دانشنامه پژوهه بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی

حکمت 332 نهج البلاغه : ارزش پاكدامنى و شكرگزارى

حکمت 332 نهج البلاغه موضوع "ارزش پاكدامنى و شكرگزارى" را بیان می کند.
No image
حکمت 332 نهج البلاغه : ارزش پاكدامنى و شكرگزارى

متن اصلی حکمت 332 نهج البلاغه

موضوع حکمت 332 نهج البلاغه

ترجمه مرحوم فیض

ترجمه مرحوم شهیدی

شرح ابن میثم

ترجمه شرح ابن میثم

شرح مرحوم مغنیه

شرح شیخ عباس قمی

شرح منهاج البراعة خویی

شرح لاهیجی

شرح ابن ابی الحدید

شرح نهج البلاغه منظوم

متن اصلی حکمت 332 نهج البلاغه

332 وَ قَالَ عليه السلام صَوَابُ الرَّأْيِ بِالدُّوَلِ يُقْبِلُ بِإِقْبَالِهَا وَ يَذْهَبُ بِذَهَابِهَا

موضوع حکمت 332 نهج البلاغه

ارزش پاكدامنى و شكرگزارى

(اخلاقى، اقتصادى)

ترجمه مرحوم فیض

332- امام عليه السّلام (در باره انديشه) فرموده است 1- انديشه درست وابسته به دولتها و برتريها و دارائيها است كه رو مى آورد با رو آوردن آنها و مى رود با رفتن آنها (هر كه را بخت و دولت يار باشد هر چه انديشد درست آيد و تير تدبيرش به هدف مراد رسد و چون از او رو برگرداند هر چه انديشد نادرست آيد و عكس مراد نتيجه دهد هر چند خردمندترين مردم باشد).

( . ترجمه وشرح نهج البلاغه(فیض الاسلام)، ج 6 ، صفحه ی 1246)

ترجمه مرحوم شهیدی

339 [و فرمود:] رأى راست دولت را همراه است با آن روى آرد و با رفتن آن برود.

( . ترجمه نهج البلاغه شهیدی، ص 420)

شرح ابن میثم

322- و قال عليه السّلام:

صَوَابُ الرَّأْيِ بِالدُّوَلِ- يُقْبِلُ بِإِقْبَالِهَا وَ يَذْهَبُ بِذَهَابِهَا

المعنى

أى أنّ الدولة مستلزمة لصواب الرأى. إذ كان من تمام السعادة المقتضية للدولة أن يلزمها رأى صواب يكون به تدبيرها. و تلك السعادة و الدولة معدّة لاختيار أصلح الآراء و قائدة إليه فهو يقبل بإقبالها لإعدادها له و عند ذهابها يذهب الرأي الصواب و إن عدّ في الظاهر صوابا.

( . شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 409)

ترجمه شرح ابن میثم

322- امام (ع) فرمود:

صَوَابُ الرَّأْيِ بِالدُّوَلِ- يُقْبِلُ بِإِقْبَالِهَا وَ يَذْهَبُ بِذَهَابِهَا

ترجمه

«درستى انديشه بستگى به دارائيها دارد، با آمدن آنها مى آيد و با رفتن آنها مى رود».

شرح

يعنى لازمه داشتن دارايى و ثروت انديشه درست است. زيرا لازمه خوشبختى كاملى كه همراه داشتن دارايى است آن است كه انديشه درستى در كار باشد تا آن را اداره كند و از طرفى همان خوشبختى و دارايى وسيله و زمينه است براى گزينش درستترين انديشه، پس انديشه درست با وجود دارايى- كه زمينه ساز است- فراهم مى آيد، و با از دست رفتن دارايى، انديشه درست نيز مى رود، هر چند كه به ظاهر، انديشه صحيح باشد.

( . ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 693)

شرح مرحوم مغنیه

338- صواب الرّأي بالدّول يقبل بإقبالها و يذهب بذهابها.

المعنى

المراد بالدول هنا الأيام، و المعنى ان الناس يكتشفون من غنى المرء إقبال الدنيا عليه، و من فقره إدبارها عنه، و لو تأملوا قليلا لاكتشفوا إقبال الدنيا عليه من صواب رأيه و بعد نظره، و اكتشفوا إدبارها عنه من جهله و كثرة أخطائه، لأن صواب الرأي و حسن التصرف بلا مال- خير من الحمق و سوء التدبير مع الثراء و الكثرة.

( . فی ضلال نهج البلاغه، ج 4، ص 415 و 416)

شرح شیخ عباس قمی

151- صواب الرّأي بالدّول: يقبل بإقبالها، و يدبر بإدبارها [و يذهب بذهابها- خ ل ].«» حكي أنّه اجتمع بنو برمك عند يحيى بن خالد في آخر دولتهم و هم يومئذ عشرة، فأداروا بينهم الرأي في أمر فلم يصلح لهم، فقال يحيى: إنّا للّه ذهبت و اللّه دولتنا كنّا في إقبالنا يبرم الواحد منّا عشرة آراء مشكلة في وقت واحد، و اليوم نحن عشرة في أمر غير مشكل، و لا يصحّ لنا فيه رأي نسأل اللّه حسن الخاتمة.«»

( . شرح حکم نهج البلاغه، ص127و 128)

شرح منهاج البراعة خویی

(327) و قال عليه السّلام: صواب الرّأى بالدّول: يقبل بإقبالها و يذهب بذهابها.

المعنى

من أهمّ أسباب النجاح و التقدّم في الامور خصوصا المسائل الهامّة المربوطة بالسياسة و إدارة أمر الامم و الشعوب هو اتّخاذ الاراء الصائبة و النظريات الصحيحة النافذة، فهي الّتي بها يكتسب الدولة و تنتظم الامور، فاذا أقبل الدولة على رجل و بنى جلدته يقع في قلوبهم الأفكار الصائبة و يهتدون إلى سواء الطريق في الامور سواء في الحرب أو الصلح أو العطاء أو المنع، و إذا أدبر الدولة يكثر الخطأ في الاراء و يقع كلّ رأى على الوراء.

الترجمة

فرمود: رأى درست باقبال و بخت دولت است: چون رو كند رو ميكند و چون بخت برگردد رأى سرنگون گردد.

  • دولت أر آيد زنى رأى درستور رود رأى تو پوچ و گيج و سست

( . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج 21، ص 424 و 425)

شرح لاهیجی

(374) و قال (- ع- ) صواب الرّأى بالدّول و يذهب بذهابها يعنى و گفت (- ع- ) كه درست بودن رأى و تدبير با صاحبان دولتست و مى رود برفتن دولت

( . شرح نهج البلاغه نواب لاهیجی، ص 322)

شرح ابن ابی الحدید

346: صَوَابُ الرَّأْيِ بِالدُّوَلِ- يُقْبِلُ بِإِقْبَالِهَا وَ يُدْبِرُ بِإِدْبَارِهَا قال الصولي اجتمع بنو برمك عند يحيى بن خالد- في آخر دولتهم و هم يومئذ عشرة- فأداروا بينهم الرأي في أمر فلم يصلح لهم- فقال يحيى أنا لله ذهبت و الله دولتنا- كنا في إقبالنا يبرم الواحد منا- عشرة آراء مشكلة في وقت واحد- و اليوم نحن عشرة في أمر غير مشكل- و لا يصح لنا فيه رأي الله نسأل حسن الخاتمة- . أرسل المنصور لما هاضه أمر إبراهيم- إلى عمه عبد الله بن علي و هو في السجن- يستشيره ما يصنع- و كان إبراهيم قد ظهر بالبصرة- فقال عبد الله أنا محبوس و المحبوس محبوس الرأي- قال له فعلى ذاك- قال يفرق الأموال كلها على الرجال و يلقاه- فإن ظفر فذاك و إلا يتوجه إلى أبيه محمد بجرجان- و يتركه يقدم على بيوت أموال فارغة- فهو خير له من أن تكون الدبرة عليه- و يقدم عدوه على بيوت أموال مملوءة- . قال سليمان بن عبد الملك- ليزيد بن أبي مسلم صاحب شرطة الحجاج يوما- لعن الله رجلا أجرك رسنه و خرب لك آخرته- قال يا أمير المؤمنين رأيتني و الأمر عني مدبر- و لو رأيتني و الأمر علي مقبل- لاستكبرت مني ما استصغرت- و لاستعظمت مني ما استحقرت

( . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید) ج 19، ص 254)

شرح نهج البلاغه منظوم

[331] و قال عليه السّلام:

صواب الرّأى بالدّول: يقبل باقبالها، و يذهب بذهابها.

ترجمه

انديشه درست بدولتها وابسته است، دولت كه روى آورد، رأى صواب روى مى آورد دولت كه رفت آنهم مى رود (بگفته سعدى:

عقل و دولت قرين يكديگرند هر كه را عقل نيست دولت نيست)

نظم

  • بر انسان چون كه دولت رو نمايدبرخ از رأى نيكو در كشايد
  • بهر كس نيكبختى كرد اقبالنكو انديشه اش افتد ز دنبال
  • ز شصت فكر هر تيرى كه بگشادبچنگش صيد بخت و دولت افتاد
  • بريگ و خاك با بخت ارزند چنگبچنگش اوفتد درّ گران سنگ
  • ولى چون دولت و بختش كند پشت بهر كارى كند ز انديشه انگشت
  • جهان با وى فتد در كينه و لجّدرست انديشه اش يكسر فتد كج
  • بمغزش فكرها گرديده محدود همه درها برويش هست مسدود
  • بهر كارى اگر درّ و گهر ريختبفرق بخت گوئى خاك ره بيخت
  • ز بام هر كه باز بخت پرّد بدشتش فكر را آهو نچرّد
  • كنون اى آنكه را دو نيك بختىبكن كارى براى روز سختى
  • براى بعد مرگت فكرى انديش ز سختيهاى آن آسوده كن خويش

( . شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 114 و 115)

منبع:پژوهه تبلیغ

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

رفتار و منش امام خمینی (ره) با دختران

در همۀ جوامع بشری، تربیت فرزندان، به ویژه فرزند دختر ارزش و اهمیت زیادی دارد. ارزش‌های اسلامی و زوایای زندگی ائمه معصومین علیهم‌السلام و بزرگان، جایگاه تربیتی پدر در قبال دختران مورد تأکید قرار گرفته است. از آنجا که دشمنان فرهنگ اسلامی به این امر واقف شده‌اند با تلاش‌های خود سعی بر بی‌ارزش نمودن جایگاه پدر داشته واز سویی با استحاله اعتقادی و فرهنگی دختران و زنان (به عنوان ارکان اصلی خانواده اسلامی) به اهداف شوم خود که نابودی اسلام است دست یابند.
تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

تبیین و ضرورت‌شناسی مساله تعامل مؤثر پدری-دختری

در این نوشتار تلاش شده با تدقیق به اضلاع مسئله، یعنی خانواده، جایگاه پدری و دختری ضمن تبیین و ابهام زدایی از مساله‌ی «تعامل موثر پدری-دختری»، ضرورت آن بیش از پیش هویدا گردد.
فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

فرصت و تهدید رابطه پدر-دختری

در این نوشتار سعی شده است نقش پدر در خانواده به خصوص در رابطه پدری- دختری مورد تدقیق قرار گرفته و راهبردهای موثر عملی پیشنهاد گردد.
دختر در آینه تعامل با پدر

دختر در آینه تعامل با پدر

یهود از پیامبری حضرت موسی علیه‌السلام نشأت گرفت... کسی که چگونه دل کندن مادر از او در قرآن آمده است.. مسیحیت بعد از حضرت عیسی علیه‌السلام شکل گرفت که متولد شدن از مادری تنها بدون پدر، در قرآن کریم ذکر شده است.
رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

رابطه پدر - دختری، پرهیز از تحمیل

با اینکه سعی کرده بودم، طوری که پدر دوست دارد لباس بپوشم، اما انگار جلب رضایتش غیر ممکن بود! من فقط سکوت کرده بودم و پدر پشت سر هم شروع کرد به سرزنش و پرخاش به من! تا اینکه به نزدیکی خانه رسیدیم.

پر بازدیدترین ها

No image

حکمت 139 نهج البلاغه : علمى، اخلاقى، اعتقادى

موضوع حکمت 139 نهج البلاغه درباره "علمى، اخلاقى، اعتقادى" است.
No image

حکمت 445 نهج البلاغه : راه غرور زدایی

حکمت 445 نهج البلاغه به موضوع "راه غرور زدایی" می پردازد.
No image

حکمت 289 نهج البلاغه : ضرورت عبرت گرفتن

حکمت 289 نهج البلاغه به موضوع "ضرورت عبرت گرفتن" می پردازد.
No image

حکمت 423 نهج البلاغه : اقسام روزی

حکمت 423 نهج البلاغه به موضوع "اقسام روزی" اشاره دارد.
No image

حکمت 127 نهج البلاغه : ضرورت ياد مرگ

حکمت 127 نهج البلاغه موضوع "ضرورت ياد مرگ" را بیان می کند.
Powered by TayaCMS