دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

إبراهیم و «قلب سلیم»

می‌دانیم قلب در اصطلاح قرآن کریم به معنی روح و عقل است؛ بنابراین قلب سلیم به روح پاک و سالمی گفته می‌شود که از هرگونه شرک و شک و فساد خالی است.
إبراهیم و «قلب سلیم»
إبراهیم و «قلب سلیم»

نویسنده: سید جلال متقی موسوی

می‌دانیم قلب در اصطلاح قرآن کریم به معنی روح و عقل است؛ بنابراین قلب سلیم به روح پاک و سالمی گفته می‌شود که از هرگونه شرک و شک و فساد خالی است.

- قرآن مجید بعضی از قلوب را به عنوان «قاسیه» (قساوت‌مند) توصیف کرده است.[1]

- و گاه قلوبی را به عنوان ناپاک معرفی نموده است.[2]

- قلب‌هائی را بیمار معرفی می‌کند .[3]

- و قلب‌هائی را مهر خورده و بسته .[4]

و درمقابل آن‌ها «قلب سلیم» را مطرح می‌کند که هیچ‌یک از این عیوب در آن نیست، هم پاک است، و هم نرم و پرعطوفت، هم سالم است و هم انعطاف پذیر در مقابل حق.

این همان قلبی است که به عنوان «حرم خدا» در روایات توصیف شده، چنانکه در حدیثی از امام صادق‌(ع) می‌خوانیم:

«القلب حرم الله فلا تسکن حرم الله غیرالله»

«قلب حرم خداست غیر خدا را در حرم خدا ساکن مکن».[5]

این همان قلبی است که می‌تواند حقایق غیب را ببیند و به ملکوت عالم بالا نظر کند، چنانکه در حدیثی از پیامبر‌(ص) آمده است:

«لولا ان الشیطان یحوطون علی قلوب بنی‌آدم لنظروا الی‌الملکوت».

«اگر شیاطین قلوب فرزندان آدم را احاطه نکنند، آنان می‌توانند به جهان ملکوت نظر افکنند».[6]

در هر حال بهترین سرمایه برای نجات در قیامت همین «قلب سلیم» است و همان بود که حضرت ابراهیم‌(ع) با آن به بارگاه پروردگارش شتافت و فرمان رسالت را دریافت کرد.

این سخن را با حدیث دیگری پایان می‌دهیم:

«إنّ الله فی عباده آنیة و هوالقلب فأحبها إلیه «أصفاها» و «أصلبها» و «أرقها»: أصلبها فی دین أمه، و أصفاها من‌الذنوب، أرقها علی الاخوان»

«خداوند در میان بندگانش ظرف و پیمانه‌ای دارد به نام «دل» که از همه‌ی آن‌ها بهتر همان ظرفی است که صاف‌تر محکم‌تر و لطیف‌تر باشد: از همه محکم‌تر در دین خدا، از همه پاک‌تر از گناهان، از همه لطیف‌تر در مقابل برادران دینی»[7]

    پی نوشت:
  • [1] . (سوره مائده آیه13)
  • [2] (سوره مائده آیه 41)
  • [3] (سوره بقره آیه 6)
  • [4] (سوره توبه آیه87)
  • [5] . بحارالانوار، جلد 70، ص 25
  • [6] . بحارالانوار، جلد 70 ،ص 59
  • [7] . بحارالانوار، جلد 70 ، ص 56
    روزنامه ی کیهان، پنجشنبه، 29 اردیبهشت 1384، سال شصت وسوم، شماره 18234

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

نگاهی به رفتارشناسی اهل نفاق از دیدگاه قرآن

نگاهی به رفتارشناسی اهل نفاق از دیدگاه قرآن

نقش منافقان در جامعه اسلامی، نقشی بسیار مخرب و زیانبار است. حساسیت قرآن به این دسته از شهروندان به خوبی نشان می‌دهد که نمی‌توان به صرف شهروندی با همه افراد جامعه یکسان برخورد کرد و حقوق یکسانی را برای همگان به طور مطلق قائل شد؛ بلکه می‌بایست ملاحظاتی در نحوه تعامل با دسته‌هایی از افراد جامعه اعمال کرد.
مجالست با بدان در فضای مجازی

مجالست با بدان در فضای مجازی

فضاي مجازي هرچند که به نظر مي رسد که مجاز باشد و حقيقت نيست، ولي اگر دقت شود معلوم مي شود که حقيقت است نه مجاز؛ زيرا فضايي که امروز از آن به مجازي ياد مي شود، جلوه اي از دنياي حقيقي و واقعي است.
نقل 80 حدیث مُسلّم از ائمه اطهار(ع)

نقل 80 حدیث مُسلّم از ائمه اطهار(ع)

حجت‌الاسلام ناصر رفیعی نکات و مصادیق برجسته‌ای از بُعد ولایتمداری و جایگاه علمی حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع)بیان کرده است که در ذیل می‌آید.
نسبت عدالت و آزادی در انديشه شهيد مطهری

نسبت عدالت و آزادی در انديشه شهيد مطهری

نسبت ميان دو واژه «آزادي» و «عدالت» و شيوه اعمال توازن بين اين دو مفهوم همواره از بحث‌هاي مناقشه برانگيز در ميان انديشمندان سياسي طول تاريخ بوده است.
قرآن و جریان نفوذ

قرآن و جریان نفوذ

نفوذ به معنای رخنه است.

پر بازدیدترین ها

انسان‌های بی‌چشم و رو

انسان‌های بی‌چشم و رو

گربه تا زمانی که گرسنه است، دور و بر صاحبش می‌گردد‌، به چشم و دست او می‌نگرد و میومیوکنان خواهان لقمه‌ای است؛
No image

منازل دهگانه اسلام ، در بیان نورانی قرآن

متن سخنرانی منازل دهگانه اسلام ، در بیان نورانی قرآن در موضوع مباحث تفسیری در این بخش قرار دارد.
همسران؛ لباس يکديگر چرا و چگونه؟

همسران؛ لباس يکديگر چرا و چگونه؟

خداوند در قرآن زن و شوهر را به لباس نسبت به هم تشبيه کرده است. در مطلب حاضر نويسنده در تفسير اين مفهوم قرآني به ويژگي‌هاي لباس ‌اشاره و ارتباط آن را با عملکرد و رفتار همسران نسبت به هم تشريح کرده است.
No image

ویژگی های انسان های پاک سیرت

متن سخنرانی ویژگی های انسان های پاک سیرت در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
Powered by TayaCMS