دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

ارتشاء (رشوه)

No image
ارتشاء (رشوه)

رشوه ، إرتشاء، حبس، تعزیر

نویسنده : سيدجعفر رحيمي

رشوه از مادۀ «رشو»، چیزی را گویند که برای کارسازی ناحق به کسی بدهند و در اصطلاح، به مال یا وجهی گفته می‌شود که از طرف کارکنان و مأمورین دولتی به سبب انجام وظیفه گرفته می‌شود. با توجه به معنای اصطلاحی رشوه، مفاهیم رشاء و ارتشاء به ترتیب عبارتند از: رشوه دادن و رشوه گرفتن.

از نظر حقوقی، جرم ارتشاء از جرایم عمومی غیر قابل گذشت می‌باشد و البتّه گیرندۀ وجه یا مال باید با علم و اطلاع و سوء نیت اقدام به گرفتن وجه یا مال کند و به جرم بودن عمل خود آگاهی داشته باشد. هم‌چنین قبول رشوه باید برای انجام یا ترک فعل در خصوص کاری باشد که مربوط به سازمان دولتی، قضائی و نهادها است. در صورتی که اخد وجه یا مال یا سند وجه یا مال، به عنوان هبه یا قرض یا صلح باشد و بعداً مشخص شود که مقصود دهندۀ مال، کسب امتیاز یا انجام عملی خاص از سوی گیرنده مال بوده است به لحاظ فقدان عنصر معنوی (سوء نیت و قصد)، جرم ارتشاء تحقق نمی‌یابد.

نوع میزان مجازات ارتشاء

انواع مجازات‌های تعیین شده برای جرم ارتشاء با توجه به مبلغ موضوع جرم، عبارتند از:

1-حبس از شش ماه تا 15 سال و در مواردی حبس ابد.

2-شلاق.

3- انفصال دائم از مشاغل دولتی.

4-ضبط مال موضوع ارتشاء، به نفع دولت به عنوان تعزیر یا مجازات.

هم‌چنین در مواردی که جرم مشمول مادۀ 4 قانون تشدید مجازات باشد یعنی با تشکیل یا رهبری شبکۀ چند نفری صورت بگیرد، در صورتی که مصداق إفساد فی الارض باشد مجازات مرتکبین إفساد فی الارض اعمال می‌شود و الّا علاوه بر جزای نقدی و ضبط اموال کسب شده از طریق رشوه، حبس از 15 سال تا ابد خواهد بود و شدت مجازات در این موارد به خاطر این است که ارتکاب جرم از طریق تشکیل یا رهبری شبکه چند نفری ممکن است باعث اخلال در نظم اقتصادی کشور شود. شروع به جرم إرتشاء از نظر حقوقی، قابل تصور و عملی است و مطابق تبصره 3 ماده 3 قانون تشدید مجازات شروع به جرم، حسب مورد حداقل مجازات مقرر در آن مورد خواهد بود.

در خصوص جرم رشا (رشوه دادن) نیز باید گفت که از جرایم عمومی و غیر قابل گذشت بوده و تمام نتایج مترتب بر جرم ارتشاء از نظر عنصر معنوی در این مورد نیز صادق است.

نکته قابل توجه در جرم رشا این است که در مواردی راشی، از مجازات معاف می‌شود این موارد در قانون تشدید مجازات و هم‌چنین در مواد 591 و 593 قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی شده است و اهم آن این است که در صورتی که رشوه برای حفظ حقوق حقه راشی بوده باشد و نامبرده در دادن رشوه مضطر و ناچار باشد از مجازات تعیین شده برای جرم رشا معاف می‌شود.

مقاله

نویسنده سيدجعفر رحيمي
جایگاه در درختواره حقوق جزای اختصاصی

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

No image

پایگاه و نقش روحانیت

در این بخش "پایگاه و نقش روحانیت" در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ مورد بررسی قرار می گیرد.
No image

انحرافات و کنترل اجتماعی

در این بخش انحرافات و کنترل اجتماعی در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ آورده شده است.
No image

انحراف از منظر متون دینی

در این بخش "انحراف از منظر متون دینی" در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ مورد بررسی قرار گرفته است.
No image

پایگاه و نقش اجتماعی

در این بخش "پایگاه و نقش اجتماعی" در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ مورد بررسی قرار می گیرد.
No image

فرهنگ culture

در این بخش به موضوع فرهنگ( culture ) ، در راستای بیان کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ پرداخته شده است.

پر بازدیدترین ها

No image

انحرافات و کنترل اجتماعی

در این بخش انحرافات و کنترل اجتماعی در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ آورده شده است.
No image

انحراف از منظر متون دینی

در این بخش "انحراف از منظر متون دینی" در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ مورد بررسی قرار گرفته است.
No image

هنجارها تجلی بخش ارزشها

در این بخش به موضوع "هنجارها تجلی بخش ارزشها" در راستای بیان کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ پرداخته شده است.
No image

نقش مبلّغ در فرهنگ پذیری افراد

در این بخش نقش مبلّغ در فرهنگ پذیری افراد در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ بیان شده است.
No image

پایگاه و نقش اجتماعی

در این بخش "پایگاه و نقش اجتماعی" در موضوع کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ مورد بررسی قرار می گیرد.
Powered by TayaCMS