اعمال عبادى مشترک روزانه‌

اعمال عبادى روزانه‌

در این فصل، برنامه‌هاى شبانه‌روزى یک مسلمان، به طور خلاصه ذکر مى‌شود:

1. نمازهاى واجب‌
پیامبر اکرم (ص) فرمود: کسى به نماز بى‌توجّه باشد، از من نیست به خدا سوگند که روز قیامت، بر من وارد نمى‌شود.

2. نمازهاى مستحب
3. تسبیحات حضرت زهرا (س)
در روایتى از امام صادق (ع) نقل شده است:
تسبیح فاطمه (س) بعد از هر نماز، از هزار رکعت نماز، نزد من محبوب‌تر است. این تسبیح شامل: 34 مرتبه اللَّه اکبر، 33 مرتبه الحمدللَّه و 33 مرتبه سبحان اللَّه است.

4. نخوابیدن بین طلوع فجر و طلوع آفتاب‌
ابوحمزه ثمالى از امام سجاد (ع) درباره خواب بین طلوع فجر و طلوع آفتاب چنین نقل مى‌کند:
من خوابیدن در این ساعت را دوست ندارم؛ زیرا خداوند، رزق و روزى بندگان را در این ساعت (بین طلوع فجر و طلوع آفتاب) تقسیم مى‌کند، و به دست ما جارى مى‌شود.

5. تلاوت قرآن‌
امام صادق (ع) فرموده است:
قرآن، عهد و پیمان خداوند با بندگان است. بر هر مسلمان لازم است که در این عهد، نظر کرده و هر روز پنجاه آیه از آن را تلاوت نماید.
چه زیباست که مسلمان، هر صبح، خانه‌اش را با تلاوت کتاب الهى، منوّر گرداند و برکت را بر منزل خویش فرود آورد.

6. صدقه دادن‌
کار صبح، را با پرداختن صدقه شروع کردن بسیار شایسته است.
از امام صادق (ع) نقل شده است:
هر کس صبح صدقه دهد، خداوند، نحسى آن روز را برایش برطرف مى‌کند.
در روایت دیگر از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است:
صبح زود صدقه دهید که بلاها از آن عبور نمى‌کند.

7. تلاش براى رفع گرفتارى‌هاى اجتماعى‌
رسول اکرم فرموده است:
مَنْ اَصْبَحَ وَلا یَهْتَمُّ بِاُمُورِ الْمُسْلِمینَ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ.
هر که صبح برخیزد و به امور مسلمانان اهتمام نورزد یا در اندیشه آنان نباشد، مسلمان نیست.
و نیز از ایشان نقل شده که فرمود: «بر مسلمانان لازم است که هر روز صدقه بپردازند.» بعضى اعتراض کردند که این توانایى براى همه نیست. فرمود: «برداشتن مانع، از معابر عمومى صدقه است؛ راه به کسى نشان دادن، صدقه است؛ عیادت بیمار، صدقه است. »

8. زیارت عاشورا
امام باقر(ع) بعد از تعلیم این زیارت به علقمه فرمود:
اگر مى‌توانى هر روز، امام حسین(ع) را با این دعا، زیارت نما.

9. رعایت اعتدال در خوردن
سقراط، بسیار کم خوراک بود. یکى از فلاسفه به او نوشت: «تو عقیده دارى که بر هر جاندارى باید ترحّم نمود. خودت یکى از جاندارانى و بر خود ترحّم نمى‌کنى.»
سقراط در جواب او نوشت: «من مى‌خورم تا زنده بمانم؛ ولى تو زندگى مى‌کنى تا بخورى! »
از امیر مؤمنان (ع) نقل شده است که فرمود:
کسى که در خوردن میانه‌روى کند، سلامتش افزون و اندیشه‌اش صالح خواهد بود.

10. با وضو بودن‌
در روایتى پیامبر اکرم (ص) سفارش فرمود:
همیشه با طهارت باش، تا عمرت طولانى گردد، و اگر توانستى همه شب و روز را با طهارت باشى، چنین کن؛ زیرا اگر با طهارت بمیرى، شهیدى.
منابع:
- وسائل الشیعة، محمد بن الحسن الحر العاملى، المکتبة الاسلامیة، 20 ج، عبدالرحیم ربانى شیرازى، تهران، 1383 ق، ج 3، ص 1016.
- رساله توضیح المسائل، امام خمینى (ره)، م 764 به بعد.
- وسائل الشیعة، ج 1، ص 1065.
- الأصول من الکافى، محمد بن یعقوب الکلینى، دارالکتب الاسلامیة، تحقیق محمد آخوندى، ج 2، ص609.
- همان، ص 610.
- وسائل الشیعة، ج 6، ص 226.
- همان، ص 268.
- همان، ج 11، ص 559.
- سفینة البحار، شیخ عباس قمى، مؤسسة الوفاء، بیروت، افست از چاپ سنگى، ج 2، ص 23.
- کامل الزیارات، جعفر بن محمد ابن قولویه، مکتبة الصدوق، تهران، 1375 ش.ص 179.
- انسانیت در اسلام، سید جواد مصطفوى، دانشگاه فردوسى مشهد، مشهد، ص 109.
- همان، ص 109.
- میزان الحکمة، محمد محمدى رى شهرى، دفتر تبلیغات اسلامى، 10 ج، قم، 1403 ق، ج 10، ص 518.

----------------------------------------------------------
تعقیبات نمازهاى روزانه‌
الف) دعاى بعد از نماز صبح‌
اَللّهُمَّ صَلِّ علَى‌ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اهْدِنى‌ لِمَا اخْتُلِفَ فیهِ مِنَ الْحَقِّ بِاِذْنِکَ اِنَّکَ تَهْدى‌ مَنْ تَشآءُ اِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقیمٍ.
بار خدایا! رحمت فرست بر محمّد و آل محمّد، و راهنمایى کن مرا در آنچه مورد اختلاف است به حقّ، با اجازه خود؛ زیرا تو هر که را خواهى، به راه راست، راهنمایى.

ب) تعقیب نماز ظهر
لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ الْعَظیمُ الْحَلیمُ لا اِلهَ اِلَّا اللَّهُ رَبُّ الْعَرْشِ الْکَریمُ اَلْحَمْدُ للَّهِ‌ِ رَبِّ الْعالَمینَ اَللّهُمَّ اِنّى‌ اَسْئَلُکَ مُوجِباتِ رَحْمَتِکَ وَ عَزآئِمَ مَغْفِرَتِکَ وَ الْغَنیمَةَ مِنْ کُلِّ بِرٍّ وَالسَّلامَةَ مِنْ کُلِّ اِثْمٍ اَللّهُمَّ لا تَدَعْ لى‌ ذَنْباً اِلاَّ غَفَرْتَهُ وَلا هَمّاً اِلاَّ فَرَّجْتَهُ وَ لا سُقْماً اِلاَّ شَفَیْتَهُ وَ لا عَیْباً اِلاَّ سَتَرْتَهُ وَ لا رِزْقاً اِلاَّ بَسَطْتَهُ وَ لا خَوْفاً اِلاَّ امَنْتَهُ وَ لا سُوءً اِلاَّ صَرَفْتَهُ وَ لا حاجَةً هِىَ لَکَ رِضاً وَلِىَ فیها صَلاحٌ اِلاَّ قَضَیْتَها یا اَرْحَمَ الرَّاحِمینَ امینَ رَبَّ الْعالَمین
نیست معبودى به حق، جز خداى بزرگ و بردبار. نیست معبودى به حق، جز پروردگار عرش کریم. سپاس براى پروردگار عالمیان است. بار خدایا! من از تو خواهم موجبات رحمتت و تصمیمات آمرزش تو و بهره از هر نیکى و سلامت از هر گناه. بار خدایا! گناهى را بر من مَنِه، جز آن‌که بیامرزى و اندوهى مده، مگر که به شادى تبدیل کنى، و همه بیمارى، مگر که بهبود بخشى و هیچ عیبى، مگر که بپوشى، و هیچ رزقى، مگر که فراوان کنى، و هیچ ترسى، مگر که امنیّت دهى، و هیچ بدى، جز آن که بگردانى آن را، و هر حاجتى که پسند تو و صلاح من باشد، برآور آن را، اى مهربان‌ترین مهربانان، اجابت کن اى پروردگار عالمیان!

ج) این تعقیب نماز عصر
اَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذى‌ لا اِلهَ اِلاَّ هُوَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ ذُوالْجَلالِ وَالْإِکْرامِ وَ اَسْئَلُهُ اَنْ یَتُوبَ عَلَىَّ تَوْبَةَ عَبْدٍ ذَلیلٍ خاضِعٍ فَقیرٍ بآئِسٍ مِسْکینٍ مُسْتَکینٍ مُسْتَجیرٍ لا یَمْلِکُ لِنَفْسِهِ نَفْعاً وَ لا ضَرّاً وَ لا مَوْتاً وَ لا حَیوةً وَ لا نُشُوراً اَللّهُمَّ اِنّى‌ اَعُوذُبِکَ مِنْ نَفْسٍ لا تَشْبَعُ وَ مِنْ قَلْبٍ لا یَخْشَعُ وَمِنْ عِلْمٍ لا یَنْفَعُ وِ مِنْ صَلوةٍ لا تُرْفَعُ وَ مِنْ دُعآءٍ لا یُسْمَعُ اَللّهُمَّ اِنّى‌ اَسْئَلُکَ الْیُسْرَ بَعْدَ الْعُسْرِ وَ الْفَرَجَ بَعْدَ الْکَرْبِ وَ الرَّخآءَ بَعْدَ الشِّدَّةِ اَللّهُمَّ ما بِنا مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنْکَ لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ اَسْتَغْفِرُکَ وَ اَتُوبُ اَلِیْکَ
آمرزش جویم از خدایى که پرستیده شایسته‌اى جز او نیست. زنده‌اى است پاینده و بخشاینده و مهربان و صاحب جلال و کرم؛ و از او مى‌خواهم مرا پذیرا گردد، چونان بنده خوارِ فروتن درویشِ فگار گداىِ وامانده پناهنده‌اى که براى خود، مالک سود و زیان و مرگ و زندگانى و رستاخیز نیست. بار خدایا! به تو پناه برم از نفسى که سیر نشود، و از دلى که نهراسد، و از دانشى که بهره ندهد، و از نمازى که بالا نرود.

د) دعاى پس از نماز مغرب‌
اَللّهُمَّ اِنّى‌ اَسْئَلُکَ مُوجِباتِ رَحْمَتِکَ وَ عَزآئِمَ مَغْفِرَتِکَ وَ النَّجاةَ مِنَ النَّارِ وَ مِنْ کُلِّ بِلِیَّةٍ وَ الْفَوْزَ بِالْجَنَّةِ وَ الرِّضْوانِ فى‌ دارِ السَّلامِ وَ جِوارِ نَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اَلسَّلامُ اَللّهُمَّ ما بِنا مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنْکَ لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ اَسْتَغْفِرُکَ وَ اَتُوبُ اِلَیْکَ
بار خدایا! از تو مى‌خواهم وسایل رحمتت را، و تصمیمات آمرزش تو را، و نجات از آتش و از هر بلایى را، و کامیابى به بهشت و رضوان در خانه سلامت و همسایگى پیامبرت محمّد - که بر او و خاندانش درود باد - بار خدایا! آنچه نعمت داریم از توست، خدایى جز تو نیست، از تو طلب آمرزش مى‌کنم و به سوى تو توبه مى‌کنم.

ه) تعقیب نماز عشا
اَللَّهُمَّ اِنَّ مَغْفِرَتَکَ اَرْجى‌ مِنْ عَمَلى‌ وَاِنَّ رَحْمَتَکَ اَوْسَعُ مِنْ ذَنْبى‌ اَللّهُمَّ اِنْ کانَ ذَنْبى‌ عِنْدَکَ عَظیماً فَعَفْوُکَ اَعْظَمُ مِنْ ذَنْبى‌ اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ اَکُنْ اَهْلاً اَنْ تَرْحَمَنى‌ فَرَحْمَتُکَ اَهْلٌ اَنْ تَبْلُغَنى‌ وَتَسَعَنى‌ لِأَنَّها وَسِعَتْ کُلَّ شَىْ‌ءٍ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرَّحِمینَ
بار خدایا! به راستى که آمرزشت امید بخش‌تر از کردار من است، و به راستى رحمت تو وسیع‌تر از گناه من است. بار خدایا! اگر گناه من نزد تو بزرگ است؛ امّا عفو و گذشت تو بزرگ‌تر از گناه من است. بار خدایا! اگر من اهل نیستم که به رحمت تو نایل شوم، ولیکن رحمت تو شایسته است که به من برسد و مرا فرا گیرد؛ زیرا رحمتِ تو همه چیز را فرا گرفته است، به مهر تو اى مهربان‌ترینِ مهربانان!
البته این دعا، از تعقیبات مشترک است که مى‌توان آن را پس از نمازهاى دیگر هم خواند.
منابع:
- مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمى، افتخارى، تهران، 1375 ش، ص 19.
- همان، ص 16
- همان
- همان
- همان، ص 15.

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند. 30 خرداد 1403, 15:48