برنامه مارشال mar shall plan

برنامه مارشال، جرج مارشال، ترومن، اقتصاد کشورهای اروپایی، انگلستان، فرانسه، شوروی، سازمان همکاری اقتصادی اروپا، پیمان آتلانتیک

نویسنده : (تليخص)هیئت تحریریه سایت پژوه

طرحی که جرج مارشال وزیر خارجه آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترومن در 5 ژوئن 1947 ضمن نطقی پیشنهاد کرد. پشنهاد مارشال این بود که آمریکا برای بازگرداندن ثبات اقتصادی اروپا که بعد از جنگ دوم جهانی که اقتصاد کشورهای اروپایی را نابود کرده بود و باز سازی آن هر چه بتواند بکند. مارشال پیشنهاد کرد که برنامه‌ای چند جانبه، با موافقت دولت‌های اروپایی، برای این منظور تهیه شود.

وزیران خارجه انگلستان، فرانسه و شوروی در 27 ژوئن 1947 برای مذاکره در بارۀ پیشنهاد گرد آمدند. اما شوروی سپس آن را رد کرد و به تبع آن کشورهای کمونیست و بلوک شرق آن را نپذیرفتند، و کشورهای فنلاند و اسپانیا نیز در این برنامه شرکت نکردند.

در 12 ژوئیه 1947 نمایندگان شانزده دولت ( اتریش، انگلستان، ایتالیا، ایرلند، ایسلند، بلژیک، پرتغال، ترکیه، دانمارک، سوئد، سوئیس، فرانسه، لوکزامبورگ، نروژ، هلند، یونان) برای تشکیل کنفرانس همکاری اقتصادی اروپا در پاریس گردآمدند. این کشورها سپس برنامه‌ای برای 1947_1951 ریختند که طرح بازسازی اروپا نام گرفت و پس از آن سازمان همکاری اقتصادی اروپا برای اجرای آن طرح بوجود آمد.

بودجه طرح مارشال 12 ملیارد دلار بود که آمریکا با صرف این هزینه ضمن احیای اقتصاد اروپای غربی پایه‌های نفوذ خود را نیز در این کشورها استوارتر ساخت و پیمان آتلانتیک شمالی که به دنبال اجرای طرح مارشال منعقد شد حضور نظامی آمریکا را در اروپا تثبیت کرد.