پرسش:
نماز تروایح سنت است یا فرض و چرا شیعیان تراویح نمىخوانند؟ اگر کسى تراویح را ترک کند آیا به روزهاش ضرر مىرسد؟پاسخ:
تراویح عبارت است از نمازهایى که در شبهاى ماه رمضان پس از نماز عشا، توسط برادران اهل سنت به جماعت خوانده مىشود. این نماز از نظر هیچ یک از مذاهب اسلامى فرض نیست بلکه از نظر شافعیه و حنفیه و حنابله سنت مؤکد است و خواندن آن به جماعت نیز سنت مىباشد ولى از نظر مالکیه مستحب مؤکد است و برگزاری آن به جماعت مستحب مىباشد. [1]
اکثر اهل سنّت در هر شب ماه رمضان20 رکعت تراویح مىخوانند که مجموعاً در طول ماه 600 رکعت مىشود.
امّا از نظر شیعه، نمازهاى نافله مخصوص شبهاى ماه رمضان، 1000 رکعت است، به این ترتیب که در هر شب 20 رکعت خوانده مىشود و در 10 شب آخر 10 رکعت اضافه مىشود و به 30 رکعت مىرسد و در شبهاى 19 و 21 و 23 که احتمال قدر در هر یک از آنها وجود دارد هر شب 100 رکعت دیگر اضافه مىشود که مجموع رکعات به 1000 رکعت مىرسد.
از نظر شیعه این نمازها مستحب است ولى کلمه تراویح را درباره آنها به کار نمىبرد، خواندن آن را به جماعت جایز ندانسته و بدعت مىشمارد زیرا شیعه معتقد است که فقط نمازهاى فرض و نماز استسقا را مىتوان به جماعت خواند و نیز معتقد است که نمازهاى نافله ویژه شبهاى رمضان در زمان رسول اکرم صلى الله علیه وآله وسلم نیز به صورت فرادا خوانده مىشده و این روش تا زمان خلیفه دوم ادامه داشته است تا این که شبى خلیفه وارد مسجد شده و مىبیند هر کسى در گوشهاى مشغول نماز است، دستور مىدهد که یکى امام شده و بقیه به او اقتدا نمایند و از آن پس بود که تراویح به صورت جماعت خوانده شده است. [2] اگر نماز تراویح ترک شود هیچ ضررى به روزه نمى خورد.
از نظر مذاهب اربعه اهل سنت، تراویح ارتباطى به روزه پیدا نمىکند یعنى هیچ یک از فقهاى اهل سنت نگفته است که صحت روزه مشروط به خواندن تراویح در شب است. بنابراین اگر کسى تراویح را نخواند روزه او صحیح است و تراویحى را که نخوانده است قضا هم ندارد زیرا هر یک از عبادات براى خود، حکمى جداگانه دارد و انجام ندادن یک فرض یا واجب لطمهاى به عبادت دیگر نمىزند. به طور مثال اگر کسى در ماه رمضان خداى ناکرده نماز عشا را که فرض است نخواند ضررى به روزه او نمىزند و روزه او باطل نمىشود.
پاورقی:
[1] الفقه على مذاهب الاربعه، ج 1، ص 342.
[2] صحیح بخارى ، ج 1، ص 233، کتاب الصلوة و صحیح مسلم، ج 1، ص 283 ، باب الترغیب فى قیام رمضان.
مرکز پاسخگو:
موسسه آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی
http://www.mazaheb.com