دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

عتبة بن ابی سفیان

No image
عتبة بن ابی سفیان

كلمات كليدي : تاريخ، امويان، رمله بنت ابي سفيان، ابوسفيان، عتبة بن ابي سفيان، معاويه

نویسنده : محمد محمدي

عتبة بن أبى‌سفیان بن حرب بن أمیة، برادر تنی معاویه بود.[1] مادر او هند دختر عتبه بن ربیعه بن عبد شمس بود. هند از روسپیان معروف مکه بود. در جنگ بدر، پدرش عتبه و برادرش شیبه و پسرش حنظله به دست دلاوران بنی‌هاشم هم‌چون علی بن ابی‌طالب و حمزه سیدالشهدا به قتل رسیدند. او این کینه را داشت و قسم یاد کرد که انتقام آن را از پیامبر(ص) بگیرد.[2]

عتبه در زمان حضرت پیامبر(ص) به دنیا آمد[3] و در زمان عمر عامل کنانه شد.[4] عتبه بیشتر عمر خود را کنار برادرش به عنوان مشاور سپری کرد و بعد از به خلافت رسیدن برادرش از یاران و حاکمان او شد. در جنگ جمل، به یاری عایشه شتافت و پس از جنگ به مدینه گریخت.[5] عتبه در جنگ صفین با برادرش معاویه بود و در آن‌جا با سخنان تند خود امویان را علیه حضرت علی(ع) بر می‌انگیخت و آن‌ها را به خاطر این‌که انتقام جنگ بدر را از علی(ع) نگرفته‌اند، سرزنش می‌کرد.[6] او در دوران حکومت برادرش چند صباحی ولایتمدار مدینه شد و مدتی نیز از طرف معاویه امیر حاج بود.[7] هم‌چنین معاویه او را به امارت بصره منصوب کرد؛ اما بلافاصله او را عزل کرد.[8] عتبه بعد از عزل عبدالله پسر عمروعاص، که بعد از مرگ پدرش حاکم مصر شده بود‌، از طرف معاویه زمامدار مصر شد[9] و در سال 44 هجری[10] و به نقلی در سال 43(ه.ق)[11] در مصر مرد و در همان جا دفن شد، به گفته مورخان او خطیب ترین فرد از خاندان بنی امیه بود. 12

[1]. أبو عمر، یوسف بن عبد الله بن محمد بن عبد البر (م 463)؛ تحقیق على محمد البجاوى، الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، بیروت، دار الجیل، ط الأولى، 1412/1992، ج3، ص1026.

[2]. الاستیعاب، ج 4، ص 424 و الجزرى، عز الدین بن الأثیر أبو الحسن على بن محمد (م 630)؛ أسد الغابة فى معرفة الصحابة، بیروت، دار الفکر، 1409/1989، ج 7، ص 293.

[3]. الاستیعاب، ج‌3، ص 1026 .

[4]. طبرى، محمد بن جریر (م 310)؛ ترجمه ابو القاسم پاینده، تاریخ طبرى، تهران، اساطیر، چاپ پنجم، 1375، ج‌5، ص 2056.

[5]. أسدالغابة، ج‌3، ص 456.

[6]. منقرى، نصر بن مزاحم (م 212)؛ ترجمه پرویز اتابکى، پیکار صفین، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى، چاپ دوم، 1370ش، ص 558.

[7]. تاریخ‌طبری، ج‌7، ص 2887 و یعقوبى، احمد بن ابى یعقوب ابن واضح (م بعد 292)؛ ترجمه محمد ابراهیم آیتى، تاریخ یعقوبى، تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ ششم، 1371ش، ج‌2، ص 174.

[8]. عز الدین على بن اثیر (م 630)، ترجمه ابو القاسم حالت و عباس خلیلى، کامل تاریخ بزرگ اسلام و ایران، تهران، مؤسسه مطبوعاتى علمى، 1371ش، ج‌10، ص 266.

[9]. تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبد المحمد آیتى، العبر ابن خلدون، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، چاپ اول، 1363، ج3، ص 421.

[10]. همان، ص 456.

[11]. الاستیعات، ج3، ص 1026 و اسد الغابة، ج3، ص 456.

مقاله

نویسنده محمد محمدي

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی شیرازی

اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی شیرازی

شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی بی تردید بزرگترین شاعری است که بعد از فردوسی آسمان ادب فارسی را با نور خیره کننده اش روشن ساخت و آن روشنی با چنان تلألویی همراه بود که هنوز پس از گذشت هفت قرن تمام از تاثیر آن کاسته نشده است و این اثر تا پارسی برجاست همچنان برقرار خواهد ماند.
عید غدیر در سیره اهل بیت(ع)

عید غدیر در سیره اهل بیت(ع)

غدیر، تنها نه به عنوان «روزى تاریخى» ، بلکه به عنوان یک «عید اسلامى» مطرح است. عید بودن آن نیز، مراسم و سنتهاى خاصى را مى‌طلبد و نه تنها باید آن را عید دانست، بلکه باید آن را عید گرفت و به شادمانى پرداخت و به عنوان تعظیم شعائر دینى، آن را بزرگ داشت و برشکوه آن افزود، تا ارزشهاى نهفته در این روز عظیم، همواره زنده بماند و سیره معصومین (علیهم السلام)احیاگردد.
السلام علیک یا جواد الائمه (ع)

السلام علیک یا جواد الائمه (ع)

صبر را بالش کن، و فقر را در آغوش گیر، و شهوات را ترک کن، و با هوای نفس مخالفت کن و بدان که از دیده خدا پنهان نیستی، پس بنگر که چگونه ای.
هدایتگران راه نور

هدایتگران راه نور

پروردگارم را سپاس که به بندگانش توفیق طاعت ارزانى فرمود و خیرونیکى را در عبادت خویش براى آنان منظور داشت.
کاظمین دلربای عاشقان

کاظمین دلربای عاشقان

مومن به سه خصلت محتاج است : کسب موفقیت از سوی خدا ،‌ نصیحت کننده‌ای در خود ،‌و قبول نصیحت از دیگران

پر بازدیدترین ها

اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی شیرازی

اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی شیرازی

شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی بی تردید بزرگترین شاعری است که بعد از فردوسی آسمان ادب فارسی را با نور خیره کننده اش روشن ساخت و آن روشنی با چنان تلألویی همراه بود که هنوز پس از گذشت هفت قرن تمام از تاثیر آن کاسته نشده است و این اثر تا پارسی برجاست همچنان برقرار خواهد ماند.
صد شکر که این آمد و صد حیف که آن رفت

صد شکر که این آمد و صد حیف که آن رفت

با استفاده از بیانات عارف کامل و عالم عامل میرزا جواد ملکی تبریزی در کتاب ارزشمند"المراقبات" پیرامون عید فطر سخن می گوئیم.
No image

ماهیت حاکمیت سیاسی

غزوه حنین

غزوه حنین

پس از آن که پیامبر اکرم(ص) در رمضان سال هشتم قمری، مکه معظمه را فتح کرد و مردم متعصب و سرکش این شهر مقدس را مورد گذشت و بخشش خویش قرار داد و آنان را از کرامت و بزرگواری خویش بهره مند ساخت، اهالی طایف، به ویژه دو قبیله معروف "هوازن" و "ثقیف" به هراس افتاده و مردم این منطقه را بر ضد پیامبر(ص) و مسلمانان تحریک کردند و در نتیجه به همراه لشگری سنگین، که با زنان، فرزندان و چارپایانشان همراه بود، به سوی مکه معظمه حرکت کردند، تا به زعم خویش بر پیامبر(ص) و مسلمانان این شهر مقدس شبیخون زده و کار آنان را یکسره کنند.
Powered by TayaCMS