روشهاي تربيت ديني كودك

براي ياد دادن مطالب ديني و تربيت ديني فرزند از چه روشهاي استفاده كنيم؟

ج: تداعي- معاني يعني همراه شدن آموزش با يك خاطره كه اين خاطره مي‌تواند خوشايند يا ناخوشايند باشد پدري ممكن است هنگام آموزش نماز آن را با تنبيه بدني يا داد و فرياد همراه كند در اين صورت هرگاه نوجوان تنبيه بدني شود يا داد و فرياد بشنود نماز در ذهنش تداعي خواهد شد و هرگاه كسي از نماز بگويد تنبيه بدني‌ را به ياد و خاطر خواهد آورد. بدين سبب خواهد كوشيد هرگز به نماز نينديشد.

پدري ديگر هنگام هديه دادن يا خاطره‌هاي خوش ديگر فرزندش را به نماز مي خواند. از اين پس هرگاه نوجوان به نماز بينديشد خاطره‌هاي خوش او تداعي مي‌شود و هرگاه خاطره‌هاي خوشي برايش پيش آمد نماز را به ياد مي‌آورد پس ناخودآگاه از شنيدن واژة نماز لذت مي برد و به سوي نماز كشيده خواهد شد.

توصيه مي‌شود كه آموزش ارزش‌هاي ديني را با خاطره‌هاي خوش همراه كنيد اولياي محترم مدارس نيز به خوبي مي‌توانند از شيوة‌ تداعي- معاني استفاده كنند زماني كه در حضور تعداد بسيار دانش آموز به دانش آموزي درسخوان جايزه داده مي‌شود. بهترين موقعيت براي القا ارزشها است؛ زيرا او بهترين موقعيت و شيرين ترين خاطره‌ها را سپري مي‌كند، و هيچ گونه مقاومتي نخواهد داشت اردوهاي دانش آموزي بهترين موقعيت است؛ البته بدان شرط كه در القاي مطالب ديني زياده‌روي نشود.

ج: القاي ارزش‌هاي ديني تا حدود 6 سالگي به طور مستقيم ممكن است زيرا كودكان تا اين سن مقاومت رواني فراواني در مقابل آموزه‌هاي ديني ندارند اما از اين سن به بعد با توجه به افزايش مقاومت رواني آنان بايد از شيوه‌ القاي غير مستقيم استفاده كرد راه كارهاي القاي غير مستقيم عبارتند از:

داستان: ارزش‌هاي ديني را مي‌توان در قالب داستان (براي كودكان قصه‌گويي يا قصه‌خواني و براي نوجوانان هديه كتاب‌هاي داستان) ارائه كرد اين درسي است كه قرآن به ما مي‌دهد خداي متعال در قرآن كريم با داستان حضرت موسي و مرد صالح درس تواضع و بردباري در برابر معلم با داستان اصحاب لوط درس عفت و پاكدامني را با داستان آدم و حوا آموزش دروي از شيطان و با قصة حضرت مريم(ع) آموزة‌ پاكدامني و توكل به خدا را به ما ارائه مي‌‌كند.
شعر استفاده از شعرهاي ساده و دور از صناعات پيچيدة ادبي مي‌تواند راه‌كاري براي القاي ارزش‌هاي ديني باشد. براي كودكان خردسال مي‌توانيد شعري را بگوييد تا پس از حفظ آن را زمزمه كند و ارزش ها به مرور برايش ملكه شود.

والدين در‌س‌هاي بسياري از قبيل اهميت عبادت سپاسگزاري به درگاه الهي ساده زيستي توكل به خدا كمك به ديگران و ... را مي‌توانند در قالب شعر به كودكان بياموزند؛ به طور مثال براي دختري كه قرار است فردا وارد 9 سالگي شود و ايام عبادتش را آغاز كند از چنين شعري استفاده مي‌كنيم.

بوي بهار دارد چادر نماز مادر در دست‌هاي او هست يك جانماز ديگر
ماه قشنگ امشب مهمان خانه ماست يك آسمان ستاره در انتظار فرداست
من مي‌كنم دوباره رخت سفيد بر تن چون تا طلوع خورشيد 9 ساله مي‌شوم من

شاعر در اين شعر از اصل تداعي- معاني استفاده و چادر نماز مادر را با بهار و ماه قشنگ آسمان پرستاره همراه كرده است كه كودك به طور طبيعي آن ها را دوست دارد.

براي آموزش ساده زيستي شكر خداوند محبت و شادابي از شعر ديگر بهره مي‌جوييم:

شش دانه قاشق شش دانه بشقاب نان و نمكدان يك كاسة‌ آب
ديگي پر از آش يك شام ساده در دور سفره يك خانواده
با مهرباني با هم نشستند در سينه شادي بر چهره لبخند
گفتند اول نام خدا را خوردند با هم نان و غذا را
يك سفرة خوب يك شام دلخواه بعد از غذ هم الحمدالله

مثال ديگر درس نماز و تسبيج الاهي:

خورشيد زيبا دوباره سرزد پرندة شب دوباره پر زد
خروس خانه ترانه سرد داد وقت سحر را به من خبر داد
آمدم بيرون در هواي باز وضو گرفتم براي نماز
ديدن نشسته گنجشكي زيبا بر روي شاخه‌ آرام تنها

جيك و جيك مي‌كرد در آن صبح زود

گويي كه او هم فكر خدا بود

شرح حال بزرگان: براي كودكان از زندگي بزرگان و انديشه وران اسلامي و غير اسلامي بگوييد تا از زندگي آنان درس بگيرند
فيلم كارتون و نمايشنامه: فيلم و كارتون به جهت جذابيت و نمايشنامه به سبب صحنه پردازي‌ها و نورپردازي‌هاي زيبا كودكان را جذب مي‌كند و سبب تثبيت آموزه‌هاي ديني و اخلاقي مي‌شود پس ازاين شيوة القاي غير مستقيم نيز استفاده كيند.

منبع:پژوهه تبلیغ

مطلب مکمل

کتاب هویت دینی و آموزه های چالش برانگیز معاصر

این کتاب به مفهوم شناسی هویت و هویت دینی می پردازد و راهکارهای بیان شده با چگونگی اجرای رسالت مهم نظام تعلیم و تربیت در حوزه پرورش و تقویت روندهای هویت‌پذیری دینی جوانان هماهنگ هستند. 15 فروردین 1397, 1:4

کتاب هویت دینی جوانان

این کتاب به مسئله دین و دینداری جوانان و نوجوانان و آسیب شناسی تبلیغ دینی و دین داری در جامعه و تبلیغ دینی برای جوانان پرداخته است. 15 فروردین 1397, 23:23

جدیدترین ها در این موضوع

رذایل اخلاقی

29 دی 1395, 1:13

عيب پوشى

پوشاندن عيوب ديگران من اءشرف اءعمال الكريم، غفلته عما يعلم. از كارهاى شرافتمندانه مرد كريم آن است كه از آن چه كه مى داند خود را به غفلت مى زند (و عيب ديگران را ناديده مى پندارد). 29 دی 1395, 1:6

صله رحم در نهج البلاغه

غريب حقيقى رب بعيد اءقرب من قريب، و قريب اءبعد من بعيد. و الغريب من لم يكن له حبيب. بسا دورى كه از هر نزديكى نزديك تر است و بسا نزديكى كه از هر دورى از آدمى دورتر است، غريب كسى است كه دوستى نداشته باشد. 25 دی 1395, 0:15

امانت دارى و رازپوشى

سرزنش على (ع) به اصحابش و هو يلوم اءصحابه: قد ترون عهودالله منقوضة فلا تغضبون، و اءنتم لنقض ذمم آبائكم تاءنفون. در سرزنش اصحاب خود مى فرمايد: پيمان هاى خدا را شكسته مى بينيد و به خشم نمى آييد، در حالى كه شكسته شدن پيمان هاى پدرانتان را عار مى دانيد و ناراحت مى شويد. 24 دی 1395, 23:45

دعا در نهج البلاغه

(به فرزندش امام حسن عليه السلام فرمود): در سؤال (حاجت) از پروردگارت اخلاص داشته باش؛ زيرا بخشش و محروم ساختن در دست اوست. 24 دی 1395, 23:41

پر بازدیدترین ها

شگفتی های آفرینش در نهج البلاغه

امیرمؤمنان علیه السلام در خطبه ای درباره آفرینش آسمان و شگفتی های آن می فرماید: «خداوند، فضای باز و پستی و بلندی و فاصله های وسیع آسمان ها را بدون این که بر چیزی تکیه کند، نظام بخشید و شکاف های آن را به هم آورد... و آفتاب را نشانه روشنی بخش روز، و ماه را با نوری کمرنگ برای تاریکی شب ها قرار داد. بعد آن دو را در مسیر حرکت خویش به حرکت درآورد و حرکت آن دو را دقیق اندازه گیری کرد تا در درجات تعیین شده حرکت کنند که بین شب و روز تفاوت باشد و قابل تشخیص شود و با رفت و آمد آن ها، شماره سال ها و اندازه گیری زمان ممکن باشد. 2 دی 1395, 1:54

شخصیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) از منظر نهج البلاغه

از آنجا که نبی گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) اسوه حسنه و الگوی مناسب برای همه انسانها در همه اعصار است، باید در پی شناخت آن شخصیت عالی مقام و سیره آن فرستاده الهی باشیم. با توجه به اینکه نزدیک ترین انسانها به نبی گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) و آگاه ترین انسانها به شخصیت آن پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله)، امام علی(علیه السلام) است، بهترین راه برای شناخت پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) مراجعه به سخنان گهربار امام علی(علیه السلام) می باشد. 4 آذر 1395, 11:25

سیمای رسول خدا از منظر نهج البلاغه

در زمین دو امان و وسیله نجات از عذاب الهی بود که یکی از آنها برداشته شد، دومی را دریابید و به آن چنگ زنید. اما امانی که برداشته شد رسول خدا (ص) بود و امانی که باقی مانده استغفار است. خداوند تعالی می فرماید: خداوند آنها را عذاب نمی کند تا تو در میان آنها هستی و خداوند آنها را عذاب نمی کند در حالی که استغفار می کنند. 6 آذر 1395, 11:21

خلقت مورچه از نظر نهج البلاغه

منظور از این جمله که در انبار نگهداری می نماید این است که مورچه دانه را به درون خاک می برد به طور طبیعی دانه پس از مدتی رویش می کند و از خاک سر برمی آورد اما مورچه برای جلوگیری از این امر همه دانه ها را به دو نیم تقسیم می کند و مانع از بین رفتن روزیش می شود. 2 دی 1395, 1:52