سازمان‌های وابسته به سازمان ملل متحد، سازمان كار، سازمان خواربار كشاورزی، سازمان تربیتی، علمی، سازمان بهداشت، بانک جهانی
نویسنده : شعبانعلی جباری
سازمان ملل دارای سازمان‌های تخصصی وابسته است؛ گر چه از جهاتی خارج از محدوده آن سازمان قرار دارند، طوری‌که اعضاء این سازمان‌ها می‌توانند از بین کشورها عضو یا غیر عضو باشند و هم‌چنین مقرّ این سازمان‌ها خارج از ساختمان سازمان ملل قرار دارد. ولی از نظر امور مالی و بودجه‌ای تحت نظر شورای اقتصادی و اجتماعی و مجمع عمومی سازمان ملل قرار دارند. اهم این سازمان‌ها عبارتند از:
1) سازمان بین‌المللی کار [I.l.o]: هدف این سازمان، پیشبرد عدالت اجتماعی از طریق بهبود شرایط کار است. این سازمان بیش از 170 عضودارد و مقر آن در شهر ژنو (سوئیس) میباشد. در این سازمان علاوه بر نمایندگان کشورها، نمایندگان کارگران و کارفرمایان نیز شرکت و حق رأی دارند.
2) سازمان خواربار و کشاورزی [F.A.O]: هدف این سازمان، پیشبرد و خدمت به گسترش اقتصاد جهانی از طریق بهبود و کفایت تولیدات و توزیع محصولات کشاورزی و بالابردن سطح تغذیه و بهبود کارآیی در تولید و توزیع، کلیه فرآورده‌های کشاورزی، جنگلی و ماهیگیری میباشد.
3) سازمان تربیتی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) [U.N.E.S.C.O]: هدف یونسکو ترویج و کمک به برقراری و حفظ صلح و امنیت جهانی از طریق رشد و تعالی فرهنگ و آموزش و پرورش در میان ملت‌هاست. مقر این سازمان با بیش از 180 عضو در پاریس (فرانسه) است.
4) سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری [I.C.A.O]: هدف این سازمان توسعه اصول و فنون هوانوردی بین‌المللی است؛ و قوانین یکسانی را در مورد شرایط پرواز، کارکنان و ... وضع نموده است. مقر این سازمان با بیش از 185 عضو در شهر مونترال (کانادا) میباشد.
5) سازمان بهداشت جهانی [W.H.O]: هدف این سازمان، حصول عالی‌ترین سطح ممکن بهداشت برای همه مردم است. منظور از بهداشت، حالت رفاه کامل جسمانی، روانی و اجتماعی است. این سازمان با بیش از 180 عضو در شهر ژنو (سوئیس) مستقر است.
6) بانک جهانی: هدف این بانک، کمک به توسعه اقتصادی، کشاورزی، صنعتی، فنی، آموزش و پرورش کشورهای عضو است. این بانک به‌وسیله اعطای وام به کشورهای عضو به این اهداف تحقق می‌بخشد این بانک بیش از 180 کشور عضو دارد و در شهر واشنگتن (آمریکا) مستقر است.
7) صندوق بین‌المللی پول [I.M.F]: هدف این صندوق، کمک به ثبات ارزی کشورهای عضو و راهنمایی اعضاء در مورد مسائل پولی و مالی است.
8) اتحادیه جهانی پست [U.P.U]: هدف این سازمان کمک به سازماندهی و بهبود بخشیدن به خدمات پستی در سطح بین‌المللی است. این اتحادیه با بیش از 190 عضو در شهر برن (سوئیس) مستقر است.
9) اتحادیه بین‌المللی مخابرات دور [I.T.U]: که با هدف بهبود توسعه خدمات مخابرایت راه دور از قبیل، تلفن و تلگراف رادیو، تلویزیون و ... با بیش از 190 عضو در شهر ژنو (سوئیس) مستقر است.
10) سازمان هواشناسی جهانی [W.M.O]: هدف این سازمان بهبود سیستم هواشناسی و ایجاد موازین و ضوابط مشترک مربوط به گزارش‌های هواشناسی است. این سازمان نیز، با بیش از 185 عضو در شهر ژنو (سوئیس) قرار دارد.
11) سازمان بین‌المللی دریانوردی [I.M.O]: هدف سازمان دریائی: تسهیل همکاری و مبادله اطلاعات میان کشورهای عضو در زمینه موضوعات فنی مربوط به کشتیرانی و به وجود آوردن عالی‌ترین معیارهای ایمنی دریائی است. این سازمان با بیش از 150 عضو در شهر لندن (انگلیس) مستقر است.
12) صندوق بین‌المللی برای توسعه کشاورزی [I.F.A.D]: مهم‌ترین کار این سازمان، اعطای وام به‌منظور رشد و توسعه امور کشاورزی در همه کشورهای جهان، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه است. امروزه این صندوق با بیش از 150 عضو در شهر رم(ایتالیا) مستقر است.
13) سازمان جهانی مالکیت معنوی [W.I.P.O]: هدف این سازمان گسترش حمایت از مالکیت معنوی در سراسر جهان، از طریق همکاری با کشورها در جهت تقویت انعقاد موافقتنامه‌های بین‌المللی، پیرامون موضوعاتی مانند: علائم و طرح‌های صنعتی، طبقه‌بندی کالاها و خدمات و حمایت نامگزاران اولیه، حمایت از آثار ادبی و هنری، حمایت از اجرا کنندگان و تولیدکنندگان محصولات دیداری و شنیداری میباشد. این سازمان با بیش از 180 عضو در شهر ژنو (سوئیس) مستقر است.
14) سازمان توسعۀ صنعتی ملل متحد [U.N.I.D.I]: هدف این سازمان عبارتست از تشویق، پیشبرد و تسریع فرآیند صنعتی‌شدن کشورهای در حال توسعه، از طریق همکاری‌ها و مساعدت‌های فنی، مشاوره‌ای، پشتیانی و تشویق به سرمایه‌گذاری در سطوح جهانی، منطقه‌ای و ملی. اعضا آن بالغ بر 170 کشور می باشد و مقر آن در شهر وین اتریش است.