دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

شوخی در اسلام

خداوند شخص شوخی کننده در یک جمع، که با مزاحش مرتکب کار ناروایی نشود، را دوست می‌دارد.
شوخی در اسلام
شوخی در اسلام

شوخی در اسلام

قال الباقر(ع) :« إن الله یحبّ المُداعِب فی الجماعه بلا رفثٍ » (وسائل الشیعه، ج12،ص113،باب استحباب مزاح)

در رابطه با شوخی و مزاح، دو دسته روایات وجود دارد. از یک سو، دسته‌ای از روایات، شوخی و مزاح را مورد نکوهش قرار داده‌اند و از طرف دیگر، پاره‌ای از روایات آن را مورد تمجید قرار داده و حتی آن را از نشانه‌ها و ویژگی‌های انسان مؤمن بر شمرده‌اند. امام صادق (ع) در روایتی می‌فرمایند :

« ما من مؤمنٍ إلاّ و فیه دُعابهٌ ، قلت : و ما الدُعابه؟ قال : المزاح[1]»

هیچ مؤمنی نیست مگر اینکه در او دعابه است. راوی می‌گوید : عرض کردم دعابه چیست؟ فرمودند: شوخی و مزاح.

از مجموع روایات می‌توان چنین نتیجه گرفت که اگر شوخی و مزاح همراه با گناه و تمسخر دیگران نباشد، پسندیده است و همچنین شوخی‌های زیاد و نابجا در روایات مورد نکوهش قرار گرفته است. پیامبر گرامی اسلام (ص) می‌فرمایند :

« إنّی لأمزحُ و لا أقول إلا حقّاً[2]»

همانا من شوخی و مزاح می‌کنم ولی  به جز حق چیزی نمی‌گویم.

یکی از نکاتی که در سیره پیامبر اسلام (ص) دیده می‌شود، شوخی و مزاح آن حضرت با اصحاب خودشان است. در روایت وارد شده است که روزی حضرت با علی (ع) مشغول خوردن خرما بودند. حضرت خرما را می‌خوردند و هسته‌هایش را جلوی علی(ع) می‌گذاشتند. وقتی دست از خرما خوردن کشیدند ؛ تمام هسته‌ها در جلوی حضرت علی (ع) جمع شده بود. پیامبر (ع) رو به حضرت علی (ع) کردند و فرمودند: یا علی! تو چقدر پرخوری!

حضرت علی (ع) عرض کردند: یا رسول الله ! پر خور کسی است که خرما را با هسته‌اش خورده است.[3]

    پی نوشت:
  • [1] - کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم ، جلد دوم، ص663 باب دعابه و ضحک ، حدیث 2
  • [2] - علامه مجلسی ، بحار الانوار،  بیروت، موسسه الوفاء، 1404هق، ج16، ص298
  • [3] - شبّر ، عبد الله ، اخلاق ، ترجمه محمد رضا جباران، قم ، انتشارات هجرت ،چاپ پنجم ،1379هش، ص231

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

آیت الله حاج میرزا محمد غروی تبریزی (آیت اخلاص)

او يكي از علماي واقعي و زاهد بود و تا آخر عمر، تدريس را ترك نكرد . در سرما و گرما و با كهولت سن، راه طولاني را پياده به مدرسه طالبيه مي آمد . چند بار شاگردانش عرض كردند: «حاج آقا چرا سوار تاكسي نمي شويد؟» فرمود: «من كه توان آمدن دارم، چرا مال امام را خرج كنم؟
No image

حضرت آیت الله حاج میرزا علی هسته ای اصفهانی

مرحوم هسته اي اصفهاني، موقعي كه آوازه و شهرت مرحوم آيت الله شهيد شيخ فضل الله نوري در ايران منتشر شده بود، وارد تهران شد و ابتدا به دروس برخي از اساتيد مشهور تهران رفت، ولي آنان را قابل استفاده براي خود نديد و دروس آنان را قابل مقايسه با اساتيد اصفهان ندانست.
No image

مرحوم حاج عباسعلی حسینی

در این بخش سیره ی تبلیغی مرحوم حاج عباسعلی حسینی بیان شده است.
No image

حاج شیخ حسن حجتی واعظ

رحوم حجتي واعظ، سخنوري بصير، شجاع، بليغ و فصيح بود . هنوز هم بعد از چهل سال از خاموش شدن اين خورشيد درخشان شمال، در افواه و السنه مردم سخن از ملاحت و شيريني سخنان وي مي رود .
No image

امام خمینی (ره) آینه مهر و قهر

امام در طول شبانه روز حتي يك دقيقه وقت تلف شده و بدون برنامه از قبل تعيين شده نداشتند . با توجه به شرايط سني و ميزان فعاليتي كه داشتند، باز هم ساعات خاصي را در سه نوبت - هر كدام، نيم تا يك ساعت - به اهل منزل اختصاص داده بودند كه هر كدام از ما كه مايل بوديم خدمت ايشان مي رسيديم و مسائل خودمان را مطرح مي كرديم.

پر بازدیدترین ها

No image

شيخ جعفر مجتهدي(ره)1

جت الإسلام دکتر محمد هادی امینی، فرزند برومند مرحوم آیت الله علامه امینی صاحب کتاب نفیس «الغدیر» نقل کردند:در سال 1349 هـ ش پس از وفات مرحوم پدرم علامه امینی، به خاطر تألیف و نشر کتابی به نام «قهرمان فخر» که در آن مطالبی بر ضد حزب بعث درج شده بود؛ دولت عراق تصمیم به جلب و محاکمه من گرفت.لذا مجبور به ترک نجف اشرف و عازم ایران شدم و در تهران اقامت گزیدم.
No image

آشنایی با شخصیت شیخ فضل الله نوری (رضوان الله علیه)

راساس اظهار نظر نويسندگان، چنانچه شيخ فضل الله مدتي كوتاه در عتبات درنگ مي كرد، احتمال مرجعيت عامه اش بعد از ميرزاي شيرازي زياد بود، اما آنچه باعث شد وي از سوي ميرزاي شيرازي براي كسب اطلاع دقيق از اوضاع ايران، ترك عتبات كند، اوضاع نگران كننده ايران در اين دوره بود.
No image

آیت الله سید محمد نبوی(ره)

وی تحصیلات علوم دینی خود را در سال 1323 شمسی نزد برخی از علمای شهر از جمله شیخ لطف‌الله توکلی آغاز کرد. سپس در سال 1324 به شیراز مهاجرت کرده و از دروس آیت‌الله بهاء‌الدین محلاتی استفاده کرد. پس از آن در سال 1330 عازم نجف اشرف شده و از محضر علمای آن دیار بهره برد.
No image

حاج شیخ حسن حجتی واعظ

رحوم حجتي واعظ، سخنوري بصير، شجاع، بليغ و فصيح بود . هنوز هم بعد از چهل سال از خاموش شدن اين خورشيد درخشان شمال، در افواه و السنه مردم سخن از ملاحت و شيريني سخنان وي مي رود .
No image

صیانت از دیانت در سیره و اندیشه امام خمینی (ره)

در این بخش به موضوع "صیانت از دیانت در سیره و اندیشه امام خمینی (ره)" در راستای بیان سیره تبلیغی علماء وارسته پرداخته شده است.
Powered by TayaCMS