دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

فریاد مردم: دین از سیاست جدا نیست

✍️ حبیب الله اسداللهی 
فریاد مردم: دین از سیاست جدا نیست
فریاد مردم: دین از سیاست جدا نیست
🔹 بر اساس یافته‌های موج چهارم پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان در سال ۱۴۰۲، ۷۳ درصد مردم معتقد بوده‌اند که دین باید از سیاست جدا باشد؛ 4.6 درصد مردد و در نهایت 22.5 درصد مخالف جدایی دین از سیاست بوده‌اند. برخی در تحلیل این داده‌ها این‌گونه ابراز کردند که آیا برای حاکمیت با دستگاه عریض و طویل تبلیغاتی، آموزش مدارس و بودجه‌های فراوان سازمان‌های فرهنگی که در خدمت دین سیاسی و تلفیق دین و سیاست است، عجیب نیست که فقط 22.5 درصد موافق دین سیاسی‌اند.

🔸 این روزها با حمله اسرائیل به ایران اسلامی واکنش‌های مردمی در گفتگوهای رومزه در کوچه و خیابان نمایانگر حقیقت دیگری از تلقی عمومی نسبت به نقش سیاست در حفظ هویت دینی و ملی است.
گفتمان غالب در میان اصناف، طبقات اجتماعی، گروه‌های سنی و جنسیتی با ویژگی‌های ظاهری متفاوت بر لزوم اقتدار سیاسی ایران برای پاسداری از ارزش‌های دینی و ملی تأکید دارد. این رویکرد، سیاست را نه امری مذموم و جدا از دین، بلکه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در نظر می‌گیرد. بازتاب آن را می‌توان در مراسم گوناگون ایام محرم، مشاهده کرد؛ جایی که هیئت‌های مذهبی، حتی آنان که پیش‌تر صرفاً به عزاداری با کنشی غیر سیاسی و اجتماعی می‌پرداختند، اکنون در اشعار, نوحه ها و دعاها به گونه‌ای حماسی و با خشم نسبت به دشمنان ایران به میدان عزاداری آمده‌اند. 

🔹این رفتار عمومی مردم، پرسش‌هایی را درباره اعتبار و دقت سنجه‌های مورد استفاده در پیمایش‌های پیشین مطرح می‌کند. آیا این پیمایش‌ها توانسته‌اند تصویر درستی از نگرش‌ها و ارزش‌های ایرانیان ارائه دهند؟ این شکاف بین پاسخ‌های ظاهری افراد در پیمایش‌ها و رفتار واقعی مردم در این روزها ناشی از جیست؟

🔸دین در ایران، صرفاً مجموعه‌ای از باورها و مناسک مذهبی نیست؛ بلکه هویتی فرهنگی و اجتماعی است که با تاریخ، فرهنگ و سیاست کشور در هم تنیده است. از سوی دیگر، سیاست نیز فقط فعالیتی حکومتی نیست؛ بلکه عرصه‌ای عمومی است که در آن ارزش‌ها، منافع و هویت‌های مختلف به چالش کشیده می‌شوند و تعامل می‌کنند.
جدایی دین از سیاست در این چارچوب، به‌ معنای نفی نقش دین در عرصه عمومی و محدود کردن آن به حوزه خصوصی نیست؛ بلکه بدین معناست که نباید دین را ابزاری برای تحکیم قدرت استفاده کرد. در سیاست مذموم معاویه‌ای است که ترویج اعتقاداتی مانند جبرگرایی توجیهی برای فساد، بی‌عدالتی و پذیرش ظلم است وگرنه سیاست عدالت خواهانه و مبتنی بر مبارزه با ظلم در حکومت امیرالمومنین علیه‌السلام، بین ذهن‌های مردم عین دیانت است.

🔹 بنابراین در انتخاب گویه‌ها برای سنجش ارزش‌ها و نگرش‌های مردم به تبادر ذهنی آنان درباره مفاهیم، باید توجه داشت. اگر صرفاً بخواهیم با یک گویه در روش پیمایشی که «آیا دین از سیاست جداست؟» تحلیل عمیق و درست نسبت به مردم ایران داشته باشیم با تعارضات آشکار رفتاری و اعتقادی مردم در میدان‌ها‌ی مختلف روبرو خواهیم شد که کل پیمایش را زیر سؤال خواهد برد.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

رابطة ایمان و اخلاص از دیدگاه قرآن

متن سخنرانی رابطة ایمان و اخلاص از دیدگاه قرآن در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

خصایل هفتگانه ایمان ، مقدمه منازل دهگانه سلوک

در این متن به خصایل هفتگانه ایمان ، مقدمه منازل دهگانه سلوک با موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن پرداخته شده است.
No image

چگونگی احتضار مؤمنین

متن سخنرانی چگونگی احتضار مؤمنین در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین

در این بخش متن سخنرانی با عنوان جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن آورده شده است.
No image

تقابل جریان ایمان و عقل با جریان کفر و جهل

متن سخنرانی تقابل جریان ایمان و عقل با جریان کفر و جهل در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.

پر بازدیدترین ها

No image

ویژگی های انسان های پاک سیرت

متن سخنرانی ویژگی های انسان های پاک سیرت در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

ویژگی های سابقین در سیر الی الله

در این متن به ویژگی های سابقین در سیر الی الله با موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن پرداخته شده است.
No image

ایمان به خدا، ریشه تمام نیکی‌ها

در این بخش متن سخنرانی با عنوان ایمان به خدا، ریشه تمام نیکی‌ها در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن آورده شده است.
No image

رابطه توحید ، ایمان ، بندگی

متن سخنرانی رابطه توحید ، ایمان ، بندگی در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن در این بخش قرار دارد.
No image

جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین

در این بخش متن سخنرانی با عنوان جستاری در نشانه های مؤمن در لسان دین در موضوع ویژگی های ایمان و مؤمن آورده شده است.
Powered by TayaCMS