وظيفه علمی و عملی ما در برابر قرآن

خداوند دو وظيفه اصلي و مهم براي مسلمانان نسبت به کتاب الهي بيان کرده است.خداوند در آيه 63 سوره بقره مي فرمايد: «خُذُوا مَا آتَيْنَاكُمْ بِقُوَّهًٍْ؛ آنچه به شما داده شده را با قوت بگيريد.» اين گرفتن بايد به دو شکل علمي و عملي باشد. يعني تدبر و فهم دقيق و عميق و عمل درست و کامل.

    از امام صادق(ع) ذيل همين آيه مي پرسند: «اقوهًْ في الابدان ام قوّهًٌْ في القلوب؛ آيا به نيروي جسمها يا دلها؟» آن حضرت مي فرمايد: «فيهما جميعا؛ به هردو»(بحارالانوار، ج13، ص226)

    خداوند در آيه 29 سوره ص مي فرمايد: «كِتَابٌ اَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ؛ اين کتابي مبارک است که به سوي تو فرستاده شده تا در آيات آن تدبر کنيد.» و در آيه 24 سوره محمد نيز مي فرمايد: اَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ اَمْ عَلَي قُلُوبٍ اَقْفَالُهَا؛ چرا در قرآن تدبر نمي کنند، آيا بر دلهايشان قفل نهاده شده است؟

    اين دو آيه وظيفه علمي ما را نسبت به قرآن بيان مي کند. اما در باره وظيفه عملي نيز مي فرمايد که مسلمانان بايد اين گونه باشند: «کانهم بُنْيَانٌ مَرْصُوصٌ»( صف، آيه 4) يعني مسلمانان بايد به گونه اي عمل کنند که ديگر نفوذ ناپذير شوند و کسي قصد و نيت حمله پيدا نکند. بايد اهل استقامت و پايداري در دين باشند: فَاسْتَقِمْ كَمَا اُمِرْتَ وَمَن تَابَ مَعَكَ وَلاَ تَطْغَوْاْ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛ پس، همان گونه كه دستور يافته‌اي، ايستادگي كن و هر كه با تو توبه كرده [نيز چنين كند] و طغيان مكنيد كه او به آنچه انجام مي‌دهيد بيناست.(هود، آيه 112) مسلمان بايد به گونه اي باشد که دشمن وقتي مي آيد مي بيند که نمي تواند نفوذ کند و «وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَهًًْ؛ بايد در شما غلظت و ستبر و سختي باشد» که کسي ديگر طمع نورزد.(توبه، آيه 123) البته در ميدان جهاد بايد حمله کرد و غلظت داشت: «جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ؛ با کفار و منافقان جهاد کن و بر آنان سخت بگير!(توبه، آيه 73)

    اما در حالت عادي نمي خواهد اين گونه رفتار کنيد بلکه بايد کسي که از بيرون شما را ببيند دژي استوار و نفوذ ناپذير ببيند و لازم نيست حمله کنيد تا غلظت و ستبري خود را در حمله به نمايش بگذاريد، بلکه همين غلظت و ستبري و سختي را در شما بيابند.

    پس وظيفه هر مسلماني نسبت به قرآن اين است که در آن تدبر کند و مفاهيم آن را بفهمد و در مقام عمل به شدت بر عمل به آن مراقبت و مواظبت نمايد و کوتاه نيايد و از حدود الهي تجاوز نکند و اجازه تجاوز و عصيان ندهد.