نویسنده: اسدالله افشار
اضطرابی عجیب درونش را فرا گرفته بود؛ اما گامهایش را محکم واستوار برمی داشت، کودکی را که در آغوش داشت به نزد قومش آورد. گفتند: ای مریم، کاربسیار عجیب و بدی انجام دادی! ای خواهر هارون! نه پدرت مرد بدی بود و نه مادرت زن بدکاره ای! « مریم» که روزه سکوت داشت به کودکش اشاره کرد؛ یعنی از او بپرسید.
گفتند: چگونه با کودکی که درگهواره است سخن بگوییم؟ ! ناگهان کودک زبان به سخن گشود وگفت: « من بنده خدایم، او کتاب( آسمانی) به من عطا کرده و مرا پیامبر قرار داده است و مرا هرجا که باشم موجودی پربرکت خواسته و تا زمانی که زندهام، مرا به نماز و زکات امر فرموده است. سلام خدا بر من، درآن روز که متولد شدم و در آن روز که میمیرم و آن روز که زنده برانگیخته خواهم شد». ابن بصیر که یکی از یاران امام صادق(ع) است میگوید: از ایشان پرسیدم: چرا خداوند یکتا عیسی را بدون پدر و سایر مردم را از پدران و مادرانشان آفرید؟ امام در پاسخ فرمودند:
« برای آنکه مردم به تمام و کمال از قدرتش آگاه شوند و بدانند که او قادر است مخلوقی از زن و بدون واسطه مرد، خلق کند؛ همان گونه که قادر است مخلوقی را بدون مرد و زن خلق کند. خداوند عزوجل چنین کرد تا مردم بدانند که او بر هرچیزی تواناست».
اختلاف در تاریخ تولد عیسی(ع):
حضرت عیسی بن مریم(ع) پیامبر بزرگ الهی واولوالعزم، در روز 25 دسامبر سال اول میلادی، 622 سال قبل از هجرت پیامبر بزرگ اسلام(ص)، در بیت اللحم واقع در سرزمین فلسطین به دنیا آمد. با این حال تاریخ تولد حضرت عیسی(ع) دقیق نیست و در قرن ششم قبل از هجرت، روز 25 دسامبربه عنوان عید میلاد مسیح(ع) برگزیده شد، در صورتی که تاریخ نویسان معتقدند تولد ایشان 4 یا 6 سال قبل از آن بوده است. حضرت عیسی(ع) به فرمان خداوند به گونهای اعجاز آمیز از مادری باکره و مقدس متولد شد و سپس درگهواره شروع به سخن گفتن کرد و پیامبری خود را بشارت داد. زمان جوانی حضرت عیسی(ع) دوره بحرانی تاریخ یهود است. یهودیان تحت سیطره رومیان، چشم انتظار موعودی نجات بخش بودند. با این حال با ظهور مسیح(ع) ، علی رغم دیدن نشانهها و معجزات برحق آن حضرت باز هم با ایشان به مخالفت برخاستند. آن حضرت در دوران حیات خود به موعظه و شفای بیماران میپرداخت ودر تعلیمات خویش بیشتر از تمثیل بهره میگرفت. معجزات فراوان، تبیین مسائل اخلاقی به همراه مثال ها، شفای بیماران علاج ناپذیر و بالاخره پافشاری بر اطاعت از شریعت و پرستش خدای یکتا باعث شد تا تعداد زیادی گرد وی جمع شوند.
در حدیث صحیح از حضرت امام رضا(ع) نقل شده است: «ولادت حضرت عیسی(ع) در شب 25 ماه ذیقعده رخ داد» . در حدیث معتبری از امام رضا(ع) نقل شده است: «روزی که عیسی به دنیا آمد، روز سه شنبه بوده، چهار ساعت و نیم از روز گذشته بود و نهری هم که حضرت عیسی(ع) در کنار آن متولد شد، نهر فرات بود».
مسیح (ع) در قرآن:
از القاب بسیارمشهور حضرت عیسی، واژه «مسیح» است که به تبع آن پیروانش را «مسیحی» میخوانند. طبق اقوال مختلف، حضرت عیسی(ع)، مسیح خوانده شد. چون بر سر یتیمان دست میکشید برخی نیز گفته اند این لقب از آن رو بود که او چشم نابینایان را مسح میکرد وبینا میشدند. آن بزرگوار هیچ مبتلا و بیماری را مسح نمی کرد مگر اینکه شفا مییافت. بعضی نیز گفتهاند او با گردش بر روی زمین و مسافرتهای پی در پی زمین را مسح میکرده است.
کلمه «مسیح» که به معنای نجات دهنده است، به زبان یونانی به «کریستوس» ترجمه شده. پیروان عیسی را مسیحی و به زبانهای اروپایی «کریستین» گویند. عیسی (ع) که از پیامبران اولوالعزم و صاحب کتاب انجیل است، در «بیت اللحم» در جنوب اورشلیم از مادری پاک به نام مریم زاده شد. قرآن کریم در آیه 34 سوره مریم، حضرت عیسی را در بیانی رسا و زیبا به همگان معرفی میکند: «این است عیسی پسر مریم؛ گفتار حقی که در آن تردید میکنند».در سوره مبارکه مریم درباره تولد حضرت عیسی(ع) به تفصیل سخن رفته است. همچنین در سورههای نساء ، توبه، مائده، آل عمران و تحریم از آن حضرت نام برده شده است. در قرآن مجید نام حضرت مسیح 23 مرتبه با اسم« عیسی» یازده بار با نام « مسیح» و دومرتبه با وصف « ابن مریم» آمده است. ذکر نام انبیای الهی در قرآن نشان از عظمت مقام وتاکید بر الگو گرفتن از سیره زندگی آنان دارد.
عیسی(ع) کلمه خدا:
حضرت مسیح(ع) درقرآن «کلمه خدا» معرفی شده واین وصف در میان همه پیامبران تنها به او اختصاص یافته است. قرآن در سه آیه، این وصف را برای حضرت مسیح(ع) به کار برده است. این وصف اشاره به مخلوق بودن عیسی(ع) میکند. همان گونه که کلمات مخلوق ماست، موجودات عالم آفرینش نیز مخلوق خداست. همان گونه که کلمات اسرار درون ما را بیان میکنند و نشانه ای از صفات و روحیات ماست، مخلوقات این عالم نیز روشنگر صفات جمال و جلال خدایند. منتها این کلمات با هم متفاوتند، بعضی برجسته و بعضی ساده وکوچکند. عیسی(ع) نیز از نظر آفرینش برجستگی خاصی داشت و آن این بود که بدون واسطه پدر آفریده شده بود.
حواریون چه کسانی هستند؟
در قرآن مجید پنج بار از حواریون حضرت مسیح (ع) یاد شده که دو مرتبه آن در سوره صف است. این تعبیر اشاژ به دوازده نفر از یاران خاص حضرت مسیح(ع) است که نام آنها در انجیلهای کنونی( انجیل متی ولوقا- باب 6) ذکر شده ، این واژه از ماده « حور» به معنی شستن و سفید کردن است و چون آنها قلبی پاک وروحی باصفا داشتند و در شستشوی روح و جان خود ودیگران تلاش و کوشش میکردند، این واژه برآنها اطلاق شده است. در بعضی از روایات آمده که حضرت عیسی(ع) هر یک از آنها را به عنوان نماینده خود به یکی از مناطق مختلف جهان فرستاد. آنها افرادی مخلص، ایثارگر، مجاهد و مبارز بودند وشدیدا به حضرت عیسی(ع) عشق میورزیدند. در بعضی از تفسیرها آمده که حواریون، صیاد بودند و چون جامههای سفید میپوشیدند، آنها را به این نام میخواندند. به یاران حضرت عیسی(ع) « نصارا» گفته میشد. از امام رضا (ع) پرسیدند: چرا به پیروان حضرت عیسی(ع) نصارا میگویند؟ فرمود: « زیرا اصل ایشان از شهری است از سرزمین شام که آن را ناصره میگویند و حضرت مریم و حضرت عیسی(ع) پس از بازگشت از مصر، در آنجا فرود آمدند».
هفت ویژگی حضرت عیسی(ع):
آیات 30 تا 33 سوره مریم،روشن ترین تصویر را از تولد حضرت عیسی(ع) ترسیم و آنچه را به صورت خرافه مطرح است، نفی میکند. در این آیات، هفت ویژگی از ویژگیهای برجسته، دو برنامه و یک دعا آمده است. هفت ویژگی یاد شده عبارت است از: 1- بنده خدا بودن که این نشان دهنده آن است که بندگی ، بزرگترین مقام آدمی است 2- صاحب کتاب آسمانی 3- مقام نبوت، زیرا نبوت همیشه با داشتن کتاب آسمانی همراه نیست 4- مبارک بودن که همان سودمند بودن به حال جامعه است 5- نیکوکاری به مادر 6- جبار و شقی نبودن 7- رستگار،فروتن و حق شناس بودن.
بیان معجزات حضرت عیسی(ع):
حضرت عیسی(ع) از جانب پروردگار به نبوت برگزیده شد و مانند دیگر پیامبران ادامه دهنده رسالت عظیم هدایت و راهبری بشر بود. خداوند متعال در آیه 110 سوره مائده معجزات حضرت عیسی(ع) را به عنوان یک پیامبر چنین برمی شمارد: «یاد کن نعمتی را که به تو ومادرت بخشیدم. زمانی که تو را با روح القدس تقویت کرد که در گهواره و به هنگام بزرگی با مردم سخن میگفتی و هنگامی که کتاب و حکمت و تورات و انجیل را به تو آموختم و هنگامی که به فرمان من از گِل، چیزی به صورت پرنده میساختی و در آن میدمیدی و به فرمان من پرندهای میشد وکور مادرزاد و مبتلابه بیماری پیسی را به فرمان من شفا میدادی ومردگان را ( نیز) به فرمان من زنده میکردی و هنگامی که بنی اسرائیل را از آسیب رساندن به تو بازداشتم در آن موقع که دلایل روشن برای آنها آوردی. ولی جمعی از کافران گفتند: اینها جز سحر آشکار نیست». این آیه علاوه بر بیان بعضی از معجزات حضرت عیسی(ع) به عنوان پیامبر، به مسئله تربیت الهی هر پیامبر صاحب رسالت از ابتدای تولد اشاره میکند.
عروج حضرت عیسی(ع):
درباره عروج حضرت عیسی(ع) سخنان بسیار گفتهاند. بسیاری از مورخان معتقدند: یهودای اسخر یوطی، یکی از حواریون ، فریب دنیا را خورد و محل اختفای حضرت عیسی(ع) را به یهودیان نشان داد. اما مسلما یهودیان نتوانستند حضرت را دستگیر کنند و زمانی که وارد آن مکان شدند، خداوند او را به آسمان بالابرد و شخص دیگری که شبیه او بود به دار آویخته شد واو هرچه فریاد زد که من عیسی نیستم، نپذیرفتند. بعضی گفتهاند او همان اسخریوطی بوده و بعضی گفتهاند او همان ماموری بود که وارد آن مکان شد و هر چه گشت عیسی را نیافت و وقتی بیرون آمد شبیه او شد و دیگران که بیرون بودند او را دستگیر کرده به دار آویختند. اما در روایتی از امام باقر(ع) آمده است: «حضرت عیسی به حواریون گفت: خدای تعالی به من وحی کرده است که مرا در این ساعت نزد خود خواهد برد. کدام یک از شما حاضرید جان خود را فدا کنید ودر بهشت با من باشید؟ جوانی از بین آنان برخاست واعلام آمادگی کرد. پس خدا او را شبیه عیسی کرد و یهودیان او را دستگیر کردند و به دار آویختند.
رجعت حضرت عیسی(ع):
امام حسن مجتبی(ع) فرمود: «هیچ کس از ما نیست، مگر اینکه بر گردنش بیعت طاغوت زمان را دارد، به جز قائم که عیسی بن مریم پشت سر او نماز میگزارد». آنچه از کلام امام حسن مجتبی(ع) بر میآید ، این است که مسیح(ع) به زمین هبوط میکند در حالی که مسلمان است و حکومت اسلامی همه جا حکمفرماست. این حالت به هنگام ظهور مهدی(عج) است و مسیح با آن حضرت نماز میگزارد. او چهل سال عمر میکند ودر این دولت عادل و مبارک، حاکمی دادگستر است و با کافران میجنگد. نیز در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) آمده است : «سوگند به آنکه جانم به دست اوست ، دیری نیست که فرزند مریم در میان شما نزول کند».
انجیل:
«انجیل» کلمهای یونانی به معنای بشارت و جمع آن به زبان عربی «اناجیل» است. زندگینامه عیسی مسیح و بیانات اخلاقی ایشان دراناجیل آمده است که مجموعه آنها را « عهد جدید» میگویند. از این انجیلها، چهار انجیل «متی»،«مرقس»، «لوقا» و«یوحنا» در پیش همه مسیحیان جهان معتبر است و انجیلهای دیگری را که شمار آنها از 114 انجیل فراتر میرود، کلیسا خارج از کتب آسمانی دانسته است.
انجیل « برنابا»:
یکی از اناجیل غیر رسمی کلیسا، انجیل مربوط به قدیس «یوسف برنابا» است. وی از مسئولان و حواریون بزرگ مسیح بود و انجیل وی حلقه گمشده مسیحیت و اسلام است. اخبار قرآن مجید درباره حضرت مسیح و داستانهای آن موافقت زیادی با این انجیل دارد. در انجیل برنابا چنین آمده است: « آدم همین که آفریده شد، جمله «لااله الاالله ، محمد رسول الله» را دید که در فضا نوشته شده و روشنایی آن از آفتاب بیشتر است. از خدا خواست آنها را برانگشتان او نقش کند و پروردگار نیز«توحید» را بر شست راست او و «نبوت» را بر شست چپ او نگاشت».