عفو و گذشت

کرامت نفس و بزرگوارى ایشان از جمله خصلت هایى است که در شاگردان و یاران او نفوذ کرده بود. در این مورد، علامّه طهرانى از نوه آخوند نقل مى کند: «در یکى از سفرهاى زیارتى که آخوند با اصحابشان پیاده به کربلامشرف مى شدند، در راه، راهزنان بیابانى اموال ایشان را غارت کرده و هر چه دارند، مى ربایند. سپس که عارف همدانى را مى شناسند، به حضورشان آمده و هر چه ربوده بودند، تقدیم کرده ومعذرت مى خواهند. آخوندملاحسینقلى فقط کتاب هاى وقفى را که ربوده بودند، پس مى گیرد و بقیه کتب و اموال را نمى گیرد و مى فرماید: «به مجرّد سرقت، من ایشان را حلال کردم چون راضى نشدم به واسطه من خداوند کسى را در آتش دوزخ بسوزاند و نمى خواهم به خاطر من لقمه حرام از گلوى کسى پائین برود و موعظه در او بى اثر باشد.»^([35])

منبع:فرهیختگان تمدن شیعه