ویژگی‌های همسر خوب چیست؟

پرسش:

ویژگی‌های همسر خوب چیست؟

پاسخ:

پاسخ: ازدواج بنیان‌گذار کانون پر مهر خانواده است و آن‌قدر مهم و با‌ارزش است که حتی در جوامع غیراسلامی و غیردینی هم اهتمام ویژه‌ای نسبت به آن دارند. در قرآن کریم از آن به عنوان آیه و نشانه‌ی خدا - که باعث آرامش و سکونت انسان می‌گردد ـ یاد شده است و این نیاز طبیعی همه‌ی انسان‌ها می‌باشد. ازدواج یک امر فطری، خدادادی و طبیعی است که سلامت «جسم و روح» انسان را تأمین می‌کند و نقش فراوانی در پرورش استعدادهای روحی و فکری و جسمی انسان برعهده دارد و باعث تکامل انسان می‌گردد. شهید مطهری در این راستا می‌گوید: انسان بدون ازدواج به مرحله تکامل نمی‌رسد اگرچه مراحل علمی و معنوی بالایی را گذرانده باشد. هر شخصی که بخواهد ازدواج موفقی داشته باشد باید ویژگی‌های همسر مناسب را بداند و طبق آن «ویژگی‌ها» همسر خود را «انتخاب» کند. ویژگی‌های همسر مناسب‌ با توجه به روایات و سخن بزرگان ویژگی‌های مختلفی برای همسر شایسته بیان شده که برای رعایت اختصار برخی از آنها را بر می‌شماریم: برای انتخاب همسر شایسته «چهار ویژگی اساسی» و «چهار شرط کمال» است. الف: ویژگی‌های اساسی همسر اول: دین‌داری و تعهد در روایت می‌خوانیم: «علیک بذوات الدین» با انسان متدین ازدواج کنید اعتقاد به خدا و دین‌باوری نگاه انسان را به هستی و خوشبختی تغییر می‌دهد. ارزش‌های واقعی را می‌فهماند. در «فراوانی نعمت» روحیه‌ی «شکر و انفاق» به دیگران، در «سختی و مشکلات» زندگی، به جای کج خُلقی و بدبینی، «امید و تلاش» را سرلوحه زندگی قرار می‌دهد. «دین»، انسان را مسئولیت‌پذیر می‌کند، و استقلال شخصیت و روی پای خود ایستادن را به انسان هدیه می‌دهد، همان چیزی که افراد از همسرشان انتظار دارند و رهایی از تنبلی، و انجام ندادن کارهای لغو، و دوری از گناه که بنیان خانواده را سست می‌کند از دیگر نتایج ایمان می‌باشد. خلاصه در «سایه‌ی دین» است که انسان «طعم خوشبختی» را می‌چشد. دوم: اخلاق نیک از امام باقر(علیه السلام) حکایت شده که می‌فرماید: «اذ جاءکم من ترضون خُلقه و دینه فزوجوها» اگر کسی که برای خواستگاری شما آمد از اخلاق و دین داری او راضی هستید، پس با او ازدواج کنید. سوم: شرافت خانوادگی و اصالت داشتن نه به این معنا که شهرت، ثروت یا موقعیت اجتماعی بالا داشته باشند، بلکه با نجابت و بزرگوار باشند و به کارهای باطل و حرام شهرت نداشته باشند. چهارم: عاقل باشد و احمق و نادان نباشد البته فرق است بین «عاقل» و «عالم و با سواد»، زیرا چه بسیار افرادی که سواد بالائی ندارند اما تدبیر و عقل معاش و عقل معاد خوبی دارند. ب: شرائط کمال همسر: اول: سلامت جسمی و روحی اگر هم بیماری خاصی وجود داشت از کم و کیف و چگونگی آن قبل از عقد با خبر شود و با اطلاع کافی ازدواج کند. دوم: زیبایی از نظر ظاهری یک حداقل زیبایی را داشته باشد. البته کمال زیبایی یک «امتیاز» است و «شرطی» که مانع ازدواج باشد نیست. برخی افراد به هنگام انتخاب همسر فقط «زیبایی‌های معنوی» همسر خود را مد نظر دارند و نسبت به «زیبایی‌های ظاهری» بی‌توجهی می‌کنند و مهم نمی‌دانند. و از طرفی برخی افراد نیز به خاطر انتخاب «همسر زیبا» بقیه‌ی ویژگی‌های همسر مناسب را «فدای زیبایی ظاهری» می‌کنند و به صِرفِ داشتن زیبایی ظاهر کفایت می‌کنند. این دو گروه «افراط» و «تفریط» می‌کنند، و بدیهی است که در طول زندگی به مشکل بر می‌خورند از این رو پیشنهاد می‌شود در این زمینه «اعتدال و میانه‌روی» رعایت شود. سوم: علم «آگاهی»، درک انسان را نسبت به زندگی بالا می‌برد البته در حد معمول، و اصرار بر مدارج بالا برای تشکیل زندگی نیاز نیست. چهارم: هم‌شأنی هم‌کُف بودن و هم‌سانی در مسائل مختلف مثل ایمان، توانائی‌های فکری و فرهنگی، در مسائل جسمی و جنسی در زیبایی در امور مالی و اقتصادی و سیاسی و... تناسب داشته باشند. یادآوری درباره‌ی مسئله‌ی مهم ازدواج، انسان احتیاج دارد به مطالعه کتبی که در این زمینه وجود دارد و بعد مشاوره حضوری یا غیرحضوری با کارشناسان و روانشناسان متخصص و متعهد در این موضوع. اگر این پاسخ کلی بود، یا سوالات جدیدی برای شما بوجود آمد، با مطرح کردن پرسش‌های خود به صورت «جزئی‌تر و دقیق‌تر» ما را در پاسخ دهی بهتر یاری فرمایید. معرفی چند کتاب پیرامون ازدواج در اسلام: 1. جوانان و انتخاب همسر آیت‌اللَّه حسین مظاهری؛‌ 2. ازدواج مکتب انسان سازی شهید دکتر پاک نژاد؛ 3. انتخاب همسر آیت‌اللَّه ابراهیم امینی‌؛ 4. اسلام و ازدواج آیت‌اللَّه مشکینی‌.