دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

حکمت 387 نهج البلاغه : تلاش برای کالای دنیا

حکمت 387 نهج البلاغه به موضوع "تلاش برای کالای دنیا" اشاره می کند.
No image
حکمت 387 نهج البلاغه : تلاش برای کالای دنیا

متن اصلی حکمت 387 نهج البلاغه

موضوع حکمت 387 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 387 نهج البلاغه

387 وَ قَالَ عليه السلام خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ

موضوع حکمت 387 نهج البلاغه

 

ترجمه مرحوم فیض

387- امام عليه السّلام (در باره تلاش براى كالاى دنيا) فرموده است 1- بگير از (كالاى) دنيا آنچه (از راه حلال) بسوى تو مى آيد، و رو بگردان از آنچه رو مى گرداند (دستت نمى رسد) و اگر تو (اين كار) نكنى (دنبال آنچه دستت نمى رسد بروى) پس در طلب و خواستن زيادة روى مكن (از حرام و گناه دورى كرده رنج بسيار بخود و اهل بيت خويش روا مدار).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1273)

ترجمه مرحوم شهیدی

395 [و فرمود:] هر چه بدان بسنده كردن توان، بس بود همان.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 432)

شرح ابن میثم

373- و قال عليه السّلام:

خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ- وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ- فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ

المعنى

أمر بالقناعة أوّلا بما تيسّر من الدنيا لمن تمكّن منها و قوى عليها، و بالإجمال في الطلب لمن لم يتمكّن منها. و الإجمال في طلب الدنيا طلبها برفق من الوجه الّذي ينبغي، و على الوجه الّذي ينبغي.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 437 و 438)

ترجمه شرح ابن میثم

373- امام (ع) فرمود:

خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ- وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ- فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ

ترجمه

«از دنيا آنچه را به تو روى آورد برگير و از آنچه كه از تو روى گرداند روى بگردان. و اگر اين كار را نكنى پس در طلب و خواستن زياده روى نكن.»

شرح

امام (ع) نخست دستور داده است كه آدمى از دنيا به آنچه ميسّر مى شود و بر آن دست مى يابد، قناعت كند، و آن كه برايش ميسّر نيست به طور صحيح دنيا را بطلبد، و راه صحيح طلب دنيا، جستن دنيا از راه درست و به گونه مناسب و رواست.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 739 و 740)

شرح مرحوم مغنیه

391- خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فإن أنت لم تفعل فأجمل في الطّلب.

المعنى

الحلال الطيب كثير في هذه الحياة، فخذ منه ما تيسر فهو قسمتك و نصيبك، و إن رغبت في المزيد فاسع اليه في حدود حلال اللّه و حرامه، و لا تعتد إن اللّه لا يحب المعتدين.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 448)

شرح شیخ عباس قمی

120-« خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فإن أنت لم تفعل فأجمل في الطّلب.» الإجمال في طلب الدّنيا طلبها برفق من الوجه الذي ينبغي، و على الوجه الّذي ينبغي، و هي من الألفاظ النبويّة، قال صلّى اللّه عليه و آله: «إنّ روح الأمين نفث في روعي أنّه لن تموت نفس حتّى تستكمل رزقها، [ألا- ظ] فأجملوا في الطلب.» ،

( . شرح حکم نهج البلاغه، ص100)

شرح منهاج البراعة خویی

(377) و قال عليه السّلام: خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فإن أنت لم تفعل فأجمل في الطّلب.

المعنى

من الدّنيا ما تقبل، و منها ما تدبر، فأمر عليه السّلام بالقناعة بما تقبل و تتيسّر و صرف النظر عمّا تدبر و تنفر، و ترك الكدّ و الجهد في طلبها فهو أسهل و أيسر، فان كان و لا بدّ من الطلب فليكن على وجه جميل و ليكن برفق و حسن تدبير لئلّا يقع الطالب في المهالك، لتحصيل ما هو فان و هالك.

الترجمة

فرمود: از دنيا همان را برگير كه در دسترس تو است و آنچه كه از دستت بدر مى رود رو برگردان، و اگر بدنبال آن روى در طلبش آرام باش و آبرومند.

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 480 و 481)

شرح لاهیجی

(427) و قال خذ من الدّنيا ما اتيك و تولّ عمّا تولّى عنك فان انت لم تفعل فاجمل فى الطّلب يعنى و گفت (- ع- ) كه بردار از دنيا آن چيزى كه رسيده است بتو و رو گردان باش از چيزى كه رو گردانست از تو پس اگر رو گردان نمى شوى پس نيكو باش در طلب كردن يعنى پس طلب كن بعدل نه بافراط

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 327)

شرح ابن ابی الحدید

401:خُذْ مِنَ الدُّنْيَا مَا أَتَاكَ- وَ تَوَلَّ عَمَّا تَوَلَّى عَنْكَ- فَإِنْ أَنْتَ لَمْ تَفْعَلْ فَأَجْمِلْ فِي الطَّلَبِ كان يقال اجعل الدنيا كغريم السوء- حصل منه ما يرضخ لك به- و لا تأس على ما دفعك عنه- ثم قال ع فإن لم تفعل فأجمل في الطلب- و هي

من الألفاظ النبوية لن تموت نفس حتى تستكمل رزقها- فأجملوا في الطلب

- . قيل لبعض الحكماء ما الغنى- فقال قلة تمنيك و رضاك بما يكفيك

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 358)

شرح نهج البلاغه منظوم

[386] و قال عليه السّلام:

خذ من الدّنيا ما أتاك، و تولّ عمّا تولّى عنك، فان أنت لم تفعل فأجمل فى الطّلب.

ترجمه

از جهان آنچه روى بسوى تو مى آورد فراگير، و آنچه رو مى گرداند تو هم روى از آن بگردان، اگر اين كار نمى كنى لا اقلّ در خواهش و طلب ميانه رو باش.

نظم

  • ز گيتى هر چه رو آورد سويتبسوى آن تو هم بنماى رويت
  • هر آنچه از تو باشد روى گردانبخورسندى بگردان رو تو از آن
  • بگاه سرگرانى سركران باشفلك گر بد ز منّت بر كران باش
  • و گر اين كار از دستت نيايدكمش را ترك كردن هم نشايد
  • وسط را از ميانه راه بگزينز حرص و آز رو آسوده بنشين
  • چو مى گيرد جهان هر چه دهد بازچرا بايد برنج افتادن از آز

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 172 و 173)

منبع:پژوهه تبلیغ

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

آیت الله حاج میرزا محمد غروی تبریزی (آیت اخلاص)

او يكي از علماي واقعي و زاهد بود و تا آخر عمر، تدريس را ترك نكرد . در سرما و گرما و با كهولت سن، راه طولاني را پياده به مدرسه طالبيه مي آمد . چند بار شاگردانش عرض كردند: «حاج آقا چرا سوار تاكسي نمي شويد؟» فرمود: «من كه توان آمدن دارم، چرا مال امام را خرج كنم؟
No image

حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

مرحوم هسته اي اصفهاني، موقعي كه آوازه و شهرت مرحوم آيت الله شهيد شيخ فضل الله نوري در ايران منتشر شده بود، وارد تهران شد و ابتدا به دروس برخي از اساتيد مشهور تهران رفت، ولي آنان را قابل استفاده براي خود نديد و دروس آنان را قابل مقايسه با اساتيد اصفهان ندانست.
No image

مرحوم حاج عباسعلی حسینی

در این بخش سیره ی تبلیغی مرحوم حاج عباسعلی حسینی بیان شده است.
No image

حاج شیخ حسن حجتی واعظ

رحوم حجتي واعظ، سخنوري بصير، شجاع، بليغ و فصيح بود . هنوز هم بعد از چهل سال از خاموش شدن اين خورشيد درخشان شمال، در افواه و السنه مردم سخن از ملاحت و شيريني سخنان وي مي رود .
No image

امام خمینی (ره) آینه مهر و قهر

امام در طول شبانه روز حتي يك دقيقه وقت تلف شده و بدون برنامه از قبل تعيين شده نداشتند . با توجه به شرايط سني و ميزان فعاليتي كه داشتند، باز هم ساعات خاصي را در سه نوبت - هر كدام، نيم تا يك ساعت - به اهل منزل اختصاص داده بودند كه هر كدام از ما كه مايل بوديم خدمت ايشان مي رسيديم و مسائل خودمان را مطرح مي كرديم.

پر بازدیدترین ها

No image

شيخ جعفر مجتهدي(ره)1

جت الإسلام دکتر محمد هادی امینی، فرزند برومند مرحوم آیت الله علامه امینی صاحب کتاب نفیس «الغدیر» نقل کردند:در سال 1349 هـ ش پس از وفات مرحوم پدرم علامه امینی، به خاطر تألیف و نشر کتابی به نام «قهرمان فخر» که در آن مطالبی بر ضد حزب بعث درج شده بود؛ دولت عراق تصمیم به جلب و محاکمه من گرفت.لذا مجبور به ترک نجف اشرف و عازم ایران شدم و در تهران اقامت گزیدم.
No image

شيخ جعفر مجتهدي(ره)10

زمانی که آقای مجتهدی در قم بسر می بردند، دهه اول ماه محرم در منزلشان مراسم سوگواری و عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) برپا بود، یک روز عاشورا که در خدمتشان بودیم و بیرون اتاق در حیاط، مراسم عزاداری برقرار بود، یکمرتبه حالشان دگرگون شد و شروع به بیان صحنه ای از روز عاشورا نمودند و به طوری آن را مجسم کردند که هر روز عاشورا آن صحنه در نظرم آمده و هرگز آن را فراموش نمی کنم.
No image

حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

مرحوم هسته اي اصفهاني، موقعي كه آوازه و شهرت مرحوم آيت الله شهيد شيخ فضل الله نوري در ايران منتشر شده بود، وارد تهران شد و ابتدا به دروس برخي از اساتيد مشهور تهران رفت، ولي آنان را قابل استفاده براي خود نديد و دروس آنان را قابل مقايسه با اساتيد اصفهان ندانست.
No image

آشنایی با شخصیت شیخ فضل الله نوری (رضوان الله علیه)

راساس اظهار نظر نويسندگان، چنانچه شيخ فضل الله مدتي كوتاه در عتبات درنگ مي كرد، احتمال مرجعيت عامه اش بعد از ميرزاي شيرازي زياد بود، اما آنچه باعث شد وي از سوي ميرزاي شيرازي براي كسب اطلاع دقيق از اوضاع ايران، ترك عتبات كند، اوضاع نگران كننده ايران در اين دوره بود.
No image

صیانت از دیانت در سیره و اندیشه امام خمینی (ره)

در این بخش به موضوع "صیانت از دیانت در سیره و اندیشه امام خمینی (ره)" در راستای بیان سیره تبلیغی علماء وارسته پرداخته شده است.
Powered by TayaCMS