باقیات صالحات پس از مرگ

باقیات صالحات پس از مرگ

روزنامه کیهان

تاریخ انتشار: سه شنبه 4 اردیبهشت ماه 1397

انسان همین که از دنیا رفته، ظاهر امر این است که دیگر دست عملش بسته است، اما از نظر آموزه‌های قرآنی انسان‌ها تا زمانی که قیامت برپا نشده فرصت‌های زیادی برای صعود و سقوط دارند؛ زیرا اعمال انسان به دو دسته تقسیم می‌شود: اول: اعمالی که پیش از مرگ انجام می‌دهد و به تعبیر قرآن پیش فرستاده است؛ دوم: اعمالی که پس از مرگ به دست وی می‌رسد در حالی که قبل از مرگ بستر آن را آماده و فراهم کرده است.

این اعمال دسته دوم همان باقیات صالحات است. (کهف، آیه 46؛ مریم، آیه 76) در سنت و احادیث از این اعمال به عنوان سنت‌های حسنه و سیئه یاد شده است تا بیان شود این باقیات می‌تواند بد و خوب باشد.

خدا به مردمان هشدار می‌دهد که همه این اعمال می‌تواند به نفع یا ضرر انسان باشد. پس باید در هر کاری مراقب باشد کاری نکند که تبعات آن بد باشد، بلکه باید دنبال کاری باشد که آثار و تبعات آن خیر و خوب باشد.

به هر حال در قیامت به هر دو دسته از اعمال رسیدگی می‌شود. خدا می‌فرماید: عملت نفس ما قدمت و اخرت؛ هر کسی آنچه را از خیر و شر پیش فرستاده و بازپس نهاده خواهد دانست. (انفطار، آیه 5؛ و نیز نگاه کنید: نبأ، آیه 40؛ جمعه، آیه 7؛ حشر، آیه 18، حج، آیه 10)

در جای دیگر می‌فرماید: انا نحن نحیی الموتی و نکتب ما قدموا و آثارهم و کل شیء احصیناه فی امام مبین؛ بی‌تردید ما مردگان را زنده می‌کنیم و آنچه را پیش فرستاده‌اند و خوبی‌ها و بدی‌های برجا مانده از ایشان را ثبت می‌کنیم و همه چیز را در کتابی روشن که اصل همه کتاب‌هاست و آن لوح محفوظ است برشمرده‌ایم. (یس، آیه 12)

البته اینکه قرآن کریم می‌فرماید انسان خودش کار خیر کند و پیش بفرستد و منتظر وارث نباشد یا خواهان تأخیر اجل نباشد. (منافقین، آیات 9 تا 11) نفی‌کننده مطلب قبل نیست؛ زیرا باقیات خوب و بد همان عمل فرد است و فرزندان صالح و صدقه جاری و مانند آن، عمل خود شخص محسوب می‌شود.