توحید؛ اساسی‌ترین حق انسانی

علامه طباطبایی در الميزان تأکید دارد که مهم‌ترین و اساسی‌ترین حقوق انسانی، حق توحید است. اینکه انسان به خداوند کفر و شرک نورزد و در همه ابعاد و اقسام به توحید اعتقاد و ایمان داشته و در مأمن «لا اله ‌الا الله» در آید.

از نظر ديگران مهم‌ترين حقّ بشر، حق «حيات» است. از این رو، می‌گویند کشتن انسان، بدترین ظلم و بی‌عدالتی و حق‌کشی نسبت به اوست؛ اما از نظر دین اسلام، مهم‌ترين حقّ بشر توحيد است؛ زیرا اگر کسی توحید نداشته باشد، از حیات واقعی بی‌بهره است.

ایشان می نویسد: قرآن مهم‌ترین حقوق انسانی را توحید و قوانین دینی مبتنی بر آن دانسته است؛ همچنانکه خردمندان اجتماعی انسانی بر آن هستند که مهم‌ترین حقوق انسان همانا حق حیات تحت قوانین حاکم بر مجتمع انسانی است که منافع افراد را در زندگی ایشان حفظ می‌کند.(‌الميزان ، ج2، ص71)

از نظر اسلام، حيات واقعی انسان در زندگی موحّدانه است و كسانی كه اين حقّ توحيد را از جامعه سلب می‌كنند، بدترين ظالمان هستند؛ زیرا از نظر قرآن شرک همانا ظلم عظیم است: إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظيمٌ(لقمان، آیه 13)؛ در حالی که در هیچ کجای قرآن نیامده است که مثلاً «ان القتل لظلم عظيم»!؛ زیرا اگر «قتل» آن حيات حيوانی را از بين می‌برد؛ «شرك» آن حيات انسانی را نابود می‌کند. شکی نیست که حقیقت انسانی همان حیات معنوی اوست که بر محور توحید شکل می‌گیرد و کسی که انسانی را از توحید به کفر و شرک می‌کشاند، بزرگترین و عظیم‌ترین جنایت را مرتکب شده است و هیچ قتلی به پای قتل معنوی و حقیقی انسان نمی‌رسد؛ زیرا آن که نفس را از تن با کشتن جدا کرده، حیات حیوانی را قطع کرده، ولی کسی که شرک و کفر را در نفس وارد کرده‌، حیات واقعی و معنوی شخص را از میان برده است. از نظر قرآن، کاری که پیامبر(ص) با آموزه‌های وحیانی و نورانی قرآن انجام می‌دهد، حیات بخشی واقعی به بشر است. خداوند می‌فرماید: يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ‌؛ اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! چون خدا و پيامبر شما را به چيزى فراخواندند كه به شما حيات مى‌‌بخشد، آنان را اجابت كنيد. (انفال، آیه 24) پس آموزه‌های قرآنی حیات‌بخش است و حیات واقعی که همان توحید است را به آدمی می‌بخشد. این بزرگترین حق بشر است که سلب آن به عنوان بزرگترین ظلم به بشر دانسته شده است.