اعمال و عبادات جمعه شب و روز جمعه، قداست خاصّی در فرهنگ اسلامی دارد و تعبیرات زیبایی درباره آن در روایات، وارد شده است که از باب نمونه، چند مورد را ذکر می‌کنیم: 1. از میان روزها، خداوند جمعه را برگزید. 2.خورشید بر روزی با فضیلت‌تر از جمعه، طلوع نکرده است. 3. انجام دادن کارهای نیک در روز جمعه، دو برابر روزهای دیگر پاداش و ارزش معنوی دارد. 4. جمعه، حقّ و احترامی دارد که نباید ضایع شود. 5. کسی که در شب یا روز جمعه وفات کند، شهید از دنیا رفته است. اعمال شب جمعه: 1. صلوات فرستادن از امام صادق (ع) نقل شده است: شب جمعه، فرشتگانی از آسمان نازل می‌شوند که قلم و کاغذ در دست دارند و تا شب شنبه، چیزی جز صلوات نمی‌نویسند. 2. غسل شب جمعه 3. دعای کمیل 4. ده مرتبه خواندن این دعا: یا دائِمَ الْفَضْلِ عَلی الْبَریِّةِ یا باسِطَ الْیَدَیْنِ بِالْعَطِیَّةِ یا صاحِبَ الْمَواهِبِ السَّنِیَّةِ صَلِّ عَلی مُحَمِّدٍ وَ آلِهِ خَیْرِ الْوَری سَجِیَّةًوَ اغْفِرْ لَنا یا ذَاالْعُلی فی هذِهِ الْعَشِیَّةِ! ای آن که احسانت همیشه بر خلق، ریزان است، از آن که دو دستت به عطا بخشی باز است! ای صاحب بخشش‌های ارجمند! رحمت فرست بر محمد و خاندانش، بهترین بشر در پندار و نهاد، وبیامرز ما را ای صاحب علوّ مقام در این شب! اعمال روز جمعه : 1. خواندن این دعا: بِسْمِ اللَّهِ‌الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ اَلْحَمْدُ للَّهِ‌ِ الْأَوَّلِ قَبْلَ الْإِنْشآءِ وَ الْإِحْیآءِ وَ الْاخِرِ بَعْدَ فَنآءِ الْأَشْیآءِ الْعَلیمِ الَّذی لا یَنْسی مَنْ ذَکَرَهُ وَ لا یَنْقُصُ مَنْ شَکَرَهُ وَ لا یَخیبُ مَنْ دَعاهُ وَ لا یَقْطَعُ رَجآءَ مَنْ رَجاهُ اَللّهُمَّ اِنّی اُشْهِدُکَ وَ کَفی بِکَ شَهیداً وَ اُشْهِدُ جَمیعَ مَلائِکَتِکَ وَ سُکَّانَ سَمواتِکَ وَ حَمَلَةَ عَرْشِکَ وَ مَنْ بَعَثْتَ مِنْ اَنْبِیآئِکَ وَرُسُلِکَ وَ اَنْشَاْتَ مِنْ اَصْنافِ خَلْقِکَ اَنّی اَشْهَدُ اَنَّکَ اَنْتَ اللَّهُ لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ وَ لا عَدیلَ وَ لا خُلْفَ لِقَوْلِکَ وَ لا تَبْدیلَ وَ اَنَّ مُحَمَّداً صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَبْدُکَ وَ رَسُولُکَ اَدّی ما حَمَّلْتَهُ اِلَی العِبادِ وَ جاهَدَ فِی اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ حَقَّ الْجِهادِ وَ اَنَّهُ بَشَّرَ بِما هُوَ حَقٌّ مِنَ الثَّوابِ وَ اَنْذَرَ بِما هُوَ صِدْقٌ مِنَ الْعِقابِ اَللّهُمَّ ثَبِّتْنی عَلی دینِکَ ما اَحْیَیْتَنی وَ لا تُزِغْ قَلْبی بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنی وَ هَبْ لی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً اِنَّکَ اَنْتَ الْوَهَّابُ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَعَلی آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْنی مِنْ اَتْباعِهِ وَ شیعَتِهِ وَ احْشُرْنی فی زُمْرَتِهِ وَوَفِّقْنی لِأَدآءِ فَرْضِ الْجُمُعاتِ وَ ما اَوْجَبْتَ عَلَیَّ فیها مِنَ الطَّاعاتِ وَقَسَمْتَ لِأَهْلِها مِنَ الْعَطآءِ فی یَوْمِ الْجَزآءِ اِنَّکَ اَنْتَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ ! ستایش خدایی راست که آغاز هستی است پیش از پیدایش و زندگی، و پایان است پس از فنای همه چیز. دانایی که از یا نَبَرد هر که یادش کند، و نکاهد از آن که شکرش نماید، و نومید نسازد هر که او را بخواند، و قطع امید نکند کسی را که به امیدش باشد. خدایا! من گواهت گیرم و تو گواهی کافی هستی، و گواه می‌گیرم همه فرشتگانت و ساکنان آسمانت و حاملان عرشت را و هر که از پیغمبران و رسولانت را که برانگیختی و آفریدی از انواع خلقت که گواهی می‌دهم که تو خدایی ونیست انواع خلقت که گواهی می‌دهم که تو خدایی و نیست شایسته پرستشی جز تو، یگانه‌ای، نه شریکی داری و نه برابری، و نه تخلّفی در گفتار توست و نه تبدّلی، و به برابری، ونه تخلّفی در گفتار توست و نه تبدّلی، و به این [گواهی می‌دهم] که محمّد - که درود خدا بر او و خاندانش باد بنده تو و رسول توست و رسانده است آنچه به او تکلیف کردی به بندگان و جهاد کرده برای خدای عزّوجلّ -، حق جهاد را، و او مژده داده به آنچه درست است از ثواب، و ترسانده بدانچه راست است از عقاب. بار خدایا! مرا ثابت دار بر دینت تا زنده‌ام و کج مکن دلم را پس از آن که رهنمایی‌ام کردی، و ببخش به من از نزد خودت رحمت؛ زیرا تو بسیار بخشنده‌ای. رحمت فرست بر محمد و خاندانش، و مرا از پیروان و شیعیان او ساز، و در گروهش محشور کن و توفیق ادای فرایض جمعه‌ها و آنچه لازم کردی بر من در آنها از طاعت را عطا کن و آنچه را بر اهل آنها از عطاها در روز جزا تقسیم کردی [بر من نیز ببخش]؛ زیرا تویی عزیز حکیم! 2. زیارت امام زمان (عج): اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللَّهِ فی اَرْضِهِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَیْنَ اللَّهِ فی خَلْقِهِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَ اللَّهِ الَّذی یَهْتَدی بِهِ الْمُهْتَدُونَ وَیُفَرَّجُ بِهِ عَنِ الْمُؤْمِنینَ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخآئِفُ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْوَلِیُّ النَّاصِحُ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا سَفینَةَ النَّجاةِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَیْنَ الْحَیوةِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ صَلَّی‌اللَّهُ عَلَیْکَ وَعَلی آلِ بَیْتِکَ الطَّیِّبینَ الطَّاهِرینَ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ عَجَّلَ اللَّهُ لَکَ ما وَعَدَکَ مِنَ النَّصْرِ وَظُهُورِ الْأَمْرِ اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلایَ اَنَا مَوْلاکَ عارِفٌ بِاُولیکَ وَاُخْریکَ اَتَقَرَّبُ اِلَی اللَّهِ تَعالی بِکَ وَبِآلِ بَیْتِکَ وَاَنْتَظِرُ ظُهُورَکَ وَظُهُورَ الْحَقِّ عَلی یَدَیْکَ وَاَسْئَلُ اللَّهَ اَنْ یُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَاَنْ یَجْعَلَنی مِنَ الْمُنْتَظِرینَ لَکَ وَالتَّابِعینَ وَالنَّاصِرینَ لَکَ عَلی اَعْدآئِکَ وَالْمُسْتَشْهَدینَ بَیْنَ یَدَیْکَ فی جُمْلَةِ اَوْلِیآئِکَ یا مَوْلایَ یا صاحِبَ الزَّمانِ صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْکَ وَعَلی آلِ بَیْتِکَ هذا یَوْمُ الْجُمُعَةِ وَهُوَ یَوْمُکَ الْمُتَوَقَّعُ فیهِ ظُهُورُکَ وَالْفَرَجُ فیهِ لِلْمُؤْمِنینَ عَلی یَدَیْکَ وَقَتْلُ الْکافِرینَ بِسَیْفِکَ وَاَنَا یا مَوْلایَ فیهِ ضَیْفُکَ وَجارُکَ وَاَنْتَ یا مَوْلایَ کَریمٌ مِنْ اَوْلادِ الْکِرامِ وَمَأْمُورٌ بِالضِّیافَةِ وَالْإِجارَةِ فَاَضِفْنی وَ اَجِرْنی صَلَواتُ اللَّهِ عَلَیْکَ وَعَلی اَهْلِ بَیْتِکَ الطَّاهِرینَ! درود بر تو ای حجّت خدا در زمینش! درود بر تو ای دیده خدا بر خلقش! درود بر تو ای نور خدا که ره یابند بدان، رهجویان، و گشایش شود بدان بر مؤمنان! درود بر تو ای خوش نهادِ هراسان! درود بر تو ای دوستِ خیرخواه! درود بر تو ای کشتی نجات! درود بر تو ای چشمه حیات! درود بر تو، رحمت خدا بر تو و خاندان پاک و پاکیزه‌ات! درود بر تو، بشتابد خدا برایت آنچه را به تو وعده کرده از یاری و ظهور امام امر امامت. درود بر تو ای مولای من! من وابسته به توام. عارف به آغاز و انجامت. تقرّب جویم به خدای تعالی به تو و خاندان تو و انتظار ظهورت و ظهور حق را به دستت دارم، و از خدا خواهم که رحمت فرستد بر محمّد و خاندانش، و مرا از منتظران تو مقرّر دارد، و از پیروان و یاران تو علیه دشمنانت، و از دوستانی که در رکاب تو به شهادت می‌رسند، ای مولایم، صاحب الزّمان! صلوات خدا بر تو و بر خاندانت! این روز جمعه، روز توست که در آن، توقّع ظهورت می‌رود و فَرَج برای مؤمنان به دست تو و کشتار کافران به شمشیرت، ای سرورم! من در روز جمعه، مهمان توام و پناهنده به تو و تو ای سرورم، کریم و کریم زاده‌ای و مأمور و مهمان‌نوازی و پناه دادنی (نگهداری). مرا مهمان کن و پناه دِه. صلوات خدا بر تو و بر خاندان پاکت! 3. دعای ندبه در صبح روز جمعه 4. غسل جمعه 5. نظافت (استحمام، کوتاه کردن ناخن، پوشیدن لباس تمیز، استعمال بوی خوش و...) 6. هدیه دادن به خانواده 7. هزار مرتبه صلوات 8. زیارت امام حسین (ع) 9. آموزش معارف و مسائل دینی در روایتی امام صادق (ع) از پیامبر اکرم (ص) نقل کرده است: «وای بر مسلمانی که در هفته، روزی را برای آشنایی با مسائل اعتقادی و دینی قرار ندهد!» 10. شرکت در نماز جمعه در روایت آمده است: ترک نماز جمعه، باعث محرومیت دل می‌شود. 11. دعای سمات در عصرِ روز جمعه 12. دعای امام صادق در عصر روز جمعه 13. تسبیح ویژهِ روز جمعه: بِسْمِ اللَّهِ‌الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَوَفازَ بِهِ، سُبْحانَ مَنْ تَعَطَّفَ بِالْمَجْدِ وَ تَکَرَّمَ بِهِ، سُبْحانَ مَنْ لا یَنْبَغِی التَّسْبیحُ اِلاَّ لَهُ، سُبْحانَ مَنْ اَحْصی کُلَّ شَیْ‌ءٍ بِعِلْمُهُ، سُبْحانَ ذِی الْطَّوْلِ وَ الفَضْلِ، سُبْحانَ ذِی المَنِّ وَالنَّعَمِ، سُبْحانَ ذِی الْقُدْرَةِ وَ الْکَرَمِ. اَللّهُمَّ! اِنّی اَسْئَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ وَ مُنْتَهَی الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ، وَ بِاسْمِکَ الْأَعْظَمِ وَذِکْرِکَ الأَعْلَی، وَ بِکَلِماتِکَ التَّآمَّةِ الَّتی تَمَّتْ صِدْقاً وَ عَدْلاً لَا مُبَدِّلَ لِکَلِمَاتِکَ ِانَّکَ أَنْتَ العَزِیزُ الْکَرِیمُ یَا ذَالجَلالِ والإِکْرامِ! أَسْأَلُکَ بِمَالَا یَعْدِلُهُ شَیْ‌ءٍ مِنْ مَسَائِلکَ أَنْ تُصَلِی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَأَنْ تَجْعَل لِی مِن أَمْرِی فَرَجاً وَمَخْرَجاً وَأَنْ تُوسَّعَ عَلَیَّ رَزْقِی فِی یُسْرِمِنْکَ وَعَافِیَةٍ، سُبْحانَ الْحَیِّ الْحَلِیمِ سُبْحانَ الْحَلِیمِ الْکَرِیمِ، سُبْحانَ الباعِثِ الْوارثِ، سُبْحانَ اللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ، سُبْحانَهُ وَبِحَمْدِهِ، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ وَبارَکْتَ عَلی ِابْراهِیمَ وَالِ اِبراهیِمَ إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ.