عوبدیا Obadiah

كلمات كليدي : عوبديا، كتاب مقدس، عهد قديم، انبياء، انبياي كوچك

نویسنده : هادی جهانگشای

عوبَدیا به معنای خادم، یا بنده خداوند(یهوه) که یکی از خدمتگزاران دربار اَخاب[1](پسر عموی عوبدیا و هشتمین پادشاه اسرائیل که در سال سی و هشتم سلطنت آسا به پادشاهی رسید و بیست و دو سال در سامره حکومت کرد(869 تا 850 ق.م)) است. همسر او ایزابل(که شخصیت وی را به دست گرفته و بت‌پرستی، بخصوص پرستش بعل را در زمان حکومت او رواج داد)،[2] می‌باشد. در کتاب مقدس از او به عنوان ناظر خانه نام برده شده است؛ که ظاهراً معنی پیشکار ارشد پادشاه یا خزانه‌دار قصر را می‌دهد.[3] در کتاب اول پادشاهان آمده است که او از خداوند خیلی می‌ترسید و در مدت زمانی که ایزابل انبیای خداوند را می‌کشت، او صد تن از انبیاء را در غار مخفی کرده و به ایشان غذا می‌داد.[4]

او از چهارمین انبیاء کوچک بوده و احتمال دارد که در حدود 578 سال قبل از میلاد مسیح نبوت(پیش گویی)، می‌کرده است. عصر زندگی او را با قطعیت نمی‌توان معین کرد؛ ولی احتمال دارد که با یرمیا(ارمیا) و حزقیال معاصر بوده باشد.[5]

کتاب عوبدیای نبی سی و یکمین کتاب، از سری کتب کتاب مقدس به شمار می‌رود و در ردیف کتاب‌های عهد قدیم می‌باشد و طبق نسخ عبری از کتاب مقدس وتقسیم‌بندی سنت یهودی، این کتاب، تحت عنوان کتاب‌های انبیا قرار دارد. عوبدیا، کوچک‌ترین کتاب عهد عتیق می‌باشد. شایان ذکر است که این کتاب فقط یک باب دارد.

نویسنده و تاریخ نگارش

در مورد نویسنده و تاریخ نگارش این کتاب نظرات مختلفی بین محققان وجود دارد؛ به طوریکه برخی می‌گویند: «عوبدیا شناخته‌شده نیست و چون این کلمه در عبری به معنای «عبد یهوه» است، بر هر پیامبری می‌تواند اطلاق شود».[6] برخی دیگر در مورد تاریخ‌گذاری این کتاب می‌گویند: «تاریخ این کتاب به یکی از دو واقعه مشخص در تاریخ اسرائیل برمی‌گردد.

1.  حمله فلسطینی‌ها و اعراب به اورشلیم در طی سلطنت یهورام(853 – 841 ق.م)؛ که در این صورت عوبدیا باید معاصر الیشع بوده باشد؛

2.  حمله بابلی‌ها به اورشلیم(5و586 قبل از میلاد)؛ در این صورت عوبدیا باید ارمیا بوده باشد. البته مطابقت بین عوبدیا(1 – 9) و ارمیا،[7] باعث شده تا عده‌ای معتقد گردند که بین عوبدیا و ارمیا وابستگی و ارتباط وجود داشته است».[8]

برخی هم ترجیح این قول را به دانشمندان نسبت می‌دهند و معتقدند: «این کتاب را عوبدیا قبل از تبعید نوشته است.[9] با این حال شواهد متعددی از درون این کتاب به دست می‌آید؛ مبنی بر اینکه این کتاب پس از تبعید نوشته شده است».[10] برخی از دانشمندان جدید برآنند که «این کتاب به دست دو نفر یا عده‌ای نوشته شده و قسمتی از آن در سال 460 قبل از میلاد و بخشی دیگر 400 سال قبل از میلاد، نوشته شده است».[11]

محتوا

21 آیه این کتاب از قوم ادوم سخن می‌گوید. این قوم از عیسو، برادر یعقوب، به وجود آمده‌ا‌ند. سرزمین آنها در جنوب دریای مرده(بحر المیت) قرار داشت. بیشتر اوقات، بین قوم اسرائیل و قوم ادوم درگیری‌ بود. ادومی‌ها در جنگ با بنی‌اسرائیل، گاهی از فلسطینی‌ها یاری می‌جستند. کتاب عوبدیا می‌گوید: ادومی‌ها را خدا نابود خواهد کرد؛ زیرا آنها با کمک سایر اقوام، در صدد نابودی بنی‌اسرائیل برآمده‌اند. اما ادومی‌ها گمان می‌کنند دست خدا به آنها نمی‌رسد و او چنین کاری نمی‌تواند، انجام دهد. پاسخ خداوند به قوم ادوم چنین است: «اگر چه خویشتن را مثل عقاب بلند سازی و آشیانه خود را در میان ستارگان بگذاری، من تو را از آنجا فرود خواهم آورد».[12] در پایان، عوبدیا به ادومی‌ها گوشزد می‌کند که تمام دنیا به خداوند تعلق دارد و روزی، خداوند بر آن حکومت خواهد راند.