چرا شیعیان بعد از تمام شدن سورۀ حمد «آمین» نمی‌گویند و اهل تسنن می‌گویند؟

پرسش:

چرا شیعیان بعد از تمام شدن سورۀ حمد «آمین» نمی‌گویند و اهل تسنن می‌گویند؟

پاسخ:

احکام اسلام توقیفی است، یعنی باید به همان کیفیتی که شارع مقدس دستور داده است انجام داد و جایز نیست چیزی کم و زیاد کرد و در خصوص گفتن «آمین» در نماز ثابت نشده که رسول خدا (ص) یا ائمه علیهم‌السلام آمین گفته باشند، بلکه در روایت معتبر است که امام صادق (ع) فرمود: هرگاه پشت سر امام جماعت نماز می‌خوانی و او سورۀ حمد را خواند بگو «الحمدلله رب العالمین» و «آمین» نگو.(6) در فقه شیعه «آمین» جزء نماز نیست و گفتن آن بعد از حمد به قصد جزئیت بدعت و بنابر مشهور موجب بطلان نماز است ولی اهل تسنن به لحاظ چند روایتی که در کتاب‌هایشان نقل شده گفتن «آمین» را بعد از حمد مستحب می‌دانند و می‌گویند که رسول الله (ص) دستور داده و خودش نیز گفته است،(7) و این‌که آمین می‌گویند- نه به خاطر این است که سورۀ حمد مشتمل بر دعا است و برای استجابت دعا بگویند بلکه صرفاً به خاطر روایت ابوهریره می‌گویند-.(8) منبع: کتاب چرا؟چرا؟، ص 48. تألیف: علی عطائی اصفهانی ............................................ (1)باب الجمع بین الصلوتین، ح 705، ص 314. (2)صحیح بخاری، کتاب المواقیت، باب تأخیر الظهر الی العصر، ح 543 و باب الوقت المغرب، ح 562 و ابواب التطوع باب 30، ح 1174. (3)تحفة الاخوان بأجوبة مهمة تتعلق بأرکان الاسلام، تألیف، عبدالعزیز بن عبدالله بن باز، مفتی عام المملکة العربیة السعودیة، ص 124. (4)مانند: کتاب الزالة الحظر عمن جمع بین الصلوتین فی الحضر، تألیف غمادی و قرة العین فی الجمع بین الصلوتین تألیف شاکر التمیمی. (5)وسائل الشیعة، ب 15، ابواب قواطع الصلاة، ح 3. (6)إذا کنت خلف امام، فقرأ الحمد، و فرغ من قرائتها، فقل انت: الحمدلله رب العالمین ولا تقل آمین. وسائل الشیعة، باب 17، من ابواب القرائة فی الصلاة، ح 1. (7)عن ابی هریرة: انَّ النبی (ص) قال: إذا أمّنَ الإمام فَأَمِّنوا،‌فإنَّه مَنْ وَافَقَ تَأمینُهُ تَأمِینَ الملائِکةِ غُفِرَ لَهُ ما تقدمَ من ذنبه». قال ابن شهاب: وکان رسول الله (ص) یقول: «امِینَ». المصباح المنیر فی تهذیب تهذیب تفسیر ابن کثیر، ضمن تفسیر سورۀ حمد و صحیح بخاری، کتاب الاذان باب 111، ح 780. (8)آمین (به تخفیف میم) به معنای «اَللَّهُمَّ اِسْتَجِبْ لَنا» است، یعنی (خدایا دعاهای ما را مستجاب کن). لذا چنان‌چه به قصد دعا گفته شود، نه به قصد جزئیّت مبطل نماز نیست. و همچنین گفتن آمین، به قصد دعا، در جاهای دیگر نماز اشکال ندارد: به عروة الوثقی، مبطلات الصلاة، «العاشر: قول تعمد آمین» مراجعه شود.