دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

بین الطلوعین

No image
بین الطلوعین

این واژه به فاصلۀ زمانی میان دمیدن صبح صادق و طلوع آفتاب اطلاق می‌شود. اطلاق بین الطلوعین به زمان میان صبح کاذب و صبح صادق غیر مستند و سهو است.

در قرآن کریم، پیامبر اکرم (ص) و گاه مؤمنان، به تسبیح خدا در ساعتی پیش از طلوع و غروب خورشید خوانده شده‌اند. در روایات هم از دعاهایی یاد شده‌ است که پیامبر (ص) و امامان (ع) هر صبح و شام می‌خواندند. دعای ششم صحیفۀ سجادیه که همۀ مضمون‌های مطرح گشته در آن متناسب با دعاهای صبحگاهی است، «دعای صباح و مساء» نامیده شده است.

بنابراین، نزد مسلمانان سده‌های نخست، صبح و عصر تفاوتی از لحاظ اهمیت و ارزش تسبیح خداوند نداشته‌اند. حتی بیرونی نیز آن گاه که به رواج برخی آداب در میان ایرانیان، در فاصلۀ‌ زمانی بین طلوع فجر تا طلوع خورشید اشاره کرده، از واژه‌های خاص برای این زمان یاد نکرده است. کاربرد اصطلاح بین‌الطلوعین برای اشاره به فاصلۀ زمانی یاد شده، تنها در دوره‌های متأخرتر از سدۀ 10 ق/16م و در ضمن بحث‌های فقهی رواج یافته است.

به هر روی، واقع شدن نماز صبح، تعقیبات و تسبیح پس از آن در بین‌الطلوعین و نیز، تقارن این ساعت با آغاز روز و شروع کسب و کار، فرهنگ و آداب خاصی دربارۀ آن پدید آورده است. در این میان، بین‌الطلوعین صبح روز جمعه از اهمیت بیشتری برخوردار است. مردگان معذب، در این ساعت آزادند. حتی از جمله ساعت‌های محتمل برای استجابت دعاها، همین موقع دانسته شده است.

فقیهان شیعه در بحث از آداب بیع – به استناد احادیثی – کراهت معامله و تجارت را در زمان بین‌الطلوعین یادآور شده را زمان دعا و عبادت دانسته‌اند.

وقوف در مشعر، در بین‌الطلوعین روز عید قربان نیز از ارکان حج شمرده شده است. فتوا دادن در برخی مسائل فقهی، مستلزم تعیین زمان دقیق آغاز روز است. از این رو، در میان فقیهان متأخر شیعه، در اینکه بین‌الطلوعین را جزو روز باید شمرد یا شب، وحدت نظر نبوده است. گسترش بحثهای فقهی برای تعیین زمان دقیق آغاز روز، به نگارش کتاب‌ها و رسالاتی برای تعیین دقیق زمان بین‌الطلوعین انجامیده است.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

رابطة ایمان و اخلاص از دیدگاه قرآن

متن سخنرانی رابطة ایمان و اخلاص از دیدگاه قرآن در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

خصایل هفتگانه ایمان ، مقدمه منازل دهگانه سلوک

در این متن به خصایل هفتگانه ایمان ، مقدمه منازل دهگانه سلوک با موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن پرداخته شده است.
No image

چگونگی احتضار مؤمنین

متن سخنرانی چگونگی احتضار مؤمنین در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین

در این بخش متن سخنرانی با عنوان جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن آورده شده است.
No image

تقابل جریان ایمان و عقل با جریان کفر و جهل

متن سخنرانی تقابل جریان ایمان و عقل با جریان کفر و جهل در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.

پر بازدیدترین ها

No image

ویژگی های انسان های پاک سیرت

متن سخنرانی ویژگی های انسان های پاک سیرت در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

ویژگی های سابقین در سیر الی الله

در این متن به ویژگی های سابقین در سیر الی الله با موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن پرداخته شده است.
No image

ایمان به خدا، ریشه تمام نیکی‌ها

در این بخش متن سخنرانی با عنوان ایمان به خدا، ریشه تمام نیکی‌ها در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن آورده شده است.
No image

رابطه توحید ، ایمان ، بندگی

متن سخنرانی رابطه توحید ، ایمان ، بندگی در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین

در این بخش متن سخنرانی با عنوان جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن آورده شده است.
Powered by TayaCMS