تاریخچه بزرگترین سازنده نوشت‌افزار در جهان
سه شنبه 11 مهر ماه 1396
روزنامه دنیای اقتصاد
ترجمه: مهرناز زاوه
سوم اکتبر، صد و هشتاد و دومین سالروز تولد برند لوازم تحریر خوشنامی است که در سراسر جهان به خانه‌ها و محل کار مردم راه یافته است. استدلر مارس و کِی.جِی یکی از بزرگترین شرکت‌های سازنده و تولیدکننده ابزار نوشتن، وسایل طراحی و مهندسی آلمانی است. جِی.اس استدلر این شرکت را در سال ۱۸۳۵ تأسیس کرد. استدلر انواع مختلفی از ابزار نوشتن از جمله مداد طراحی، مداد اتود، خودکارهای حرفه‌ای و مدادهای چوبی معمولی و همچنین پاک‌کن، خط‌کش، پرگار و لوازم جانبی دیگر را تولید می‌کند. این شرکت ادعا می‌کند بزرگترین تولیدکننده مدادهای چوبی، خودکارهای OHP، مداد اتود، پاک‌کن و خمیر مجسمه‌سازی است. این شرکت بیش از ۲۰ زیرمجموعه جهانی و هفت مجموعه تأسیسات تولیدی دارد. بیش از ۸۵ درصد محصولات در مرکز اصلی در نورنبرگ و برخی در ژاپن ساخته می‌شوند. کاراکتر جامع و بین‌المللی استدلر شاید با این واقعیت بهتر مشخص شود که این شرکت رفته رفته رشد کرده و حالا شامل شش کارخانه تولیدی است که سه تا از آنها در اتحادیه اروپاست و ۲۳ شرکت تابعه خارجی دارد. گروه استدلر بیش از دو هزار کارمند در سراسر جهان دارد که در جهت تثبیت موقعیت آن در بازار جهانی می‌کوشند. امروزه استدلر در تمام قاره‌ها و در ۱۵۰ کشور نمایندگی دارد.
تاریخچه
نام استدلر با تاریخچه مداد در نورنبرگ پیوند خورده است. خیلی قبل‌تر از آنکه جی.اس استدلر کارخانه مدادسازی‌اش را در سال ۱۸۳۵ در میان دیوارهای شهر قدیمی نورنبرگ بسازد، خانواده استدلر نسل در نسل ابزار نوشتن را دست‌ساز تولید می‌کردند. ریشه نام استدلر را می‌توان در سال ۱۶۶۲ پیدا کرد، سالی که اولین مراجعات به فردریش استدلر، هنرمند مدادساز صورت می‌گرفت. در سوم اکتبر ۱۸۳۵، جی.اس.استدلر مجوز شورای شهرداری را برای تولید مغز مداد، گچ قرمز و مدادرنگی در کارخانه صنعتی‌اش گرفت. در ۱۸۶۶ این شرکت ۵۴ کارمند و ۱۵ هزار تولید ناخالص (2 میلیون و ۱۶۰ هزار مداد) در سال داشت.
بین سال‌های ۱۹۰۰ و ۱۹۰۱ برندهای مارس و نوریس به وجود آمدند. در ۱۹۹۲ شرکت تابعه آمریکایی در نیویورک تأسیس شد که چهار سال بعد ایجاد شرکت وابسته ژاپنی را به دنبال داشت. در ۱۹۳۷ نام آن به شرکت مداد و خودنویس مارس تغییر پیدا کرد و طیف محصولات وسیع‌تر و شامل ابزار نوشتن مکانیکی شد. مارس برند مورد علاقه هیتلر برای نوشتن بود و اگر یک محصول دیگر (مثلاً شیفر) به او می‌دادند از کوره در می‌رفت. منابع نزدیک به هیتلر می‌گویند او با یک مداد هاش ب استدلر در دستش مُرد. آن طور که می‌گویند، هاش ب (HB) که عموماً به عنوان مخفف Hard Black برای نشان دادن درجه سختی متوسط نوک مداد شناخته شده است، بعد از مرگ هیتلر به‌دلیل اینکه حروف اول عبارت Hitler's Bleistift بود، تغییر پیدا کرد. سال ۱۹۴۹ آغاز تولید خودکار بود که به طور گسترده‌ای به جای خودنویس به کار گرفته شد؛ اگرچه استدلر هنوز این محصول را تولید می‌کند.
در سال ۱۹۵۰ تولید مداد مکانیکی یا همان مداد اتود شروع شد؛ اولین محصولی که از چیزی غیر از چوب ساخته می‌شد. چهار سال بعد، برند لوموکالر ثبت شد که برای طراحی طیف گسترده‌ای از ماژیک‌های استدلر به کار گرفته می‌شد. در ۱۹۶۲ قلم‌های فنی یا راپیدوگراف که برای ترسیم خطوط با عرض مشخص در مهندسی و گرافیک به کار می‌روند، عرضه شدند. با اینکه راپیدوگراف نام ثبت‌شده برای شرکت لوازم تحریر آلمانی روترینگ است، اما امروزه صرف‌نظر از اینکه تولیدکننده این قلم چه شرکتی باشد، به آن راپید می‌گویند. از سال ۲۰۱۰، فیمو، مالی، آکواسافت و بسیاری برندهای دیگر تحت نام استدلر شکل گرفتند.
لوگو
از سال ۱۹۰۸ هشت لوگوی مختلف برای استدلر طراحی شد. اولین لوگوی شرکت از سال ۱۹۰۸ تا ۱۹۱۲، دومی از ۱۹۱۲ تا ۱۹۲۵، سومی از ۱۹۲۵ تا ۱۹۵۲، چهارمی از ۱۹۵۲ تا ۱۹۵۷، پنجمی از ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۳، ششمی از ۱۹۶۳ تا ۱۹۷۳، هفتمی از ۱۹۷۳ تا ۲۰۰۱ و هشتمی و لوگوی حال حاضر آن از سال ۲۰۰۱ مورد استفاده قرار گرفت. برخلاف تمام ابزارهای نوشتن، تا حدود سال ۲۰۰۵ حروف لوگوی استدلر برای گرفتن در دست چپ طراحی شده بود.
جوایز
استدلر خود را متعهد به معرفی محصولات نوآورانه می‌داند و در نتیجه جوایز بسیاری به دست آورده است. اخیراً مداد گرافیت وُپکس و محصولات تریپلاس از جمله مداد اتود و خودکار آن موفق به کسب جایزه شدند.
رقابت استدلر و فابرکستل
شهر باستانی نورنبرگ غرق در تاریخ قرون وسطی و نازی، مهد تولیدکنندگان لوازم تحریر است که شدیداً با هم رقابت دارند و بقای آنها به واسطه نوآوری‌هایشان حفظ می‌شود. استدلر و فابرکستل هر دو بخشی از میتِلستند، رکن اصلی صنعت آلمان بودند که هزاران شرکت کوچک و بزرگ را در خود جای می‌داد. بسیاری از آنها خصوصی‌اند و کسب و کارهای خانوادگی محسوب می‌شوند که هنوز نسل به نسل اداره می‌شوند.
جنگ مداد باستان
استدلر صد و هفتاد و پنج سالگی‌اش را در سال ۲۰۱۰ جشن گرفت، در حالی که فابرکستل در تابستان ۲۰۱۱، ۲۵۰ ساله شد. با وجود این، این دو شرکت در مورد اینکه کدام‌یک قدیمی‌تر است با هم جدل دارند. جنگ مدادی که در دهه ۱۹۹۰ در دادگاه به پایان رسید. استدلر این پرونده را باخت اما اکسل مارکس، مدیرعامل آن هنوز به این اشاره می‌کند که فردریش استدلر که در سال ۱۶۳۶ در نورنبرگ به دنیا آمد، اولین فردی بود که به عنوان تولیدکننده مداد شناخته می‌شد. پسرانش کسب و کار ساخت مداد خودشان را راه انداختند اما قوانین سختگیرانه اتحادیه شهر می‌گوید شرکت استدلر تا ۱۸۳۵ راه‌اندازی نشده بود.
از سوی دیگر، خارج از محدوده شهر، کسپر فابر شرکتش را در سال ۱۷۶۱ تأسیس کرد. اختلاف نظر درباره قدمت این شرکت‌ها نشان‌دهنده رقابت شدید و در نتیجه شکل‌گیری هر دوی آنهاست. نیاز به بقا در هزینه‌های بالای آلمان و در این فضای رقابتی نزدیک به هم باعث شد شرکت‌ها به نوآوری و صادرات روی بیاورند. امروز هر دوی آنها شرکت‌های جهانی و سودآوری محسوب می‌شوند که هنوز به شدت وابسته به طیف مصرف‌کنندگان مدرسه‌ای هستند که از مداد، مدادرنگی و خودکار تولیدی آنها استفاده می‌کنند.
استدلر سالانه حدود ۲۵۰ میلیون یورو فروش دارد. در کارخانه نورنبرگ که ۸۰ درصد لوازم تحریر را تولید می‌کند، برای مدادرنگی‌ها سیستم ضدشکست راه‌اندازی شده است. این پوشش اضافی دور مدادرنگی‌ها باعث می‌شود هنگامی که آنها را می‌تراشید نشکنند و همین فروش استدلر را افزایش داده است. از آخرین دستاوردهای استدلر می‌توان به وُپکس اشاره کرد که خط تولید آن مخفی است و بازدیدکنندگان مجاز به دیدن آن نیستند. در تولید این محصول از خرده‌های چوب استفاده می‌شود که استدلر ادعا می‌کند همین موضوع باعث می‌شود با محیط زیست سازگارتر باشد. اکسل مارکس این روش تولید جدید را یک انقلاب توصیف می‌کند و می‌گوید این مداد دو برابر بیشتر از مدل‌های قدیمی قابلیت نوشتن دارد. او می‌داند که با گذشت زمان این فرآیند از سوی شرکت‌های دیگر کپی‌برداری می‌شود اما خوشحال است که استدلر پیش از دیگر رقبا به آن دست پیدا کرده است.
استدلر دیگر متعلق به خانواده استدلر نیست، بلکه یک مؤسسه خصوصی آن را خریده است. این شرکت هیچ بدهی بانکی ندارد؛ در واقع تمایلی ندارد برای پروژه‌های جدید از بانک وام بگیرد و ترجیح می‌دهد سود حاصل از سرمایه‌گذاری را دوباره سرمایه‌گذاری کند، محتاطانه پیش برود و به آرامی رشد کند. به همین دلیل است که عموماً شرکت‌های آلمانی در امور مالی محافظه‌کار تلقی می‌شوند. البته این موضوع در مورد فابرکستل، رقیب دیرینه استدلر چندان صادق نیست؛ شرکتی که ادعا می‌کند با تولید مدادهای لوکس، حرکتی منحصر به فرد در میان سایر تولیدکنندگان انجام داده است. برخلاف استدلر، فابرکستل اکثر محصولاتش را خارج از خانه و در آمریکای جنوبی و آسیا تولید می‌کند.
استدلر در ایران
از شناخته‌شده‌ترین محصولات استدلر در ایران می‌توان به مدادهای مشکی معمولی و مدادرنگی‌های آن اشاره کرد. مدل نوریس با راه‌های مشکی و زرد نیز در بسیاری از کشورها محبوب و رایج است. نکته جالب توجه در سری محصولات لوکس پریمیوم استدلر که بسیار مناسب کلکسیونرهاست، خودنویس نفیس پرسپولیس است که در تیراژ محدود ۷۸ عدد تولید شده و ترکیبی از طلا، پالادیوم و چرم و مظهری از اقتدار پارسی است.