25 آبان 1396, 2:54
تاریخ انتشار: پنج شنبه 6 مهر ماه 1396
چرا شیعیان از روز اول ماه محرم تا روز عاشورا عزاداری میکنند؟ آیا این عزاداری ریشه و سند دینی دارد؟ با این که امام حسین(ع) و جوانان بنی هاشم و اصحاب روز عاشورا شهید شدهاند چرا عزاداری پیش از آن آغاز میشود؟ در متون دینی، سند و مدرک این شیوه عزاداری وجود دارد. بر اساس حدیثی که در کتابهای روایی دارای اعتبار ذکر شده است، روز اول ماه محرم، «رَیّانِ بن شَبیب» خدمت امام رضا(ع) رسید.
وی میگوید: «دَخَلْتُ عَلَی الرِّضَا علیهالسلام فِی أَوَّلِ یَوْمٍ مِنَ الْمُحَرَّمِ. در اولین روز ماه محرم بر امام رضا(ع) وارد شدم.» آنگاه میافزاید که امام فرمودند: «یَا ابْنَ شَبیبٍ، إِنْ کُنْتَ بَاکِیاً لِشَیْءٍ، فَابْکِ لِلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیهماالسلام؛ فَإِنَّهُ ذُبحَ کَمَا یُذْبَحُ الْکَبْشُ وَ قُتِلَ مَعَهُ مِنْ اهلبیتهِ ثَمَانِیَةَ عَشَرَ رَجُلًا مَا لَهُمْ فِی الْأَرْضِ شَبیهُونَ وَ لَقَدْ بَکَتِ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَ الْأَرَضُونَ لِقَتْلِه (عیون اخبارالرضا علیهالسلام، ج 1، ص 299؛ امالی شیخ صدوق، ص 129؛ تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعة، ج 10، ص 393؛ بحارالأنوار، ج 101، ص 102 و 103). این ذکر مصیبت امام رضا(ع)، در نخستین روز ماه محرم، اهمیت و ارزش برقراری مجلس سوگواری در مصائب سیدالشهدا(ع) و ذکر مصیبت از آغاز ماه محرم را نشان میدهد. دستور به گریستن در روز اول ماه محرم، حجّت شرعی برای پیروان اهلبیت(ع) در اقامه مجلس ماتم سیدالشهدا(ع) از روز اوّل ماه محرم محسوب میشود. بنابراین عزاداری و سوگواری در مصیبت اباعبدا... الحسین(ع)، از آغاز ماه محرم تا روز عاشورا، سند شرعی دارد و سیره امامان(ع)، گواه ارزشمندی و کارآمدی آن است. امام حسین علیهالسلام و اهلبیت و یاران آن حضرت روز دوم ماه محرم سال 61 هجری به سرزمین کربلا وارد شدند. سپاه عمر بن سعد هم، در سوّم محرم وارد کربلا شد. پنجم محرم نیز ابن زیاد سپاهی به کوفه اعزام کرد تا از حرکت مردم برای یاری امام حسین(ع) جلوگیری کند. در هفتم ماه محرم آب فرات به دستور عمر سعد به روی امام حسین(ع) و یاران آن حضرت بسته شد. در روز عاشورا سبط پیامبر خدا صلی ا... علیه و آله و سلّم، اباعبدا... الحسین(ع) و هجده تن از جوانان بنی هاشم و همه اصحاب آن حضرت شهید شدند. تاریخ رخدادهای دهه محرم نیز بیانگر ستمهای آلزیاد و آل مروان و یزیدیان، بر اهل ایمان و تقوا و سختیها و رنجهای سپاه امام حسین(ع) در راه خدا و برای انجام تکلیف الهی است.
حجت الاسلام دکتر جواهری
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی
روزنامه خراسان
کتابخانه هادی
پژوهه تبلیغ
ارتباطات دینی
اطلاع رسانی
فرهیختگان