گذارند.

  رباخواری: رباخواری تعادل اقتصادی را در جوامع به هم می‌زند، چرا که رباخواری یک نوع تبادل اقتصادی ناسالم است که عواطف و پیوند‌ها را سست می‌کند و موجب دشمنی در دلها می‌شود. در روایات اسلامی به اثر سوء اخلاقی ربا اشاره شده است.

  ریا: اصل ریا از کلمه رویت است و در اصطلاح به معنی طلب مقام و منزلت در قلوب مردم است که به وسیله نشان دادن اعمال خوب و تظاهر فراهم می‌شود. ریا مراتب مختلفی دارد و بعضی از درجات آن شدیدتر است.

مقاله

جمع آوری و تدوین رسول غفارپور

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

آيين زمامداری در سيره ي حكومتی اميرالمومنين علی عليه السلام

فتوحات خلفای پیش از امیرمومنان علی علیه السلام سرزمینی وسیع و پهناور برای حکومت ایشان به ارث گذاشت (که شامل تمام کشورهای کنونی شبه جزیره، ایران، عراق، شامات کنونی، مصر و...) زمامداری موفقیت آمیز ایشان برآن سرزمین با ابزار و سایل و سطح فرهنگی آن زمان می تواند بهترین الگوی زمامداری برای ما شیعیان ایشان باشد.
No image

برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

آياتي كه در قرآن از استهزا به ميان آورده بيشتر مربوط به حوزۀ عقيده و دين بوده كه در آن دشمنان، انبياي الهي، مومنان، وحي، آيات قرآن، احكام عبادي، معاد، پيامبران و حتي خداوند را به تمسخر گرفته و از استهزا به عنوان حربه اي براي رويارويي با دين الهي بهره مي جستند
No image

تربيت توحيدی در سیره اهل بیت پیامبر (صلوات الله علیهم)

سیرۀ پیامبر و اهل بیت صلوات الله علیهم در تربیت اعتقادی در زمینۀاصل توحید دارای مراحل سه گانۀ تبیین، توصیف و تثبیت بوده است.اولا:در مواجهه با اکثریت مردم اصل وجود خدا را مفروض گرفته اما در برابر عقاید انحرافی از دلایل روشن و قوی استفاده می کردند. ثانیا: در مقام معرفی خدا تاکید بر بیان صفات خدا می کردند با رعایت سطح فکری مخاطب. ثالثا: برای ارتقا و رشد ایمان فرد را به ارتباط با خدا و حفظ و تقویت ارتباط با خدا دعوت می کردند.
No image

تربيت فرزند در سيره معصومان (عليهم السلام)

بانگاهی هر چند اجمالی به آیات و روایاتی كه در مورد فرزند وارد شده، می توان به نگرش عمیق اسلام درباره فرزند و جایگاهش در اندیشه اسلامی پی برد. فرزندان نعمت های الهی نزد والدین اند، هم می توان آنها را بر انجام اعمال ناشایست و خلاف فطرت الهی شان به خاك ذلّت و پستی نشاند.

پر بازدیدترین ها

No image

ساده زيستي در سيره پيامبر صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ

در جهان سرمایه داری امروز که متأسفانه مبتنی است بر توجه افراطی به نیازها فردی و خودبینی و خودپرستی و هر فرد سعی می کند همه کس و همه چیز را تا می تواند در مسیر اهداف و مقاصد خود به خدمت گیرد و از طرف دیگر شعار مصرف بیشتر و متنوع تر برای لذات بیشتر به نهایت رسیده و مدام توسط رسانه ها و جامعه تبلیغ می شود.
No image

برخورد با استهزاء گران از ديدگاه قرآن

آياتي كه در قرآن از استهزا به ميان آورده بيشتر مربوط به حوزۀ عقيده و دين بوده كه در آن دشمنان، انبياي الهي، مومنان، وحي، آيات قرآن، احكام عبادي، معاد، پيامبران و حتي خداوند را به تمسخر گرفته و از استهزا به عنوان حربه اي براي رويارويي با دين الهي بهره مي جستند
No image

سیره ی نبی مکرم اسلام صلّی الله علیه و آله در تغییر نام افراد

هرکس تاریخ زندگانی نبی مکرّم اسلام حضرت محمّد مصطفی صلی الله علیه و آله را مطالعه نماید درمی یابد که ایشان در موارد متعدد، نام افراد شهرها را عوض می نموده اند. امام صادق علیه السلامنیز در این باره می فرمایند: پیامبر نام های زشت شهرها و اشخاص را تغییر می دادند
No image

تربيت فرزند در سيره معصومان (عليهم السلام)

بانگاهی هر چند اجمالی به آیات و روایاتی كه در مورد فرزند وارد شده، می توان به نگرش عمیق اسلام درباره فرزند و جایگاهش در اندیشه اسلامی پی برد. فرزندان نعمت های الهی نزد والدین اند، هم می توان آنها را بر انجام اعمال ناشایست و خلاف فطرت الهی شان به خاك ذلّت و پستی نشاند.
Powered by TayaCMS