دادرسی در لغت به معنی « رسیدگی به داد مظلوم، دادخواهی دادخواه و محاکمه» آمده است.
در اصطلاح حقوقی نیز به رسیدگی مرجع قضایی به درخواست خواهان، در جهت صدرو رأی دادرسی می‌گویند.
انواع دادرسی:
1- دادرسی عادی: که از طریق تبادل لوایح (سخنان مکتوب طرفین) صورت می‌گیرد و از هیچ یک از طرفین دعوا دعوت به عمل نمی‌آید مگر در صورت ضرورت.
2- دادرسی اختصاری: که بر پایه اظهارات شفاهی طرفین و با حضور در جلسه دادرسی با تعیین وقت قبلی (ساعت، روز و تاریخ جلسه) صورت می‌پذیرد، که فعلاً روال کار در کشور ما بدین صورت می‌باشد.
3- دادرسی بدون تشریفات خاص: که با توجه به وضعیت خاصی که دارند، قانون‌گذار بعضی از مقررات و تشریفات را در آن لحاظ نمی‌کند. (ماده 1 قانون حمایت خانواده...)
4- دادرسی با تشریفات خاص: که دارای تشریفات ویژه و خاصی می‌باشد. مثل جرایم مطبوعاتی و جرائم سیاسی.
5- دادرسی فوری: یک دادرسی استثنائی است که در موارد خاصی انجام می‌گیرد. در این‌گونه موارد اگر دادگاه بخواهد از راه دادرسی اختصاری متداول در دادگاه‌ها عمل کند، نه تنها به نتیجه مطلوبی نمی‌رسد بلکه ممکن است خسارت جبران ناپذیری نیز متوجه خواهان شود. از این رو خواهان مورد درخواست خود را از راه دادرسی فوری تعقیب می‌کند تا بدون رعایت تشریفات به درخواست او رسیدگی شود.
تقسیم دیگر دادرسی:
1- دادرسی حضوری؛ که در آن، شخص خوانده یا قائم مقام قانونی او (وکیل، نماینده) دست کم یک بار در جلسات دادگاه حضور یافته و از خود دفاع کرده باشند.
2_ دادرسی غیابی؛ که در آن مدعی علیه و یا قائم مقام قانونی او در هیچ یک از جلسات دادگاه حضور نیافته و به صورت کتبی (لایحه) هم از خود دفاع نکرده باشد.
در صورتی که دادگاه با تعیین وقت و دعوت قبلی از طرفین دعوا یا وکلای آنان، تشکیل شود در حقیقت دادرسی تشکیل یافته است. جلسه دادرسی ممکن است در دادگاه یا خارج آن تشکیل شود. بنابراین جلسه تحقیق محلی و معاینه محل، جلسه دادرسی محسوب می‌شود.
جلسه دادرسی یا جلسه محاکمه با شرایط ذیل تشکیل می‌شود:
1-حضور متصدی دادگاه (قاضی).
2- کامل بودن دادخواست. (ماده 66 آئین دادرسی مدنی).
3- حضور اصحاب دعوا، وکلا و یا نماینده قانونی آنها.
4-احراز ابلاغ صحیح وقت به طرفین دعوا یا وکلای آنها.
5-احراز رعایت فاصله بین ابلاغ وقت و روز جلسه دادرسی.
وقت جلسه، باید طوری تعیین شود که فاصله بین ابلاغِ وقت به هر یک از اصحاب دعوا که مقیم ایران باشند و روز جلسه کمتر از 5 روز نباشد. و اگر خارج از کشور باشند فاصله مزبور نباید از 2 ماه کمتر باشد. (ماده 64 آئین دادرسی مدنی)
اقسام جلسه دادرسی:
عادی: جلسه‌ای است که برای رسیدگی به دعوا یا ادامه رسیدگی
به دعوای خواهان با تعیین وقت قبلی و دعوت طرفین دعوا یا
وکلای آنان تشکیل می‌شود. جلسه دادرسی عادی باید، طبق
دفتر اوقات دادگاه تعیین شود.
خارج از نوبت: جلسه‌ای است که بدون توجه به ترتیب دفتر
اوقات دادگاه تعیین می‌گردد.