رابطه حافظه و تغذیه از دیدگاه طب سنتی ایران

احتمالابا دانش آموزان با هوش و زرنگی که به هنگام امتحانات دچار فراموشی می شوند و هرچه را که خوانده اند از یاد می برند، برخورد کرده اید. شیوه های گوناگونی برای تقویت حافظه وجود دارد. کارشناسان تغذیه نیز رژیم های غذایی مختلفی را برای تقویت حافظه پیشنهاد می کنند.
طب سنتی ایران نیز با نگاهی عمیق به این موضوع پرداخته و ثابت کرده است که رابطه مستقیمی بین نوع تغذیه و حافظه آدمی وجود دارد. روانشناسان و پزشکان آلوپاتیک استرس را عامل اصلی این عارضه عنوان می کنند، در حالی که درمان استرس به تنهایی به بهبود شرایط کمک نمی کند.
پیشینیان می پنداشتند که مواد غذایی در اثر ترشحات دهان، معده، روده ها، کبد و لوزالمعده دچار تغییرات و استحالاتی شده و سرانجام به صورت کشکاب درمی آید. کشکاب از راه روده ها جذب و به وسیله عروق به کبد می رود. کبد در اثر اعمال طبیعی خود آن را پخته و یا تغییراتی به 4شکل متفاوت درمی آورد.
بدن انسان از 4خلط تشکیل شده که هر یک به نوبه خود وظایفی در بدن دارند که به شرح زیر است:
1- گونه اول که مانند گل کدر، تار و سنگین است سودا نامیده می شود. سودا طبعی سرد و خشک دارد. افزایش سودا در بدن لاغری، تیرگی رنگ پوست (متمایل به سیاهی)، غلظت خون، سوزش معده، اشتهای کاذب و فزونی فکر و خیال را به همراه دارد. و رویاهای شخص در خواب توأم با وحشت و تاریکی است.
2- بلغم، ماده لزج سفید رنگی است که نسبتاً سبک تر بوده و روی سودا قرارمی گیرد. افزایش بلغم موجب سپیدی، نرمی و سستی پوست، ضعف گوارش، آروغ ترش، خواب بسیار، کندی حواس، ریزش لعاب دهان و آب بینی رقیق و غیر سوزان می شود. شخص درخواب و رویا باران، برف و آب می بیند. قدما طبیعت چنین فردی را سرد و تر می نامیدند.
3- خلط سوم ماده قرمز رنگی است که خون نامیده می شود. خون بدون هیچ تغییری و بلاواسطه صرف تغذیه بدن می شود. چنانچه اندازه این خلط در بدن بیش از حد طبیعی باشد؛ رنگ بدن به سرخی گراییده و شخص احساس می کند زبانش سنگین تر شده است. سستی و کاهلی اعضا، دهان دره و خمیازه، کندی حواس، بروز برخی جوش ها در بدن، گاهی خون ریزی لثه ها و بینی از عوارض افزایش خلط خون در بدن است. در این حالت رویاهای شخص سرخ و خونین است و طبیعت بیمار گرم و تر.
4- خلط چهارم ماده زردرنگی است که از دیگر خلط ها سبکتر بوده و صفرا نام دارد. اگر صفرا از حد خود تجاوز کند رنگ بدن و چشم ها به زردی گراییده، بینی خشک و زبان نیز زبر و خشک می شود. تشنگی، تهوع، قی، سوزش معده و بی میلی به غذا از سایر عوارض افزایش خلط صفرا در بدن است. خواب شخص نیز با مناظری از گرما و آتش توأم است. در چنین حالتی طبیعت بیمار گرم و خشک است.
اثرات بلغم در مغز
همان طور که گفته شد قدما معتقد بودند افزایش رطوبت و سردی در مغز باعث سستی و تنبلی دماغ، کندی ذهن، تفکر و حواس شده شخص را به فراموشی دچار می کند. هر قدر رطوبت و خلط بلغم درسر بیشتر جمع شود، به همان نسبت فراموشی افزایش، تیزهوشی و قوه اراک کاهش می یابد به طوری که شخص کاملافاقد هرگونه فهم و شعور می گردد. در این حالت فراموشی با سنگینی سر و ترشحات بینی همراه است.
به علاوه وجود رطوبت در سر موجب سرگیجه، تشنج، سکته، صرع و... می گردد. طبیعی است از بین بردن رطوبت، عوارض گفته شده را از بین می برد.
خوردن بعضی از غذاها که اصطلاحا سرد و تر نامیده می شوند، موجب تولید رطوبت و بلغم در بدن می شود. برخی از غذهای سرد و تر عبارتند از: ماست، خیار، هندوانه، کاهو، آلو، اسفناج، نارنج، پرتقال، برنج، گوشت گاو، گوشت بز، گوشت خروس.
افرادی که طبیعت معتدل دارند با خوردن غذاهای سرد و تر، طبیعتشان به سردی و تری متمایل می شود و اگر خوردن غذاهای سرد و تر چند روز ادامه داشته باشد سستی، تنبلی و ضعف قوه تفکر در آن ها پدیدار شده، به فراموشی دچار می شوند.
گاهی دانش آموزان زرنگ، یک روز پس از درس معلم، علی رغم آن که به اندازه کافی تمرین کرده و به حافظه خود نیز اطمینان دارند، آموخته هایشان را از یاد می برند. بررسی ها نشان داده، این دانش آموزان شب قبل، برنج و ماست مصرف کرده اند.
در این حالت ماست و برنج در بدن رطوبت و سردی ایجاد کرده، در کلاس درس به واسطه هیجان عصبی، رطوبت به مغز روی آورده، رابطه مراکز حافظه و تکلم را کند و سپس قطع نموده است. هنگام سکته مغزی نیز همین اتفاق می افتد با این تفاوت که در این جا رطوبت دور مراکز حافظه و تکلم را گرفته، مانع جریان ارتباطی بین آن ها شده ولی خرابی ایجاد نکرده است.
شایسته است اولیای دانش آموزان به طبیعت فرزندانشان و تأثیر غذاهای گوناگون در جسم، روحیه و جان آن ها توجه داشته باشند. همچنین باید بدانند که غذاهای مختلف اثرات متفاوتی به روی ترشحات غدد درونی و کارکرد آن ها دارند.

جدیدترین ها در این موضوع

سینمای پناهنده ; به بهانه اکران فیلم سینمایی تگزاس

نمایش فیلم تگزاس در روزهای اخیر نشان می دهد که مسعود اطیابی تغییر بزرگی در رویه فیلمسازی خود داده است. او که پیش از این با فیلمی درباره حوادث هشتاد و هشت نشان داده بود که در فکر پرداختن به مسائل جدی و حرکت در راستای سینمای اجتماعی است، حالا با تگزاس به جریان فیلم های پرفروشی پیوسته که اتفاقا بر خلاف فیلم قبلی اش دچار موانع ممیزی و عدم مجوز اکران نشده و با توجه به فضای سینمای ایران، سود قابل توجه‌ی را به جیب تهیه کننده واریز می کند. 24 تیر 1397, 4:28

مصادره و ماجرای غم انگیز زن در سینما

هنوز و بعد از گذشت حدود سه ماه از جشنواره فیلم فجر(سی و ششم) و دیدن فیلم سینمایی مصادره ، طعم تلخ تماشای آن هم زمان با اکران های نوروزی و فروش بالای این فیلم ذایقه ام را می آزارد. مصادره را شاید بتوان اروتیک ترین فیلم سینمای ایران پس از انقلاب برشمرد. این فیلم به شدت بیمار است و گویا به جز شوخی های سخیف جنسی حتی با دستمایه کردن یک کودک یا نوجوان راهی برای خندان و شادکردن مخاطبانش ندارد. 24 تیر 1397, 4:26

گل دادن درخت پیر ; نگاهی به فیلم خجالت نکش

خجالت نکش، یک فیلم مفرح است. فرحبخشی این فیلم نه از شوخی ها و تکه کلام ها، بلکه به جهت دنیای درونی فیلم است. دنیایی که در آن کودکی متولد می شود و پیری و گذر سن، مانعی برای زایش نیست. در روستای کوچک و کم جمعیت مهمت اباد، 231 نفر زندگی می کنند و این فیلم به ما می گوید که این جمعیت چگونه به اندازه یک نفر بیشتر می شود. 24 تیر 1397, 4:25

خوک های آوازه خوان ; نگاهی به فیلم خوک

اگر تلاش فیلم خوک در این است که یک کمدی متفاوت در سینمای ایران باشد، باید گفت که در این کار موفق شده است. این فیلم توجهی به شوخی ها کلامی و متدوال در سینمای طنز ندارد. تا حد زیادی می کوشد که از مزیت های واقعیت استفاده کند و در مناسبات انسانی و روابط فردی آدم ها دخل و تصرفی نکند و همزمان از سوی دیگر پیروزمندانه از میدان واقعیت بیرون بیاید بدون آنکه هیچ باج و امتیازی به آنچه که ما واقعیت صدایش می کنیم داده باشد؛ خوک خود را در واقعیت محدود نمی کند. 24 تیر 1397, 4:24

فیلشاه، آغاز راهی جریان‌ساز در انیمیشن بومی

صحبت از انیمیشنی سینمایی است که در فرم، تکنیک و ارائه مفاهیم به استاندارهای جهانی نزدیک شده و سعی دارد به‌دور از شعار و کلیشه به یک مقطع تاریخی با رگه‌های دینی بپردازد و آغازکننده راهی جریان‌ساز برای صنعت سینمایی انیمیشن در ایران باشد. 24 تیر 1397, 4:23

پر بازدیدترین ها

ارزش هایی که فراموش کرده‌ایم

آیا استراتژی مقابله با شبکه‌های ماهواره‌ای، لاجرم به افزایش تعداد شبکه‌های داخلی و تکثّر برنامه‌های همزمان می‌انجامد؟ آن هم در شرایطی ‌که در تأمین برنامه‌های مناسب و کیفی برای همان شبکه‌های قدیمی نیز با چالش‌های جدّی روبه‌رو هستیم. و آیا... 22 شهریور 1396, 20:31

چرا شرلوک هولمز هنوز محبوب است؟ | به بهانه بازپخش سریال شرلوک هلمز

سموم و مواد مخدر را به خوبی می شناسد. دانسته هایش در زمین شناسی کاربردی است؛ در یک چشم بر هم زدن خاکهای مختلف را از هم تشخیص می دهد. به علم شیمی علاقه ای وافر دارد و حتا یک آزمایشگاه کوچک در خانه اش به راه انداخته است... 31 خرداد 1392, 0:0

«آب‌پریا» پرسه‌ای در مرزهای مه آلود | نگاهی به سریال آب پریا

نوروز امسال با آب‌پریا و برخی برنامه‌های معدود؛ بعضی‌ها از جمله نگارنده را با تلویزیون آشتی موقت کردند. هر چه نباشد دست کم نام مرضیه برومند برای بچه‌های دهه ۶۰ به بعد آشنا و البته حامل پیام‌های نوستالژیک است... 21 اردیبهشت 1392, 0:0

خنده بر ریشه‌های فرهنگ: نگاهی به کمدی‌های تلویزیونی

خنده، شوخ‌طبعی و طنز پردازی، از نظرگاه فلسفی، مقوله هایی هم گستره و دامنه هایی نزدیک به یکدیگر دارند. اگرچه تلاش فلاسفه و نظریه پردازان برای بیان و ارائه تعاریفی مرزبندی شده؛ به سرانجامی در خور رهنمون نشده است؛ اما ... 26 مرداد 1396, 7:12

وقتی سریال تاریخی می بینیم، چه می بینیم؟ | نگاهی به روایت تاریخ، از دریچه تلویزیون

صحبت از رویکردی است که رسانه ملی، و در نتیجه مخاطبان این رسانه نسبت به این سریال تاریخی، و سریال های تاریخی مشابه دارند. رویکردی که با سریال تاریخی، به مانند تاریخ، و نه فقط تاریخ، بلکه به مثابه واقعیت برخورد می کند. انگار مخاطبان سریال، پخش مستقیم قیام مختار را از شبکه یک تماشا می کنند! 30 دی 1391, 0:0

نظر خود را بنویسید!

در حال حاضر هیچ نظری برای این مقاله وجود ندارد.

برای درج نظر خود درباره رابطه حافظه و تغذیه از دیدگاه طب سنتی ایران فیلدهای زیر را پر کنید.